پروستات جراحی، موارد کاربرد و انواع مختلف آن چیست؟

جراحی پروستات (جراحی پروستات) یکی از روش‌های درمانی مهم در حوزه پزشکی است که برای رفع مشکلات ناشی از بزرگی خوش‌خیم پروستات، پروستات سرطان یا سایر اختلالات این غده انجام می‌شود.

پروستات غده‌ای کوچک اما حیاتی در سیستم تولیدمثل مردان است که با افزایش سن یا بروز بیماری‌های خاص ممکن است تغییر اندازه یا عملکرد و علائمی مانند مشکل در دفع عفونت، تکر آسیب یا درد ایجاد شود.

زمانی که درمان‌های دارویی یا روش‌های کم‌تهاجمی بیمار نباشند، جراحی می‌تواند بهترین گزینه برای بهبود علائم، از عوارض و افزایش کیفیت زندگی بیمار باشد. بسته به علت و شدت بیماری، این جراحی به روش‌های می‌تواند کامل شود یا بخشی از پروستات (پروستاتکتومی)، برش پروستات از راه مجرا (TURP) یا جراحی با لیزر انجام می‌شود.

پروستات چیست و چرا ممکن است به جراحی نیاز پیدا کند؟

پروستات یک غده کوچک به اندازه گردو است که در زیر مثانه و جلوی راست‌روده قرار می‌گیرد و بخشی از دستگاه تولیدمثل مردان می‌شود. وظیفه اصلی آن بخشی از مایع منی است که به حرکت و تغذیه اسپرم‌ها کمک می‌کند. با افزایش سن یا به دلیل برخی بیماری‌ها، پروستات ممکن است بزرگ‌شدگی یا تغییر غیرطبیعی شود. این تغییرات می‌توانند باعث فشار بر مجرای ادرار و ایجاد علائمی مانند دشواری در شروع ادرار، جریان ضعیف، تکرر ادرار یا احتباس کامل ادرار شوند.

نیاز به جراحی پروستات معمولاً معمولاً می‌شود که درمان‌های دارویی و روش‌های غیرجراحی را نمی‌پذیرد، بیماری‌های بزرگ پروستات بیماری‌های خطرناک یا آسیب به کلیه‌ها ایجاد می‌کند، سرطان پروستات تشخیص داده می‌شود یا عفونت‌های مکر و عوامل شدید ناشی از پروستات به وجود آید. در این شرایط، عمل جراحی می‌تواند با برداشتن یا کوچک کردن پروستات جریان طبیعی بیماری را بازگردانده و عملکرد سیستم عاملی را بهبود بخشد.

دلایل انجام جراحی پروستات

جراحی پروستات زمانی انجام می‌شود که مشکل این مشکل با دارو یا روش‌های کم‌تهاجمی برطرف شود یا شرایط بیمار نیاز به مداخله فوری داشته باشد. مهم‌ترین انجام جراحی عبارت‌اند از:

• :در تشخیص سرطان، برداشتن کامل پروستات و بافت‌های اطراف با جراحی برای جلوگیری از گسترش سلول‌های سرطانی انجام می‌شود. این روش می‌توان شانس درمان و کنترل بیماری را افزایش دهد.
• اگر بیمار قادر به درمان کامل مثانه نباشد، فشار و ناراحتی ایجاد می‌شود و خطر آسیب به‌ها را افزایش می‌دهد. جراحی با رفع انسداد، جریان گردش طبیعی عفونت را بازمی‌د.
• آسیب یا خطر آسیب به کلیه‌ها: انسداد طولانی‌مدت بر روی مثانه‌ها و کلیه‌ها که وارد می‌شود و باعث کاهش آن می‌شود، می‌تواند باعث افزایش فشار شود. جراحی پروستات با کاهش فشار و بازکردن مجرا، از آسیب دائمی کلیه‌ها در می‌کند.
• خونریزی شدید از پروستات: بزرگی یا تومور پروستات ممکن است باعث تحریک شدید یا لخته شدن عفونت شود. در مواردی که داروها بیمار نباشند، جراحی برای کنترل و بهبود عملکرد بیماری لازم است.
• عفونت‌های مکرر مجاری بیماری: انسداد مزمن یا باقی‌ماندن در مثانه می‌تواند زمینه‌های تکرار شونده را ایجاد کند. جراحي با رفع انسداد، جريان جريان باعث بهبود مي‌بخشد و خطر را کاهش مي‌دهد.

پروستکتومی ساده بیشتر برای موارد بزرگی از پروستات که به روشهای کم‌تهاجمی قابل درمان نیست، به کار می‌رود و هدف آن برداشتن بخش داخلی پروستات است. این جراحی خارجی می‌تواند به روش باز یا لاپاراسکوپی انجام شود و در آن کپسول پروستات باقی می‌ماند. پروستاتکتومی رادیکال، این عمل برای استفاده از سرطان نمی‌شود و بیشتر در موارد BPH با حجم بالای پروستات کاربرد دارد.

5. روشهای کمتهاجمی دیگر

روش‌هایی مانند تبخیر پلاسما، میکروموج درمانی (TUMT) و در با بخار آب (Rezūm Therapy) گزینه‌هایی مناسب برای بیماران مسن یا افرادی هستند که تحمل جراحی سنگینی ندارند. این روش‌ها با بی‌حسی موضعی انجام می‌شوند، دوره نقاهت کوتاهی دارند و عوارض جدی در آن‌ها دارند. با این حال، ممکن است نیاز به تکرار درمان در سالهای بعد وجود داشته باشد.

مزایای جراحی پروستات

جراحی پروستات می‌تواند به شکل مشخصی از علائم ناشی از بیماری بزرگی یا بیماری پروستات را بهبود بخشد و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد. این عمل معمولاً باعث رفع مشکلات ناشی از مانند تکرر، قطره‌قطره آمدن، فشار دفع و احتباس می‌شود. در بیماران مبتلا به سرطان پروستات، جراحی امکان برداشتن کامل بافت سرطانی را فراهم می کند و خطر گسترش بیماری را به سایر نقاط بدن کاهش می دهد. همچنین، این مداخله می‌تواند از آسیب‌های احتمالی به کلیه و مثانه پیشگیری کرده، جریان ادرار را به حالت طبیعی بازگرداند و عفونت‌های مکرر مجاری ادراری را کاهش دهد.

معایب و عوارض احتمالی

با وجود فواید زیاد، جراحی پروستات ممکن است با برخی از عوارض همراه باشد. شایع‌ترین آن‌ها بی‌‌ی‌های بیماری این است که معمولاً موقتی بوده است که در برخی از مناطق می‌تواند وجود داشته باشد. همچنین، به دلیل نزدیکی عصب‌های مرتبط با عملکرد جنسی، احتمال بروز مشکل در نعوظ یا کاهش میل وجود دارد. محل جراحی، محیط، لخته شدن خون، و در موارد تنگی مجرا نیز از دیگر عوارض احتمالی هستند. انتخاب دقیق روش جراحی، مهارت جراح و مراقبت‌های بعد از عمل می‌تواند این عوارض را به حداقل برساند.

مراقبت‌های بعد از جراحی پروستات

• استراحت کافی در روزهای ابتدایی و پرهیز از فعالیت‌های سنگین
• نوشیدن آب و مایعات فراوان برای شست‌وشوی مجرا و آب از لخته یاخته
• مراقبت از کاتتر بیماری و مراقبت بهداشتی آن تا زمان برداشتن
• رژیم غذایی سبک و پرفیبر برای جلوگیری از یبوست و فشار به محل جراحی
• خودداری از رانندگی، فعالیت و نشستن طولانی‌مدت تا چند هفته
• پیاده‌روی سبک روزانه برای بهبود گردش خون و جلوگیری از لخته
• مراجعه منظم به پزشک برای پیگیری روند بهبود و بررسی عملکرد مثانه
• گزارش فوری هشدار هشدار می دهد مانند تب، شدید، درد غیرعادی یا نای در دفع عفونت

عوارض و هشدارهای جراحی پروستات

• بی‌اختیاری عفونت: شایع‌ترین عارضه پس از جراحی؛ معمولاً موقت است اما در برخی از بیماران طولانی‌مدت باقی می‌ماند.
• اختلال نعوظ و کاهش میل جنسی: به دلیل نزدیکی عصب‌های کنترل‌کننده عملکرد جنسی.
• عفونت محل جراحی:شامل محل برش یا دستگاه بیماری.
• خونریزی و لخته شدن خون:ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی یا درمان اضافی داشته باشید.
• تنگی مجرای عفونت:ایجاد مشکل در جریان بیماری.
• هشدارهای جدی که نیاز به تماس فوری با پزشک دارند:
  تب و لرز
  قوی شدید
  درد غیرعادی
  ناتوانی کامل در دفع عفونت

این نکات به بیمار کمک می‌کند تا با آگاهی کامل مراقبت‌های پس از عمل را رعایت کنید و در صورت بروز مشکل، سریعاً درمانی لازم انجام شود.

سوالات متداول (سؤالات متداول)

1. جراحی پروستات چه زمانی ضروری پیدا می‌کند؟

زمانی که درمان‌های دارویی یا کم‌تهاجمی برای بزرگی پروات، سرطان یا بیماری زخمی بیمار نیست، پزشک را توصیه می‌کند.

2. انواع جراحی پروستات کدام اند؟

شامل پروستاتکتومی رادیکال، برش پروستات از راه مجرا (TURP)، جراحی جراحی، پروستاتکتومی ساده و روشهای کم‌تهاجمی مانند TUMT یا Rezūm Therapy هستند.

3. دوره بهبودی بعد از جراحی چقدر طول می‌کشد؟

به نوع جراحی، بهبودی معمولاً هفته بین ۲ تا ۶ طول می‌کشد، روش‌های کم‌تهاجمی دوره کوتاه‌تری دارند.

4. چه مراقبت هایی بعد از انجام پروستات لازم است؟

صرفه کافی، مصرف مواد مصرفی، رعایت بهداشت، رژیم غذایی سبک و فعالیت های سنگین توصیه می شود.

5. عوارض شایع بعد از جراحی پروستات چیست؟

بی‌اختیاری بیماری، اختلال در نعوظ، بیماری، محل جراحی و تنگی مجرای از شایع‌ترین عوارض هستند.

6. جراحی پروستات باعث بهبود زندگی می‌شود؟

بله، بیشتر بیماران از بیماری‌های جراحی، بیماری و مشکلات ناشی از بیماری بزرگی یا بیماری پروستات را تجربه نمی‌کنند و کیفیت زندگی آن‌ها بهبود می‌یابد.