ایمپلنت
مجموع قطعاتی است که با جراحی داخل فک ثابت میشوند روی آن روکش قرار میگیرد. بهطور کلی برای گذاشتن ایمپلنت دندان چندین مرحله باید انجام شود تا قطعات تشکیل دهنده در کنار یکدیگر قرار گیرند و بیمار بتواند به جای دندان طبیعی از آن استفاده کند.
اجزای ایمپلنت دندان
- پایه (Fixture)
بخش اصلی ایمپلنت که در استخوان فک جایگزین ریشه دندان از دست رفته که معمولاً از تیتانیوم یا آلیاژهای تیتانیوم ساخته میشود و در شکل پیچ استوانهای یا مخروطی وجود دارد و اندازه و قطر آن بر اساس نیازهای خاص بیمار و میزان استخوان موجود در فک توسط جراح دندانپزشک تعیین میشود.- کاور اسکرو (Cover Screw)
پیچ کوچکی است که سر فیکسچر بعد کاشت بسته میشود تا مواد غذایی و لثه یا بافت نرم داخل مرکز ایمپلنت که سوراخ توخالی است، نفوذ نکند. - هلینگ اباتمنت (Healing Abutment)
یک قطعه موقت است که روی فیکسچر قرار میگیرد تا به لثه فرم دهد و فضای لازم برای قرارگیری اباتمنت و روکش نهایی را آماده کند.
- کاور اسکرو (Cover Screw)
- اباتمنت (Abutment)
قطعهای است از جنس تیتانیوم یا سرامیک که به عنوان پل ارتباطی بین ایمپلنت (فیکسچر) و روکش یا پروتز دندان عمل میکند. این قطعه به ایمپلنت متصل میشود و روکش دندان بر روی آن قرار میگیرد. - پروتز (Crown)
تنها بخشی از ایمپلنت میباشد که قابل مشاهده است. پروتز ایمپلنت میتواند تاج، بریج یا پروتز متکی به ایمپلنت باشد. پروتز از مواد مختلفی مانند چینی، زیرکونیا یا سرامیک ساخته میشود و میتوان آن را در جای خود پیچ کرد یا روی اباتمنت چسباند.
مزایای ایمپلنت
- حفظ استخوان باقیمانده و جلوگیری از تحلیل استخوان (که به خاطر بیدندانی رخ میدهد)
- عدم نیاز به تراش دندانهای مجاور (بریج)
- کمک به گیر و ثبات پروتز متحرک (اوردنچر)
- سازگاری فیکسچر (پایه ایمپلنت) و عدم پوسیدگی به علت جنس تیتانیومی آن
- طول عمر بالا
مراحل کاشت ایمپلنت
- ارزیابی و عکس رادیولوژی
پس از بررسی سوابق پزشکی بیمار، معاینه دهان و دندان انجام گرفته و با استفاده از عکس رادیوگرافی (ترجیحا CBCT) میزان تراکم استخوان و موقعیت فضاهای آناتومیک ارزیابی میشود. - جراحی و کاشت پایه ایمپلنت
پس از بیحسی، لثه ناحیهی کاشت ایمپلنت باز شده و توسط دریلها سوراخی به قطر و طولی که درنظر گرفتیم در استخوان فک ایجاد شده و فیکسچر را قرار میدهیم. بسته به شرایط کاور اسکرو (جراحی دو مرحلهای) یا هیلینگ (جراحی یک مرحلهای) روی فیکسچر پیچ شده و ناحیه را بخیه میکنیم. در برخی موارد برای افزایش ضخامت استخوان از پیوند استخوان استفاده میکنیم. - دوره استخوانسازی (استئواینتگریشن)
معمولا بسته به شرایط 3 تا 6 ماه زمان نیاز است تا پایه ایمپلنت با استخوان فک جوش شود. - بستن هیلینگ
درصورتیکه کاور اسکرو روی فیکسچر بسته شده باشد طی جراحی کوتاه با هیلینگ جایگزین میکنیم و 1 تا 2 هفته زمان نیاز است که تا لثه به فرم مطلوب برسد.- شایان ذکر است، در جراحی یک مرحلهای هیلینگ قبلا بسته شده است.
- قالبگیری ایمپلنت
ابتدا هیلینگ را باز میکنیم؛ در روش سنتی ایمپرشن کوپینگ را روی فیکسچر بسته و توسط تری قالبگیری میکنیم. در روش دیجیتال پس از بستن اسکن بادی روی فیکسچر توسط اسکنر قالبگیری انجام میدهیم. در برخی موارد میتوان اباتمنت را روی فیکسچر بسته و قالبگیری کنیم. - تحویل روکش
پس از ساخت روکش توسط لابراتوار، ابتدا اباتمنت بسته میشود و سپس روکش روی آن سیمان یا پیچ میگردد. نوع روکش و رنگ قبلا توسط دندانپزشک و بیمار انتخاب شده است.
روشهای غیر معمول کاشت ایمپلنت
- فرش ساکت
به جای اینکه پس از کشیدن دندان، مدتی صبر کنید تا لثه و استخوان بهبود یابند و سپس ایمپلنت بکارید (روش معمول)، در روش فرش ساکت، ایمپلنت بلافاصله پس از کشیدن دندان در حفره ایجاد شده کاشته میشود.
- سینوس لیفت
گاها در خلف فک بالا سینوس ماگزیلاری به گونهای است که فضای کافی برای کاشت ایمپلنت نداریم لذا در این مواقع سینوس را به سمت بالا لیفت داده تا بتوانیم فیکسچر را قرار دهیم.
دو روش مرسوم سینوس لیفت:
- سینوس لیفت باز (Open Sinus Lift)
پس از برش لثه پنجرهای در استخوان سینوس ایجاد کرده و بافت سینوس را به سمت بالا پوش میدهیم و فضای ایجاد شده را با پودر استخوان پر میکنیم. بسته به وسعت جراحی، فیکسچر در آن جلسه یا بعدا کاشت میشود. - سینوس لیفت بسته (Closed Sinus Lift)
با استفاده از ابزارهای خاص، غشای سینوس را به سمت بالا هول داده و فیکسچر در همان جلسه گذاشته میشود.
ایمپلنت دیجیتال
این روش توسط گاید جراحی انجام میگیرد. این ابزار معمولاً از مواد شفاف یا فلزی ساخته میشود و به عنوان یک راهنمای جراحی عمل میکند تا محل برشها و تراشهای لازم را در محل مناسب مشخص کند. که برای ساخت آن قبل از کاشت ایمپلنت یک اسکن 3 بعدی از دهان و دندانها گرفته و با کمک عکس CBCT از محل دقیق دریل ایمپلنتها که در آن مشخص شده است، گاید موردنیاز ساخته میشود.
چه کسانی نمیتوانند ایمپلنت کنند؟
افراد زیر 18 سال، افراد با مشکلات روحی و روانی، زنان باردار، افراد مبتلا به پوکی استخوان شدید، افراد با دیابت کنترل نشده، افراد با عفونت فعال لثه و دهان، افراد با بیماریهای خود ایمن، افراد سیگاری شدید (Heavy Smoker) و افرادی که تحت پرتودرمانی یا شیمی درمانی هستند.