وقتی غذای کمکی شروع می شود، بسیار مهم است که مواد غذایی با چه بافتی به شیرخوار ارائه شود. یکی از نکاتی که در خوش غذا شدن شیرخوار وجود دارد،بافت غذای شیرخواراست. دو روش متفاوت وجود دارد. تغذیه به سبک سنتی میکس شده یا به روش blw . در روش قدیمی، توصیه می شود که غذا را به شکل میکس و آبکی به شیرخواریم، اما در این روش، شیرخوار جویدن و قورت دادن جسم جامد را یاد نمی گیرد.

حتی ممکن است این موضوع تا یک الی دو سال بکشد و باعث بدغذایی شیرخوار شود و مانع از شکل گیری استقلال شیرخوار شود. پس میکس کردن و آبکی کردن زیاد غذا و استفاده از میکسر صحیح نمی باشد.

روش تغذیه blw

روش BLW قوانین خاص خود را دارد و در آن روش، برشهای امن هر سن به والدین آموزش داده می شود. اما در روش های، ابتدا غذا باید حالت پوره غلیظ مثل بافت ماست را داشته باشد و هر چند روز یکبار به غذا اضافه می شود و کمتر از قبل از آن می شود تا کم کم از حدود سن هشت ماهگی که شیرخوار به خوبی می شنید، ازغذاهای انگشتی استفاده کند.

غذاهای انگشتی باید نرم و با برش مناسب باشند تا شیرخوار آنها را در دست بگیرند و به سمت دهان ببرند و بخورند. چند مثال غذاهای انگشتی مثل : تکه های سیب زمینی کامل پخته شده و در بین دو انگشت، هویج پخته، موز تکه ای له شده، تکه های انواع میوه ها، تکه های نان، ماکارونی پخته شده ای لوله ای، و …

تغذیه تکمیلی : روش سنتی یا روش BLW ؟

شروع تغذیه تکمیلی به شکلهای مختلف می باشد، پزشکان مختلف، مدلهای متنوعی از تغذیه پیشنهاد می دهند که هیچگاه نمی توان گفت یک روش بر دیگری ارجح است. روش تکمیلی تغذیه، میل و شرایط خانواده و شیرخوار می باشد.

اینکه یک پزشک با میوه شروع کند یا با گوشت یا با فرنی یا …. باعث ایجاد مشکل در تغذیه شیرخوار نمی شود و جای جای نگرانی نیست، هر مدل یک مزیت و یک سری معایب دارد، پس والدین نباید دچار عذاب وجدان شوند.

تغذیه تکمیلی از نظر استفاده زود هنگام از نظر بافت مواد غذایی به 3 دسته تقسیم می شود:

1) روش سنتی:

که در آن تغذیه با بافت پوره ای شروع می شود و والدین نقش مهمی در تغذیه شیرخوار دارند.

۲) روش BLW :

که در این روش، تغذیه بیشتر با مواد غذایی بافت دار شروع می شود و شیرخوار در تغذیه مستقل است. که این شیرخوار باید شرایط لازم برای روش را داشته باشد والدین حتماً دوره های احیای نوزاد و زمستان از خفگی نوزاد را گذرانده باشد.

3) روش ترکیبی :

این روش، ترکیبی از دو روش قبل است که خیلی از پزشکان در ایران از این روش استفاده می کنند. شاید بیشتر به خاطر ترس والدین از مصرف بافت جامد و ناآگاهی آنها در مورد احیای شیرخوار می‌باشد.

هر سه روش، روشهای مناسبی هستند و خانواده و پزشک بر اساس شرایط خانواده و شیرخوار یکی از این روشها را انتخاب می کنند.

نقش شیرخوار در تغذیه کمکی

شیرخوار باید در غذا خوردن ال فعال باشد، فعال بودن و شریک کردن شیرخوار در غذا خوردن باعث خوردن غذای زیاد یا به غذا خوردن می شود.

۱- شیرخوار باید با غذا بازی کند، غذا را لمس کند، پرت کند و به دهان ببرد.

2- به شیرخوار خود غذا بدهید تا با تمرین تمرین کنند.

3- اجازه دهید که شیرخوار با دست غذا بخورید. با دست غذا خوردن از پله های اول تمرین تغذیه است.

4- شیرخوار باید غذا را به دهان ببرد، تف کند و حتی همان غذا را بخورد. شیرخوار با تمرین کم کم می تواند متوجه شود که لقمه غذا را چگونه بجود و کجای می دهد تا آن را ببلعد.

5- یکی از اهداف شروع تغذیه کمکی، مخصوصاً زیر یکسالگی آماده شدن شیرخوار برای تغذیه مستقل بعد از ده ماهگی الی یکسالگی است.

6- جویدن، دادن به برداشتن جزئی از روند، شیرخوار هستند که با شروع غذای کمکی، پرورش داده می شوند.

تأثیرات بافت غذای شیرخوار

اغلب والدین فکر می کنند که هدف از شروع غذای کمکی فقط وزن دهی به شیرخوار و سیر کردن شیرخوار است. در صورتی که در طی شروع غذای کمکی، چیزهای زیادی را می توانیم انجام دهیم. مخصوصاً در ماههای اول شروع غذای کمکی، هنور هم طبق اصول تغذیه نوزاد از بدو تولد، عامل اصلی وزن دهی به شیرخوار، شیر مادر می‌باشد. پس از خوردن غذا خیلی مهم نیست و نباید به زور به شیرخوار غذا داد و باید بستر لازم برای رسیدن به سایر موارد را انجام داد.

اختصاصی تغذیه کمکی شیرخوار :

• 1) آشنا سازی شیرخوار با زمان و مکان ثابت غذا خوردن .
• 2) آشنا سازی شیرخوار با انواع طعم ها و بافت ها.
• 3) به شیرخوار آموزش می دهیم که تایم تغذیه، تایمی مفرح شاد در کنار خانواده است.
• ٤) آشنا کردن شیرخوار با وسایل غذا خوردن.
• ۵) توسعه جویدن شیرخوار.
• 6) طرح بلع جسم جامد .
• ۷) کمک به رویش دندان با استفاده از غذاهای انگشتی .
• 8) پرورش استقلال شیرخوار .
• ۹) آموزش حس گرسنگی و سیری به شیرخوار .
• 10) آماده کردن شیرخوار برای حدود 10-10 ماهگی، تغذیه غالب با غذای کمکی می باشد و شیرخوردن تنها 30 درصد تغذیه را شامل می شود.

غذای کمکی را با چه ماده ای شروع کنم؟

یکی از چالش های والدین، شروع غذای کمکی است. برخی از والدین دارند که از یک دستور و رسم خاص که توسط پزشک اطفال به آنها معرفی می شود پیروی کنند و از والدین استفاده کنند که از انواع کتابها یا تجربیات دیگران این کار را انجام می دهند.

آکادمی اطفال آمریکا می گوید که برای اکثر شیرخواران سالم، لازم است به قاعده و دستور ثابت و قطعی برای شروع غذای کمکی نمی شود. از حدود شش ماهگی غذای کمکی شروع می شود و از ۷ الی ۸ ماهگی شیرخوار باید انواع مختلفی از دسته های غذایی از جمله غلات، جو، گندم و …، گوشت یا سایر غذاها، میوه و سبزیجات، ماست، پنیر و حبوبات را مصرف کند.

اگر شیرخوار شما از غلات استفاده می کند، حتماً باید ترکیبی از غلات را استفاده کند. مانند جو دوسر، گندم، برنج، جو و…. اگر تنها از برنج استفاده شود. خطر مسمومیت با آرسنیک بالا خواهد رفت. (رفرنس AAP)

در فرهنگ تغذیه ای آسیای جنوب شرقی با توجه به اینکه کاشت و برداشت برنج زیاد است، مصرف برنج از جایگاه ویژه ای است، اما با توجه به حل سموم آرسنیک جذب قسمت برنج سفید می شود، برای شیرخواران که جثه ای کوچکی دارند، می توانند خطرناک باشند، پس بهتر است از غلات برای مصرف شیرخوار استفاده کنند، برای مثال ترکیبی از گندمی، حلی، ...

چگونه مطمئن شوم که شیرخوارم به غذای آلرژی ندارد؟

بهتر است که غذاها را به صورت تک تک به شیر خوار معرفی کنید تا اگر شیرخوار به آن ماده آلرژی داشت یا مشکلی پیش آمد، بدانیم به کدام ماده بوده است.

CDC (مرکز کنترل بیماری های واگیردار) توصیه می کند که بین شروع مواد جدید ۳ تا ۵ روز فاصله باشد و از آن مواد غذایی عادی را معرفی کنید به سراغ (مواد غذایی مستعد بعد از غذا) ببینید. این محصولات شامل محصولات شیرگاو، تخم مرغ، ماهی، میگو، بادام زمینی، آجیل، گندم، سویا و کنجد هستند.

این مواد باید زیر یک سال برای شیرخوار شروع شوند و باید تا قبل از ده ماهگی این مواد تست شوند. (مگر در شیرخواران با تشخیص آلرژی به پرورش گاوی یا…) در صورتی که شیرخوار شما به تخم مرغ آلرژی دارد یا اگزمای شدید دارد، با بهترین دکتر تغذیه کودکان اصفهان کنید.

بعضی از کتب می گویند موادی که بالقوه زمین زایی کمتری دارند می توانند به صورت روزانه به شیرخوار معرفی کنند مثل سیبی، هویج، گشنیز، جعفری، کدو که شانس عدم تحمل در آنها بسیار کم است.

چه مواد غذایی زیر یکسال ممنوع است ؟

هر چه زودتر مواد غذایی در سن زیر یک سال به شیرخوار معرفی شود، با خوردن همه مواد بیشتر می شود، اما نادر موادی هستند که نباید زیر یکسال مصرف شوند، از جمله:

• 1) شیر پاستوریزه به صورت خالص (اما به صورت جوشیده شده در غذاها یا به صورت ترکیبی مانند شیرموز می توان استفاده کرد).
• ۲) مصرف نمک و شکر یا هر ماده افزودنی شیرین کننده.
• ۳) مواد غذایی صنعتی و ناسالم مثل پفک، چیپس، شکلات، بستنی، انواع آبمیوه ها و شیرهای طعمدار صنعتی، نوشابه و انواع فست فودها مانند سوسیس و کالباس.
• 4) عسل غیرپاستوریزه که باعث بوتولیسم شیرخوارگی می شود و می کشد.
• 5) مواد را می توان استفاده کرد ولی به علت خطر خفگی باید به شکل های دیگری استفاده کرد. برای مثال مصرف انواع آجیل تا سه سالگی به شکل پودر باشد، تمام مواد غذایی گرد و کوچک مثل لوبیا، نخود، انگور، نخود فرنگی و… باید با پشت قاشق له شوند.

علایم آلرژی به مواد غذایی چیست؟

هرگاه ماده غذایی بالغ را تست می کنیم، باید مراقب علایم واکنشی باشیم و به پزشک خود اطلاع دهیم. این علایم عبارتند از :

1) بی قراری زیاد یا بد خوابی هنگام خواب کودک

2) نفخ و دل درد

۳) بروز اسهال (افزایش دفعات یا شل شدن بافت مدفوع)

4) وجود خون در مدفوع

5) استفراغهای مکر

6) بروز راش یا کهیر به صورت همه گیر (اگر فقط چند راش کنار دهان باشد، معمولاً مشکلی ایجاد نمی کند)

۷) بروز اگزمای شدید (موارد اگزمای خفیف و متوسط ربطی به آلرژی به مواد غذایی ندارند)

۸) افزایش علایم ریفلاکس شیرخوار

در آخر

برای شروع غذای کمکی والدین باید بدانند که چگونه مواد را شروع کنند و چگونه آلرژی انجام دهند. چه موادی را زیر یکسال بدهند و چه موادی ممنوع است با آگاهی از این مشکلات تغذیه شیرخواران و نگرانی های والدین بسیار کمتر می شود.

سوالات شایع