افتادگی رحم، وضعیتی است که در آن رحم از وضعیت طبیعی خود پایین‌تر می‌آید، که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی زنان داشته باشد. این عارضه می‌تواند منجر به مشکلات جسمی مانند درد، بی‌اختیاری ادرار و اختلال در فعالیت‌های روزمره شود و همچنین اثرات روانی و اجتماعی منفی را به همراه داشته باشد.جراحی ترمیمی، توسط متخصص فلوشیپ کف لگن می توانید مطمئن باشید. همچنین روشهای غیرجراحی نیز برای موارد خفیف تر وجود دارد. در ادامه به بررسی جامع تاثیر افتادگی زنان و روش‌های درمانی بر کیفیت زندگی زنان و روش‌های درمانی درمانی می‌پردازیم.

جدول خلاصه

عامل مورد بررسی

توضیحات کلیدی

تأثیر افتادگی رحم

کیفیت زندگی

دچار افت در جنبه‌های روانی، فیزیکی، اجتماعی و جنسی

درمانهای غیرجراحی

ورزش کگل، پساری واژینال، فیزیوتراپی کف لگن، استروژن موضعی

درمانهای جراحی

هیسترکتومی، مش‌گذاری، ترمیم واژینال یا لاپاراسکوپیک

شدت افتادگی، سن، بدن به حفظ رحم، کیفیت بافت عضلانی ومخاطی

افتادگی رحم؛ تأثیر انرژی بر روان، جسم و زندگی روزمره

افتادگی رحم (Uterine Prolapse) عارضه‌ای است که در آن رحم به دلیل ضعف و لیگامان‌های کف لگن، به سمت پایین و به داخل واژن حرکت می‌کند. این مشکلات در زنان پس از زایمان‌های متعدد، یائسگی یا افزایش سن رخ می‌دهد. تأثیر آن تنها جسمی نیست، بلکه روان و کیفیت زندگی فرد را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در مرحله 2 این بیماری، ممکن است علائمی مانند احساس فشار مداوم در لگن، بی‌اختیاری و درد در رابطه جنسی با بیمار تجربه کند. افتادگی رحم‌های فعالیت‌های روزمره، روابط زناشویی و حتی وضعیت روحی فرد را دچار مشکل می‌کند و نیازمند توجه پزشکی و حمایت از روانی است.

مطابق با مقاله‌ای منتشر شده در International Urogynecology Journal، زنان مبتلا به بیماری در رحم بیش از ۷۰٪ موارد از افت در عملکرد، فعالیت‌های اجتماعی، و حتی خواب شبانه شکایت دارن.

روشهای درمانی و تفاوت اثرگذاری آن‌ها

روشهای غیرجراحی

در مراحل خفیف تا متوسط (مرحله ۱ و ۲)، گزینه‌های غیرتهاجمی می‌توانند اثربخش باشند:

• ورزش‌های کگل

تمرینات کگل شامل ورزش‌هایی هستند که به تقویت کف لگن کمک می‌کنند و می‌توانند در بهبود وضعیت سلامت بیشتر از آن‌ها به مناطق تناسلی زنان باشند. در موارد من با هر یک از بیماران، تمرینات منظم کگل همراه با آموزش فیزیوتراپی، به‌ویژه در طی 3 تا 6 ماه تجربی، منجر به کاهش عوارض ناشی از مشکلاتی مانند بی‌اختیاری بیماری یاگی شده است. این تمرینات انقباض و آرامش کف لگن است و شامل توصیه می‌شود روزانه یا چند بار در هفته این تمرینات را انجام دهند. نتیجه این تمرینات نه تنها به بهبود وضعیت جسمانی کمک می‌کند، بلکه باعث افزایش کیفیت زندگی و اعتماد به نفس نیز می‌شود.

• پساری یا حلقه واژینال

پساری واژینال یک وسیله پزشکی است که به منظور تثبیت رحم و نگرانی از مشکلات مرتبط با افتادگی رحم استفاده می‌شود. طبق توصیه Mayo Clinic، این وسیله به تثبیت رحم کمک می‌کند و به‌ویژه برای زنان مسن یا آن‌هایی که جراحی برای انجام جراحی، مفید است.

طبق توصیه Mayo Clinic، این ابزار به‌ویژه برای زنانی که به دلیل سن بالا یا سایر عوامل جراحی در جراحی هستند، مناسب است. پساری در اندازه‌ها و شکل‌های موجود موجود است و می‌تواند به‌طور سفارشی برای هر بیمار مناسب‌سازی شود. از Pessarary به راحتی امکان پذیر است و می‌توان بیمار را در فعالیت‌های روزمره کمک کند. همچنین، این روش درمانی غیرجراحی، عوارض جانبی کمتری نسبت به جراحی‌های افتادگی رحم دارد و می‌تواند به راحتی در مطب پزشک یا توسط خود فرد جایگزین و تمیز شود.

• هورمون‌تراپی (استروژن موضعی)

هورمون‌تراپی با استفاده از استروژن موضعی یکی از روش‌های درمان برای بهبود وضعیت زنان یائسه است. در طی این دوره، کاهش سطح استروژن می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند خشکی واژن و کاهش مقاومت‌پذیری بافت‌ها شود. از استروژن موضعی برای بهبود این مشکلات کمک می کند و می تواند کیفیت زندگی زنان را بهبود بخشد.

این درمان معمولاً به شکل کرم، شیاف یا حلقه‌های واژینال عرضه می‌شود و با تأثیر مستقیم بر بافت‌های تناسلی، به ایجاد رطوبت و افزایش انعطاف‌پذیری کمک می‌کند. پزشکان معمولاً این نوع هورمون‌تراپی را به زنان یائسه یا آن‌هایی که در دوران یائسگی دچار علائم ناخوشایند می‌شوند، توصیه می‌کنند. پیش از آغاز این درمان، مشاوره با پزشک و بررسی وضعیت پزشکی مورد نیاز است.

روشهای جراحی

برای افتادگی شدیدتر (مرحله ۳ و ۴)، معمولاً درمان جراحی می‌شود. روش‌ها شامل:

• هیسترکتومی واژینال یا لاپاراسکوپیک: یکی از روش‌های متداول برای درمان ۳گی شدید رحم (مرحله یا ۴) است. در این روش، رحم به‌طور کامل از طریق واژن یا با استفاده از ابزارهای لاپاراسکوپی (کم تهاجمی) می‌شود. این روش در موارد توصیه می‌شود که بافت‌های نگهدارنده رحم ضعیف شود و امکان ترمیم وجود نداشته باشد. مزایای آن شامل بهبودی سریع‌تر، کاهش درد پس از عمل و کاهش احتمال سقوط است.
• ترمیم با مش یا لیگامان:روش جایگزینی است که در آن از مش مصنوعی یا تقویت رباط‌های طبیعی لگن برای کشیدن و تثبیت رحم استفاده می‌شود. این روش در زنانی که به حفظ رحم، مناسب است. مش یا لیگامان به دیواره لگن متصل می‌شود تا اندام‌های افتاده را در موقعیت طبیعی خود نگه دارد. این روش حفظ عملکرد رحم، جلوگیری از عوارض هیسترکتومی و شامل تقویت حمایتی لگن است. اگر استفاده از آن به بررسی دقیق نیاز داشته باشد، چرا که در برخی موارد ممکن است عوارضی مانند درد یا ایجاد کند ایجاد شود. تصمیم گیری در مورد روش مناسب، وابسته به شرایط بیمار و نظر جراح متخصص است.

بر اساس پژوهش منتشر شده توسط Cochrane Review در سال ۲۰۲۱، نتایج حاصل از جراحی به‌ویژه در بازگشت کیفیت رابطه جنسی و کاهش علائم جسمی بسیار بالاست، احتمال احتمال عوارض ثانویه در موارد مش‌گذاری واژینال بیشتر بوده است.

نقش تست نوار مثانه در تشخیص و درمان افتادگی مثانه

در روند درمان بیماران مبتلا به بیماری‌های مختلف، پزشک متخصص با توجه به تجربه بالینی خود می‌کند که مسیر درمان را بر اساس ترکیبی از عوامل مختلف و شخصی‌سازی انتخاب می‌کند. نخست، درجه افتادگی نقش تعیین کننده‌های دارد. در مراحل ابتدایی (مرحله ۱ و ۲)، روش‌های غیرجراحی مانند استفاده از پساری یا تمرینات کف لگن می‌توانند باقی بمانند، اما در افتادگی‌های شدیدتر (مرحله ۳ و ۴)، درمان معمولی توصیه می‌شود.

سن و وضعیت عمومی بدن نیز مهم است. زنان جوان‌تر معمولاً به حفظ رحم دارند، در حالی که در زنان مسن‌تر می‌شود گزینه‌های هیسترکتومی‌ای عملی‌تر باشند. از سوی دیگر، وضعیت روانی و اجتماعی، تأثیر بیماری بر کیفیت زندگی و فعالیت‌های روزمره نیز دارد.

همچنین، توانایی بیمار در تداوم درمان نگهدارنده (مثلاً استفاده از پساری واژینال یا پایبندی به تمرینات تقویت نگهدارنده کف لگن) باید در نظر گرفته شود.