کنترل قند خون پیش از عمل

کنترل دقیق قند خون قبل از جراحی یکی از مؤلفه‌های کلیدی کاهش عوارض حین و پس از عمل در بیمارانی است. عدم کنترل مناسب گلوکز می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا، اختلال در بهبود بافت‌ها، هیپرگلیسمی شدید و حتی عوارض بیماری و کلیوی شود. به همین دلیل، مدیریت گلوکز پیش از عمل باید دقیق، برنامه ریزی شده و تحت نظارت تیم تخصصی انجام شود.

اهداف قند خون قبل از جراحی:

هدف اصلی کنترل گلوکز قبل از جراحی، داشتن سطح قند خون در محدوده‌ای است که عوارض متابولیک و قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد، در حالی که از هیپوگلیسمی نیز می‌شود. بر اساس توصیه‌های علمی، هدف قند خون پیش از عمل معمولاً شامل موارد زیر هستند:

• قند خون ناشتا: بین 90 تا 130 mg/dL
• قند خون قبل از جراحی یا حین ورود به اتاق عمل: بین 140 تا 180 mg/dL
• HbA1c: کمتر از 7٪، هر یک از بیماران با کنترل سخت‌تر یا شرایط اورژانسی، بالاترین حد ممکن است پذیرفته شود

این محدوده‌ها به کاهش خطرات ناشی از عمل، هیپرگلیسمی شدید و تأخیر در ترمیم زخم کمک می‌کنند. با رعایت این دقیق هماهنگی دقیق بین بیمار، تیم پرستاری و متخصص بیهوشی است.

روش‌های کنترل سریع قند خون (در صورت هیپرگلیسمی):

در بیماران دارویی، حتی با برنامه ریزی دقیق، ممکن است پیش از عمل سطح قند خون بالاتر از محدوده هدف باشد. روشهای کنترل سریع قند خون شامل داروی گیاهی و غیر دارویی هستند:

• انسولین زیرجلدی کوتاه‌اثر یا سریع‌اثر: در هیپرگلیسمی حاد پیش از جراحی، تزریق انسولین سریع‌اثر می‌تواند سطح گلوکز را به میزان هدف کاهش دهد. دوز اولین باید با توجه به وزن بیمار، سطح قند خون و زمان باقیمانده تا انجام جراحی انجام شود.
• انسولین IV یا پمپ انسولین:در بیمارانی که سطح قند خون بسیار بالا است یا جراحی در پیش دارند، انسولین IV با نظارت بیشتر توصیه می شود. این روش امکان کنترل دقیق و سریع گلوکز را می‌کند.
• هیدراسیون و مایعات داخل وریدی: مایعات ایزوتونیک می‌تواند به کاهش گلوکز خون و جلوگیری از کاهش کمک‌کننده کمک کند، به ویژه در بیمارانی که کتوز یا کنترل‌شده‌اند.

توجه به این نکته ضروری است که درمان هیپرگلیسمی پیش از عمل با دقت انجام شود تا از افت پاکی قند خون جلوگیری شود و بیمار در طول جراحی هیپوگلیسمی نشود.

پیشگیری از هیپوگلیسمی در روز عمل:

هیپوگلیسمی می‌تواند حین بیهوشی بسیار خطرناک باشد، زیرا علائم هشداردهنده مانند تعریق، تپش قلب یا لرزش توسط داروهای بیهوشی مخفی می‌شوند. پیشگیرانه شامل موارد زیر هستند:

• کاهش دوز انسولین کوتاه‌اثر یا پرودوز در صبح روز عمل: به جای قطع کامل انسولین، کاهش دوز باعث جلوگیری از افت قند خون می‌شود.
• تأخیر در مصرف داروهای خوراکی با خطر هیپوگلیسمی: سولفونیل‌اوره‌ها معمولاً در روز مصرف نمی‌شوند.
• نظارت مداوم قند خون قبل از بیهوشی:اندازه‌گیری قند خون 1–2 ساعت قبل از عمل به تیم پزشکی اجازه می‌دهد تا در کاهش قند، اصلاح اصلاحی مانند تزریق گلوکز IV انجام شود.
• تامین منابع گلوکز در صورت نیاز: در برخی از پزشکان، محلول گلوکز IV یا خوراکی در دسترس قرار دارد تا در صورت پاکی قند خون استفاده شود.

این باعث کاهش خطر هیپوگلیسمی مخفی حین بیهوشی و حفظ ایمنی بیمار می‌شود.

نقش تیم مراقبت‌های ویژه و پرستاری:

نقش تیم مراقبت‌های ویژه و پرستاری در کنترل قند خون قبل از عمل حیاتی است. پرستاران مسئول نظارت دقیق بر سطح گلوکز، آماده سازی داروها، و هماهنگی بین تیم جراحی و بیهوشی هستند. مجموعه کلیدی شامل موارد زیر می‌شود:

• اندازه‌گیری دقیق قند خون و ثبت آن در بیمار
• آماده‌سازی و تنظیم انسولین کوتاه‌اثر یا IV بر اساس دستور پزشک
• آموزش بیمار درباره نخوردن وعده‌های غذایی پیش از عمل و اطمینان از رعایت ناشتا بودن
• مانیتورینگ علائم هیپوگلیسمی یا هیپرگلیسمی و گزارش فوری به تیم پزشکی
• هماهنگی با بیهوشی برای زمان‌بندی دقیق داروها و مایعات

تیم پرستاری به عنوان ارتباط بین پزشک و بیمار، مطمئن است که قند خون بیمار در محدوده ایمن باقی بماند و خطرات حین و بعد از عمل به حداقل برسد.

آماده‌سازی تغذیه‌ای و مایعات پیش از عمل

آماده‌سازی تغذیه‌ای و مدیریت مایعات قبل از عمل جراحی در بیمارانی که یک مرحله را انجام می‌دهند، بر روی ثبات متابولیک، کنترل قند خون و تاثیرات حین و پس از عمل جراحی انجام می‌شود. با افزایش خطرات متابولیک، مشکلات قلبی و کلیوی و نیازمندی‌ها، بیشتر به بررسی برنامه‌ریزی دقیق تغذیه و مصرف مواد غذایی است.

رژیم غذایی پیش از عمل و زمان آخرین وعده:

یکی از اصول اولیه آمادگی‌سازی برای بیمارانی، رعایت ناشتا از عمل جراحی است تا آسپیراسیون حین بیهوشی کاهش یابد. با این حال، بیماران دارویی به دلیل خطر هیپوگلیسمی، نیازمند مدیریت دقیق غذایی و زمانبندی آن هستند.

• زمان آخرین وعده غذایی: معمولاً معمولاً باید حداقل 6-8 ساعت قبل از جراحی از خوردن غذاهای جامد خودداری کنید. این زمان ممکن است بر اساس نوع جراحی و وضعیت فرد بیمار تنظیم شود.
• وعده غذایی سبک و با کربوهیدرات کنترل‌شده: آخرین وعده قبل از ناشتا باید شامل کربوهیدرات با شاخص گلیسمی پایین باشد تا نوسانات شدید قند خون ایجاد شود و بیمار در طول دوره ناشتا دچار افت قند نشود.
• مایعات شفاف: برخی از افراد می‌توانند تا 2 ساعت قبل از عمل مایعات شفاف بدون قند یا با مقدار کم مصرف، که به حفظ هیدراسیون و کاهش کمک می‌کند.
• برنامه‌ریزی انسولین: برای انسولین‌های محصولات، زمانبندی دوز آخرین وعده غذایی باید با پرستار و تیم بیهوشی هماهنگ شود تا هیپوگلیسمی پیش از عمل آبی شود.

حیدراسیون و مایعات داخل وریدی:

هیدراسیون مناسب پیش از عمل برای مصرف داروها زیاد است، زیرا می‌تواند باعث افزایش گلوکز خون شود، افزایش خون کلیوی و افزایش خطر کتواسیدوز شود.

• مایعات داخل وریدی: استفاده از محلول‌های ایزوتونیک مانند نرمال سالین یا رینگر لاکتات بر اساس وضعیت سلامتی بیماران توصیه می‌شود. میزان و سرعت تزریق باید با توجه به سن، وزن، عملکرد قلب و کلیه و نوع جراحی تنظیم شود.
• حفظ ترکیب الکترولیت‌ها: تشخیص بیماری‌ها با کاهش عملکرد یا اختلال عملکرد، همه ممکن است دچار اختلال در سدیم، پتاسیم و کلسیم شوند، بنابراین مایعات IV نقش کلیدی در حفظ سلامت الکترولیت‌ها دارند.
• پیشگیری از هیپرگلیسمی:های حاوی گلوکز محلول معمولاً در بیماران با قند خون محدود می‌شوند و انسولین IV به صورت همزمان برای کنترل گلوکز استفاده می‌شود.

هیدراسیون مناسب باعث کاهش خطر عوارض، حفظ عملکرد و بهبود پایداری همودینامیک در طول جراحی می‌شود.

نکات ویژه در بیمارانی با عوارض کلیوی یا بیماری:

بیماران بیمارانی که دچار بیماری کلیوی یا بیماری می شوند، نیازمند مراقبت ویژه در آماده سازی تغذیه و مواد غذایی هستند:

• دیابت با نفروپاتی:مصرف مصرف مایعات و دقت در میزان سدیم و پتاسیم نیاز است. بیمارانی که دچار نارسایی می شوند ممکن است نیاز به مانیتورینگ دقیق UO (خروجی) و تنظیم سرعت مایعات داشته باشند.
• بیماری با بیماری قلبی: بیماران مبتلا به نارسایی قلبی یا عملکرد قلب باید از تزریق مایعات سریع پرهیز کنند، زیرا می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. محلول‌های ایزوتونیک با کنترل‌شده و مانیتورینگ دقیق وضعیت همودینامیک توصیه می‌شود.
• همزمانی عوارض کلیوی و قلبی: در چنین بیمارانی، برنامه‌ریزی‌ها باید تحت نظر متخصصان بیهوشی و متخصصان قرار گیرد تا از تجمع مایعات و جلوگیری از عملکرد ارگان‌ها جلوگیری شود.

پیشگیری از کتواسیدوز شناسایی:

کتواسیدوز یکی از عوارض حاد و تهدید کننده زندگی است که می‌تواند در شرایط ناشتا و جراحی رخ دهد. پیشگیرانه شامل:

• کنترل قند خون قبل از عمل:کاهش سطح گلوکز خون در محدوده هدف از عمل جراحی، تولید کتونها را می‌دهد.
• حیدراسیون کافی: تزریق مایعات باعث رقیق شدن گلوکز و دفع کتون‌ها می‌شود.
• نظارت بر بیماران با مصرف ۱: این بیماران همیشه به انسولین نیاز دارند و حتی یک دوره کوتاه بدون انسولین می‌توانند به نوعی کتواسیدوز شوند.
• آزمایش کتون‌ها در صورت هیپرگلیسمی: در قند خون بالای 250 mg/dL، آزمایش خون یا خون برای کتون‌ها ضروری است و در صورت مثبت بودن، درمان سریع انجام می‌شود.

آماده‌سازی تغذیه‌ای و مایعات پیش از عمل در بیمارانی که یک فرآیند دقیق را شامل می‌شود، شامل مدیریت وعده‌های غذایی، حفظ هیدراسیون، توجه ویژه به بیماران با عوارض کلیوی و قلبی و دمایی از کتواسیدوز می‌شود. رعایت این باعث کاهش نوسانات گلوکز، حفظ حفظ همودینامیک و کاهش عوارض حین و پس از عمل می‌شود. هماهنگی بین تیم پرستاری، متخصص بیهوشی و متخصص غدد برای اجرای موفق این مرحله الزامی است.

کلید ایمنی و موفقیت جراحی در بیمارانی

آدمادگی پیش از عمل در بیمارانی که می گویند، فراتر از رعایت ناشتا بودن و مدیریت ساده داروهاست؛ این یک فرآیند چندمرحله‌ای و دقیق است که شامل ارزیابی کامل پزشکی، کنترل قند خون، تنظیم دارو، آماده‌سازی تغذیه و مایعات، و از عوارض حاد متابولیک و عفونی می‌شود. موفقیت جراحی در این بیماران، مستلزم هماهنگی کامل بین متخصصان غد، جراح، متخصص بیهوشی و تیم مراقبت‌های پرستاری است.

با پیاده‌سازی برنامه‌های منسجم و علمی قبل، حین و از عمل، می‌توانم خطر هیپوگلیسمی و هیپرگلیسمی، زخم و درمان را در بهبود سریع‌تر، ایمنی بالاتر و طول بستری بیمار پیدا کنم. در واقع، مدیریت دقیق پیش از عمل جراحی در زیر بیمارانی، کلیدهای اصلی ایمنی و نتایج جراحی است و نشان‌دهنده کیفیت مهم نگاه جامع و بین‌رشته‌ای در مراقبت‌های مدرن است.