عفونت کامپوزیت دندان چیست و چرا حتما باید درمان شود؟

**عفونت کامپوزیت دندان** معمولاً به‌خاطر عدم رعایت بهداشت، نصب نامناسب، مواد بی‌کیفیت یا ترک روکش ایجاد می‌شود که باعث تجمع باکتری‌ها زیر و اطراف **کامپوزیت دندان** می‌شود. علائم عفونت کامپوزیت شامل درد، التهاب و تورم لثه، خونریزی، بوی بد دهان، ترشحات چرکی و تغییر ظاهر روکش است و درمان عفونت کامپوزیت نیز ترمیم، تعویض کامپوزیت، پاکسازی پوسیدگی، عصب‌ کشی دندان یا در موارد شدید کشیدن دندان باشد. پیشگیری با رعایت بهداشت، استفاده از نخ دندان و مسواک، انتخاب دندانپزشک مجرب و پرهیز از عادات مضر ممکن است. در صورت بروز علائم باید سریع به دندانپزشک مراجعه کرد تا از عوارض جدی جلوگیری شود. **عفونت کامپوزیت چیست** معمولاً خود مواد کامپوزیت که نوعی از روکش دندان است، دچار عفونت نمی‌شود و اکثر اوقات، لثه یا بافت‌های اطراف دندان کامپوزیت شده یا دندان زیر آن دچار عفونت و آلودگی می‌شود. این آلودگی می‌تواند به دلیل نصب نادرست روکش کامپوزیت، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان بعد از نصب و تجمع باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی در اطراف روکش کامپوزیت ایجاد شود. در نهایت عفونت دندان زیر کامپوزیت باعث آسیب رسیدن به قسمت‌های مختلف دندان مثل مینای دندان، عاج دندان و پالپ و ریشه آن می‌شوند و در نهایت آن را آن‌قدر پوسیده می‌کنند تا به‌صورت کامل از بین برد و چاره‌ای جز کشیدن دندان باقی نماند. **نشانه‌ها و علائم عفونت کامپوزیت** اگر هر یک از علائم و نشانه‌های زیر را در دندان کامپوزیت شده خود یا اطراف آن مشاهده کردید، حتماً باید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید، تاز احتمال بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. ### **درد و حساسیت دندان کامپوزیت شده** معمولاً زمانی که عفونت به دندان زیر کامپوزیت شده برسد، حساسیت دندان به سرما و گرما و حتی لمس یا فشار بیشتر می‌شود و حتی بعضی‌اوقات احساس تیرکشیدن یا درد لحظه‌ای ممکن است در دندان آسیب‌دیده رخ دهد که معمولاً به دلیل پوسیدگی دندان اتفاق می‌افتد. ### **تورم و التهاب در کنار دندان کامپوزیت شده** از دیگر نشانه‌های عفونت می‌تواند ایجاد التهاب و قرمزی و تورم در کنار و اطراف دندان کامپوزیت شده باشد که ممکن است حاوی چرک و عفونت باشد و شدیداً به لمس حساس است و احساس درد را به شما منتقل می‌کند. ### **خونریزی لثه در زمان مسواک‌زدن یا نخ دندان کشیدن** زمانی که مسواک می‌زنید یا نخ دندان می‌کشید، اگر عفونت وجود داشته باشد، امکان خونریزی از قسمت لثه کنار دندان کامپوزیت شده وجود دارد، چون این عفونت است که باعث می‌شود لثه نازک‌تر و آسیب‌پذیرتر شود. ### **بوی بد همیشگی دهان** در صورت وجود عفونت، حتی اگر بارهاوبارها دندان های خود را مسواک بزنید یا از نخ دندان و دهان‌شویه‌های مختلف استفاده کنید، بازم بوی بد دهان باقی است و این موضوع به دلیل عفونت دندان زیر روکش کامپوزیت به وجود آمده و تا زمان درمان آن این بوی بد دهان از بین نمی‌رود. ### **ترشحات چرکی و عفونی** اگر از اطراف روکش کامپوزیت یا لثه کنار آن ترشحات چرکی یا عفونی ایجاد شود و حس کنید که مزه آب دهان شما کمی شامل عفونت و تلخی و مزه بدی است، نشان‌دهنده وجود عفونت در دندان زیر روکش کامپوزیت است که حتماً باید در سریع‌ترین زمان ممکن درمان شود. ### **تغییر ظاهر روکش کامپوزیت** بعضی‌اوقات ظاهر کامپوزیت ممکن است به دلیل استفاده طولانی‌مدت تغییر کند که این موضوع می‌تواند با استفاده پالیش یا پولیش کامپوزیت برطرف شود. اما اگر این تغییر ظاهر بیش از حد باشد، مثل تیره‌شدن کامل روکش یا شل‌شدگی یا و ازبین‌رفتن ساختار، این به این معنی است که دندان زیر روکش عفونت کرده و مواد کامپوزیتی دیگر نمی‌توانند روی آن به‌خوبی عمل کنند. ### **تغییر رنگ کامپوزیت یا درخشندگی آن** روکش کامپوزیت به خودری خود عفونت نمی کند و دندان زیر آن است که دچار عفونت و پوسیدگی یا خرابی می شود. البته اول روکش کامپوزیت آسیب می بیند و بعد این آسیب ها می توانند به دندان زیر آن سرایت کنند. زمانی که روکش کامپوزیت آسیب دیده باشد، یکی از علائم و نشانه های بارز آن ، تغییر رنگ کامپوزیت است که معمولا سفیدی و درخشندگی خود را از دست داده و به حالت اول حتی با پالیش یا پولیش کامپوزیت هم بر نمی گردد. در این صورت بافت اصلی روکش از بین رفته یا حتی آسیب دیده است که می تواند علت های زیادی مثل ترک داشتن و نفوذ انواع باکتری ها یا مصرف انواع مواد رنگی باشد. **علت‌ها و دلایل ایجادکننده عفونت دندان کامپوزیت شده** به‌هیچ‌عنوان روکش کامپوزیت بدون دلیل دچار عفونت نمی‌شود و معمولاً بر اثر عدم مراقبت صحیح یا عدم مهارت دندانپزشک دچار مشکل می‌شود. از مهم‌ترین دلایلی که باعث ایجاد عفونت در کامپوزیت می‌شوند، موارد زیر هستند. ### **عدم رعایت بهداشت دهان و دندان** قطعاً در قسمت دهان و دندان، رعایت بهداشت بسیار اهمیت زیادی دارد که ممکن است بعضی افراد به دلایل مختلف آن را رعایت نکنند. بعضی افراد فکر می‌کنند که موادی مثل کامپوزیت یا **لمینت دندان** نیازی به مراقبت ندارد، اما اصلاً این‌طور نیست. درصورتی‌که به‌صورت روزانه از مسواک یا نخ دندان و دهان‌شویه برای تمیزکردن دندان کامپوزیت شده استفاده نشود، می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها و پلاک و جرم شود و به دندان زیر روکش آسیب بزند. ### **پوسیدگی و عفونت دندان زیر کامپوزیت** معمولاً این مشکل به دلیل مقداری پوسیدگی دندان است که یا از قبل در داخل دندان زیر کامپوزیت بوده و دندانپزشک آن را برنداشته و درمان نکرده است یا اینکه بعد از نصب روکش به دلیل عدم رعایت بهداشت و تجمع باکتری‌ها و پلاک‌ها و جرم‌ها ایجاد شده است. ### **نصب نامناسب کامپوزیت** درصورتی‌که دندانپزشک از مهارت کافی برخوردار نباشد، لبه‌های روکش به‌درستی روی دندان تراز نمی‌شوند و باعث ایجاد فضای خالی بین دندان روکش می‌شود که در نهایت باعث ایجاد یک فضای عالی برای تجمع باکتری‌ها و ذرات مواد غذایی و در نتیجه ایجاد عفونت در دندان زیر کامپوزیت می‌شود. ### **شکستگی یا ترک‌خوردگی کامپوزیت** روکش کامپوزیت از خود دندان شخص بیشتر حساس است و در صورت واردشدن هر گونه ضربه‌ای ممکن است دچار شکستی، ترک‌خوردگی یا لپ پریدگی شود که همین موضوع باعث ایجاد فضایی مناسب برای رشد و تجمع باکتری‌ها و در نتیجه عفونت دندان می‌شود. ### **آسیب‌دیدن لثه در زمان انجام کامپوزیت** اگر دندانپزشک از مهارت کافی برخوردار نباشد، در زمان انجام کامپوزیت و نصب آن ممکن است به‌صورت اتفاقی یا عدم داشتن مهارت به لثه آسیب برساند و این آسیب ممکن است باعث ایجاد تورم و التهاب و حتی آلرژی در قسمت لثه اطراف دندانی که کامپوزیت شده است شود. ### استفاده از مواد نامرغوب در کامپوزیت اگر زمانی که دندانپزشک مواد و روکش های کامپوزیتی را روی دندان های شما نصب می کند، از کامپوزیت هایی که کیفیت پایینی دارند یا نامرغوب هستند استفاده کنید، یا روکش کامپوزیت را با چسب بی کیفیت روی سطح دندان بسچباند، به مرور زمان بین دندان و روکش یک فضای خالی ایجاد شده و این فضا بهترین مکان برای تجمع باکتری ها، جرم ها و پلاک های دندانی است. همچنین در این فضای خالی مواد غذایی گیر می کنند و نمی توان به راحتی آن ها را تمیز کرد که در نهایت باعث رشد بیشتر باکتری ها می شوند. در نتیجه می توانند باعث عفونت دندان و پوسیدگی دندان زیر کامپوزیت شوند. **پیشگیری از به‌وجودآمدن عفونت کامپوزیت** اگر می‌خواهید بعد از انجام کامپوزیت، دندان و روکش دچار عفونت نشوند، بهتر است که توصیه‌های زیر را جدی بگیرید. - حتماً دو بار در روز با خمیردندان مخصوص مسواک بزنید، معمولاً بعد از هر وعده‌غذایی. - حتماً روزانه یک بار قبل از خواب از نخ دندان و دهان‌شویه مخصوص استفاده کنید. - یک دندانپزشک ماهر و باتجربه انتخاب کنید و به‌صورت دوره‌ای برای معاینه به او مراجعه کنید. - از عادات بد مثل سیگارکشیدن، باز کردن گره‌ها و بسته با دندان و جویدن مواد سفت مثل پسته و آجیل خودداری کنید. - از مصرف مواد قندی و اسیدی بیش از حد مثل نوشابه و انواع شیرینی‌جات خودداری کنید. **درمان عفونت کامپوزیت** اینکه دقیقاً عفونت دندان کامپوزیت شده به چه صورت و با استفاده از چه روشی انجام می‌شود را فقط دندانپزشک با معاینه کامل و بررسی وضعیت موجود می‌تواند تشخیص دهد؛ اما از بهترین روش‌هایی که برای درمان این عفونت وجود دارد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. ### **تعویض یا ترمیم کامپوزیت** اگر عفونت به روکش کامپوزیت آسیب رسانده باشد و به دندان زیر آن نرسیده باشد، می‌توان با ترمیم یا برداشتن کامل کامپوزیت قدیمی و جایگزینی آن با یک روکش جدید عفونت را برطرف کرد تا به دندان زیر آن آسیب بیشتری وارد نشود. ### **درمان پوسیدگی دندان زیر روکش کامپوزیت** اگر پوسیدگی پیشرفت کرده باشد و به دندان زیر روکش کامپوزیت رسیده باشد، دندانپزشک می‌تواند ابتدا روکش را بردارد، عفونت و **پوسیدگی دندان** را با روش‌هایی مثل پر کردن دندان از بین ببرد و دوباره روکش را روی آن نصب کند. ### **درمان ریشه یا عصب کشی دندان** زمانی که عفونت به قسمت پالپ یا ریشه یا عصب دندان رسیده باشد، دندانپزشک باید با استفاده از عصب کشی دندان، پالپ را از هر گونه عفونت و آلودگی پاک کند و آن را ترمیم کند. سپس می‌تواند با یک روکش مناسب آن را ترمیم و بازسازی کند. ### **کشیدن دندان (که به‌ندرت پیش میاید)** اگر پوسیدگی و عفونت از پالپ و ریشه و عصب نیز بیشتر عبور کرده باشد و کل ساختار دندان را از بین برده باشد، چاره‌ای جز کشیدن دندان نیست، چون در صورت ادامه‌دار بودن استفاده از کامپوزیت با یک دندان خراب، احتمال انتشار عفونت به سایر دندان‌ها، لثه‌ها و تحلیل استخوان فک وجود دارد. **عوارض عفونت کامپوزیت** درصورتی‌که این عفونت درمان نشود می‌تواند عوارض زیادی را به همراه داشته باشد که از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: - قرمزی، تورم و التهاب لثه اطراف دندان کامپوزیت شده. - خونریزی لثه هنگام مسواک‌زدن یا کشیدن نخ دندان. - بوی بد دهان که حتی پس از بهداشت دهان از بین نمی‌رود. - درد و حساسیت دندان‌ها در هنگام جویدن یا تماس با مواد گرم و سرد. - پسرفت و تحلیل لثه که منجر به کاهش استحکام نگهدارنده دندان می‌شود. - تغییر موقعیت یا فاصله دندان‌ها به دلیل ازبین‌رفتن بافت لثه. - شل‌شدن یا لق شدن دندان‌ها در موارد شدید عفونت. - تشکیل پاکت‌های عمیق بین دندان و لثه که محل تجمع باکتری‌ها بوده و به بدتر شدن عفونت کمک می‌کند. - در موارد نادر و پیشرفته، عفونت می‌تواند به استخوان زیرین دندان آسیب برساند و منجر به ازدست‌رفتن دندان شود. - عفونت‌های منتشر شده ممکن است باعث بروز سپسیس (عفونت شدید کل بدن) یا سلولیت (عفونت موضعی با تب و درد) شوند، اگر درمان نشوند.