راهنمای جامع عمل لامینکتومی دیسک کمر: هر آنچه باید بدانید!

لامینکتومی دیسک کمر چیست و چه زمانی نیاز است؟ در واقع عمل لامینکتومی دیسک کمر یک روش جراحی تخصصی برای برداشتن بخشی از لامینا (قسمتی از استخوان مهره) است که بر روی نخاع و ریشه‌های عصبی فشار وارد می‌کند. این فشار معمولا به دلیل بیرون‌زدگی دیسک، تنگی کانال نخاعی یا رشد غیرطبیعی استخوان‌ها ایجاد می‌شود. هنگامی که بیمار دچار درد شدید، بی‌حسی، گزگز یا ضعف حرکتی در پاها شود و درمان‌های غیرجراحی مانند دارو، فیزیوتراپی و تزریق کمر تاثیر کافی نداشته باشند، پزشک انجام این جراحی را توصیه می‌کند. این عمل می‌تواند باعث کاهش فشار بر اعصاب و بازگشت توان حرکتی شود. باید توجه داشت که در موارد شدیدتر، ممکن است پزشک عمل‌های دیگری مانند **عمل دیسک کمر باز** را برای بیماران خاص پیشنهاد دهد. آمادگی‌های لازم قبل از جراحی لامینکتومی پیش از انجام جراحی لامینکتومی دیسک کمر لازم است بیمار تحت بررسی‌های دقیق پزشکی قرار گیرد. انجام تصویربرداری‌های پیشرفته مانند MRI یا سی‌تی اسکن برای تشخیص محل دقیق آسیب الزامی است. همچنین بیمار باید آزمایش‌های خون، نوار قلب و مشاوره‌های بیهوشی را پشت سر بگذارد. مصرف برخی داروهای رقیق‌کننده خون باید چند روز پیش از عمل متوقف شود تا خطر خونریزی کاهش یابد. تغذیه سالم، قطع سیگار و کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا فشار خون نیز نقش مهمی در موفقیت عمل دارد. در این میان، انتخاب جراح باتجربه اهمیت زیادی دارد. دکتر یزدان پناهی، از متخصصان مطرح جراحی ستون فقرات، با استفاده از روش‌های نوین و تجهیزات پیشرفته توانسته‌اند نتایج موفقیت‌آمیزی در بیماران مبتلا به مشکلات دیسک کمر به دست آورند. مراحل انجام عمل لامینکتومی دیسک کمر این جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود و معمولاً چند ساعت طول می‌کشد. در ابتدا بیمار به شکم روی تخت مخصوص قرار می‌گیرد و پس از ضدعفونی کامل ناحیه جراحی، برش کوچکی روی کمر داده می‌شود. سپس جراح بخش کوچکی از لامینا را برمی‌دارد تا فضای بیشتری برای نخاع و اعصاب ایجاد شود. در مواردی لازم است قطعاتی از دیسک بیرون‌زده نیز خارج گردد. برخی بیماران در صورت وجود بی‌ثباتی ستون فقرات نیاز به تثبیت مهره‌ها دارند که با روش‌هایی مانند عمل **دیسک کمر با پلاتین** انجام می‌شود ### بیهوشی در جراحی لامینکتومی در عمل لامینکتومی دیسک کمر معمولاً از بیهوشی عمومی استفاده می‌شود، زیرا این نوع جراحی نیازمند بی‌حرکتی کامل بیمار و ایجاد شرایط ایمن برای جراح است. بیهوشی عمومی به این معناست که بیمار در طول عمل کاملاً بی‌هوش است و هیچ احساس درد یا آگاهی از روند جراحی ندارد. پیش از شروع عمل، متخصص بیهوشی بیمار را از نظر وضعیت قلبی، ریوی و سابقه بیماری‌های زمینه‌ای بررسی می‌کند. در صورت مصرف داروهای خاص مانند رقیق‌کننده‌های خون یا داروهای فشار خون، تغییراتی در دوز یا زمان مصرف آن‌ها اعمال می‌شود. پس از آماده‌سازی، داروهای بیهوشی به‌صورت تزریقی یا از طریق گازهای استنشاقی تجویز می‌شوند. هم‌زمان، لوله‌ای برای کمک به تنفس در نای بیمار قرار داده می‌شود تا اکسیژن‌رسانی کافی در طول عمل حفظ گردد. عوارض احتمالی و خطرات عمل لامینکتومی اگرچه جراحی لامینکتومی یکی از روش‌های مؤثر برای درمان فشار بر نخاع و ریشه‌های عصبی محسوب می‌شود، اما مانند هر عمل جراحی دیگر می‌تواند با عوارض همراه باشد. شایع‌ترین خطرات شامل عفونت محل جراحی است که با رعایت اصول استریل و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها احتمال آن کاهش می‌یابد. خونریزی حین یا بعد از عمل نیز ممکن است رخ دهد، به‌ویژه در بیمارانی که دچار اختلالات انعقادی هستند یا داروهای رقیق‌کننده خون مصرف کرده‌اند. از دیگر عوارض مهم می‌توان به آسیب احتمالی به ریشه‌های عصبی اشاره کرد که ممکن است باعث بی‌حسی یا ضعف در پاها شود. در برخی موارد نادر، نشت مایع مغزی–نخاعی رخ می‌دهد که نیازمند مراقبت ویژه است. مراقبت‌ها و دوران نقاهت پس از لامینکتومی مراقبت‌های پس از عمل جراحی لامینکتومی دیسک کمر نقش بسیار مهمی در موفقیت جراحی و پیشگیری از عوارض دارد. بیمار معمولاً بین ۲ تا ۵ روز در بیمارستان بستری می‌شود تا تحت نظارت پزشک و پرستاران قرار گیرد. در این مدت کنترل درد، مصرف آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت و مراقبت از زخم انجام می‌شود. پس از ترخیص، دوره نقاهت در منزل آغاز می‌شود که نیازمند رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشکی است. استراحت نسبی، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و بلند کردن اجسام اهمیت زیادی دارد. راه رفتن آرام و منظم از روزهای ابتدایی پس از عمل توصیه می‌شود تا از ایجاد لخته خون در پاها جلوگیری گردد. شروع جلسات فیزیوتراپی معمولا پس از چند هفته صورت می‌گیرد تا عضلات کمر و پاها تقویت شوند و حرکت ستون فقرات بهبود یابد. ### مراقبت‌های لازم در بیمارستان بعد از جراحی، بیمار برای چند روز در بیمارستان بستری می‌شود تا از نظر علائم حیاتی و وضعیت عمومی تحت نظر باشد. کنترل درد یکی از مهم‌ترین اقدامات در این مرحله است و پزشک داروهای مسکن مناسب را برای بیمار تجویز می‌کند. همچنین آنتی‌بیوتیک‌ها برای پیشگیری از عفونت و داروهای ضدالتهاب جهت کاهش تورم به بیمار داده می‌شوند. پانسمان زخم به‌طور منظم تعویض می‌گردد و پرستاران بیمار را برای تغییر وضعیت و نشستن به‌صورت صحیح راهنمایی می‌کنند. برای جلوگیری از لخته شدن خون پس از عمل لامینکتومی دیسک کمر ، بیمار تشویق می‌شود که به کمک پرستار یا فیزیوتراپیست از تخت خارج شود و راه برود. ### توصیه‌های دوران نقاهت در منزل پس از بازگشت به خانه، رعایت مراقبت‌های ویژه ضروری است. بیمار باید از حرکات ناگهانی، خم شدن بیش از حد و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کند. خوابیدن روی تشک طبی و تغییر وضعیت بدن به‌آرامی از نکات کلیدی است. مصرف داروهای تجویز شده مانند مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود. همچنین تغذیه متعادل با تمرکز بر مواد مغذی حاوی پروتئین، کلسیم و ویتامین D به ترمیم بهتر استخوان‌ها و عضلات کمک می‌کند. پیاده‌روی آرام به‌صورت روزانه توصیه می‌شود و به‌تدریج می‌توان مدت و مسافت آن را افزایش داد. جلسات فیزیوتراپی، معمولاً چند هفته پس از عمل شروع می‌شوند و تمرینات اختصاصی برای تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری تجویز می‌گردد. نشستن طولانی‌مدت یا رانندگی در هفته‌های اول ممنوع است. نتایج مورد انتظار و پیگیری‌های بعد از عمل بیماران پس از انجام این جراحی معمولاً کاهش چشمگیری در شدت درد و بهبود توان حرکتی خود مشاهده می‌کنند. با این حال، نتایج کامل جراحی ممکن است چندین ماه طول بکشد، زیرا اعصاب آسیب‌دیده به زمان بیشتری برای ترمیم نیاز دارند. برخی بیماران در هفته‌های اول ممکن است همچنان احساس بی‌حسی یا ضعف جزئی داشته باشند که به مرور زمان برطرف می‌شود. پیگیری‌های بعد از عمل شامل ویزیت‌های منظم توسط جراح است. در این جلسات، وضعیت زخم جراحی بررسی می‌شود، بخیه‌ها در زمان مناسب کشیده می‌شوند و روند بهبود بیمار ارزیابی می‌گردد. در صورت نیاز، پزشک تصویربرداری مجدد مانند MRI یا سی‌تی اسکن را برای اطمینان از رفع فشار بر اعصاب پس از جراحی لامینکتومی دیسک کمر درخواست می‌کند.