آفت دهان بیماری شایعی است و میتواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. در حالی که بسیاری از زخمهای دهان بیضرر هستند، برخی نشان دهنده مشکلات جدیتری خواهند بود و درمان آن بستگی به نوع زخم دهان شما دارد.
آفتهای دهان چیست؟
آفتهای دهان ضایعات دردناکی هستند که در بافتهای نرم دهان شما ایجاد میشوند. آنها ممکن است روی لبها، لثهها، زبان، کف دهان یا سقف دهان شما ظاهر شوند.
###
انواع مختلف آفت دهان چیست؟
اصطلاح ” آفت دهان” میتواند تعدادی از شرایط مختلف را توصیف کند که بر حفره دهان تأثیر میگذارد. انواع مختلفی از زخمهای دهان وجود دارد، از جمله:
آفت دهان : آفت دهان که گاهی به آن زخم دهان میگویند، یکی از شایعترین انواع ضایعات دهانی است. این زخمها معمولا قرمز با رنگ سفید، زرد یا خاکستری در وسط هستند. آنها مسری نیستند و معمولاً طی 10 تا 14 روز خود به خود از بین میروند.
تبخال : که به عنوان تاول تب نیز شناخته میشود، تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود. بر خلاف آفت، تبخال مسری است و از طریق بوسیدن یا اشتراک غذا و نوشیدنی قابل انتقال است.
ژنژیووستوماتیت: این بیماری ممکن است به دلیل عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد شود یا ممکن است با بهداشت نامناسب دهان مرتبط باشد. ژنژیووستوماتیت با زخمهای سرد در دهان معمولاً روی لثهها یا گونههای داخلی مشخص میشود و در کودکان بیشتر شایع است.
برفک : که به آن کاندیدیازیس نیز گفته میشود، برفک یک عفونت مخمری داخل دهان است. افراد مبتلا به برفک دهان دچار ضایعات سفید و کرمی روی زبان و لثهها میشوند. در حالی که انتقال برفک از فردی به فرد دیگر غیرمعمول است، اما ممکن است به ویژه در بین افراد دارای نقص ایمنی اتفاق بیفتد. برفک دهان در بین استفاده کنندگان از دندان مصنوعی رایج است، اما میتواند هر کسی را درگیر کند.
لیکن پلان دهان: یک اختلال التهابی مزمن، لیکن پلان میتواند لبها، لثهها و زبان شما را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است متوجه تکههای برآمده و توری بافت شوید. در برخی موارد، ممکن است زخمهای قرمز و متورم دهان داشته باشید.
لکوپلاکیا : این وضعیت باعث میشود که لکه های سفید و ضخیم روی بافتهای نرم داخل دهان شما ظاهر شود. لکوپلاکیا در افراد سیگاری شایع است. در حالی که علائم معمولاً خود به خود از بین میروند، موارد شدیدتر می تواند علامت هشدار دهنده سرطان دهان باشد.
سرطان دهان : افراد مبتلا به سرطان دهان ممکن است متوجه زخم یا زخمهای قرمز یا سفید در دهان شوند. بر خلاف انواع دیگر زخمهای دهان، ضایعات مربوط به سرطان دهان بهبود نمییابند.
###
زخمهای دهان چه کسانی را مبتلا میکند؟
آفتهای دهان میتوانند هر کسی را درگیر کنند، اما برخی از آنها در زمان خاصی از زندگی بروز میکنند. برای مثال، در حالی که برفک دهان و ژنژیووستوماتیت در کودکان شایعتر است، لکوپلاکیا و لیکن پلان در بزرگسالان مسنتر، شایعتر هستند.
###
شایعترین نوع زخم دهان چیست؟
تبخال و آفت از جمله شایعترین انواع ضایعات دهانی هستند. حدود 20 درصد از افراد در مقطعی از زندگی خود دچار آفت میشوند و در حالی که بیش از نیمی از مردم به ویروسی آلوده شدهاند که باعث تبخال میشود، تنها 20 تا 40 درصد از مردم به تبخال مبتلا میشوند.
علائم زخم دهان چیست؟
علائم دقیق بسته به نوع زخم دهانی که دارید میتواند متفاوت باشد. در بیشتر موارد، ضایعات باعث قرمزی، درد و التهاب میشوند. شما همچنین ممکن است حالات زیر را تجربه کنید:
- احساس گزگز یا سوزش.
- مشکل در خوردن (به ویژه غذاهای تند یا شور).
- تاول زدن.
- خون ریزی.
- زخم.
- دیسفاژی (مشکل در بلع) .
###
چه چیزی باعث ایجاد زخمهای دهان میشود؟
مواردی وجود دارد که میتواند منجر به زخمهای دهان شود. علل از صدمات معمول تا شرایط سلامتی جدی متغیر است. علل شایع آفت دهان عبارتند از:
- گاز گرفتن لب، زبان یا گونه
- تحریک ناشی از بریسها یا سایر وسایل ارتودنسی.
- مسواک زدن بیش از حد سخت یا استفاده از مسواک با موهای سخت.
- استفاده از محصولات تنباکو.
- تغییرات هورمونی
- استرس .
- سوزاندن دهان روی غذای داغ
- قرار گرفتن در معرض ویروس هرپس سیمپلکس.
همچنین بسیاری از بیماریها لثه و شرایط سلامتی وجود دارند که میتوانند باعث ایجاد زخمهای دهان شوند، از جمله:
- مونونوکلئوز
- بیماری سلیاک .
- کم خونی .
- کمبود فولات
- بیماری دست، پا و دهان .
- پمفیگوس ولگاریس.
- اچ آی وی و ایدز .
- لوپوس .
- بیماری کرون .
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS) .
- ویروس پاپیلومای انسانی(HIV)
افرادی که تحت درمان سرطان هستند ممکن است دچار زخمهای دهانی نیز شوند. این امر به ویژه برای افرادی که پرتودرمانی سر یا گردن دریافت میکنند صادق است.
###
آیا زخمهای دهان مسری هستند؟
بستگی به نوع زخم دهان شما دارد. تبخال مسری است، اما آفت مسری نیست. اگر در مورد نوع زخم دهان خود مطمئن نیستید، با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
###
زخمهای دهان چگونه پخش میشوند؟
زخمهای دهانی مسری، مانند تبخال ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس، از طریق بزاق و تماس نزدیک پخش میشود. اگر فکر میکنید در دهانتان تبخال دارید، از بوسیدن و به اشتراک گذاشتن غذا، نوشیدنی و ظروف با دیگران خودداری کنید.
###
تبخال تا چه مدت مسری است؟
تبخال معمولاً تا 15 روز مسری است. وقتی همه علائم از جمله تاول فروکش کرد، دیگر مسری محسوب نمیشوید.
###
زخمهای دهان ویروسی هستند یا باکتریایی؟
در حالی که ویروسها شایعترین عامل عفونی زخمهای دهان هستند، باکتریها نیز میتوانند باعث ضایعات دهانی شوند. به عنوان مثال، تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد میشود. اما زخمهای دهان مانند ژنژیووستوماتیت میتواند توسط باکتریهای خاصی مانند استرپتوکوک و اکتینومیسس ایجاد شود.
###
علت زخمهای اطراف دهان چیست؟
برخی از زخمها فقط روی بافتهای نرم داخل دهان ایجاد میشوند. زخمهای دیگر، مانند تبخال ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس، معمولاً در گوشههای دهان یا روی لبها ظاهر میشوند.
###
زخمهای دهان چگونه تشخیص داده میشوند؟
بیشتر زخمهای دهان را میتوان با معاینه بصری تشخیص داد. با این حال، اگر وضعیت شما شدید باشد، ممکن است پزشک شما آزمایش خون یا بیوپسی را تجویز کند.
###
آیا برای زخمهای دهان باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنم؟
در بیشتر موارد، دندانپزشک میتواند به طور مناسب زخم دهان را تشخیص داده و درمان کند. با این حال، اگر زخمهای دهانی مکرر دارید که با یک بیماری مرتبط است، بهتر است به پزشک مراقبت های اولیه یا متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
چگونه بفهمم که عفونت دهانی دارم؟
شما میتوانید بدون ایجاد زخم دهان دچار عفونت دهان شوید. اگر متوجه علائم غیرعادی دیگری مانند خونریزی، تورم یا حساسیت شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
###
چگونه زخم دهان خود را درمان میکنید؟
دندانپزشک شما ممکن است دارویی برای کاهش علائم شما تجویز کند. درمان آفت دهان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ژل استروئیدی
- مسکن های درد .
- ضد التهاب.
علاوه بر این، کارهایی وجود دارد که میتوانید در خانه برای کاهش ناراحتی انجام دهید:
**هر روز چند بار با آب نمک گرم بشویید.**
مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کنید.
**از فشار دادن زخمها خودداری کنید.**
سیگار نکشید و از سایر محصولات تنباکو استفاده نکنید.
###
وقتی دهانتان زخم میشود چه بخورید؟
هنگامی که دچار زخم دهان هستید، سعی کنید غذاهای سرد مانند شربت یا یخ بخورید. این ممکن است به تسکین ناحیه کمک کند. از غذاهای تند یا شور خودداری کنید و از غذاهای مرکباتی مانند پرتقال، آناناس و سس گوجه فرنگی دوری کنید.
###
آیا میتوان از زخمهای دهان پیشگیری کرد؟
در حالی که نمیتوانید به طور کلی از زخمهای دهان پیشگیری کنید، کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش خطر انجام دهید.
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید و به طور منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- راههایی برای کاهش استرس پیدا کنید، مانند تمرین تمرکز حواس یا مدیتیشن .
- از یک رژیم غذایی سالم و متعادل استفاده کنید.
- هیدراته بمانید.
- از تمام محصولات تنباکو خودداری کنید.
- در بیرون از منزل از بالم لب استفاده کنید.
- الکل را در حد اعتدال مصرف کنید یا به طور کلی از آن اجتناب کنید.
###
اگر زخمهای دهانی داشته باشم چه انتظاری میتوانم داشته باشم؟
اکثر افرادی که دچار زخمهای دهانی میشوند هیچ اثر طولانی مدتی را تجربه نمیکنند. اما برخی از افراد متوجه میشوند که زخمها هر از گاهی دوباره ظاهر میشوند. اگر تحت استرس ید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید، احتمال این شیوع بیشتر است. اگر زخمهای دهانی مکرر دارید، با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود صحبت کنید. آنها میتوانند تعیین کنند که آیا ضایعات شما به یک بیماری زمینهای مرتبط است یا خیر.
###
چه زمانی باید با دندانپزشکی تماس بگیرم؟
همه زخمهای دهان نیاز به مراقبت فوری پزشکی ندارند. اما اگر ضایعاتی به قطر بیش از نیم اینچ دارید یا اگر زخم دهان شما با موارد زیر همراه است، باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب .
- درد شدید.
- زخمهایی که پس از سه هفته بهبود نیافتهاند.
- تاول .
- بثورات پوستی .
- اسهال.
- درد مفاص.