کولیک نوزاد؛ معرفی بهترین و سریع ترین روش درمان

• 14/12/2024
• ۶ دقیقه

کولیک نوزاد یا قولنج نوزادی یکی از شایع ‌ترین مشکلات در ماه‌های ابتدایی زندگی نوزادان است که می‌تواند والدین را نگران و مضطرب کند. این وضعیت که معمولاً با گریه‌های شدید و مداوم همراه است، بیشتر در ساعات عصر و شب رخ می‌دهد و گاهی تا چند ساعت ادامه دارد. اگرچه علت دقیق قولنج نوزادی هنوز به‌طور کامل مشخص نشده اما عواملی مانند حساسیت به شیر، تجمع گاز در دستگاه گوارش یا رشد سیستم عصبی نوزاد می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند. مدیریت صحیح این حالت و درک نیازهای نوزاد نه ‌تنها به آرامش کودک کمک می‌کند، بلکه به والدین نیز اطمینان خاطر و آرامش بیشتری می‌بخشد.

کولیک نوزاد چیست؟

کولیک نوزاد وضعیتی است که در آن نوزاد سالم، بدون علت مشخص، دچار گریه‌ های طولانی ‌مدت می‌شود. این حالت معمولاً در نوزادان زیر سه ماه دیده می‌شود و تا حدود چهار تا شش ماهگی بهبود می‌یابد. اگرچه کولیک برای والدین چالش ‌برانگیز است، اما معمولاً بی ‌ضرر بوده و با ایجاد آرامش و صبوری قابل مدیریت است. در صورت تداوم یا نگرانی، مشورت با بهترین متخصص اطفال توصیه می‌شود.

علل کولیک نوزاد

·         مشکلات گوارشی:  نارس بودن دستگاه گوارش نوزاد یا حساسیت به برخی مواد موجود در شیر مادر یا شیر خشک.

·         بلع هوا:  نوزاد هنگام شیر خوردن یا گریه کردن، هوای زیادی می‌بلعد که منجر به نفخ و درد شکمی می‌شود.

·         عدم تکامل سیستم عصبی:  نوزاد نسبت به محرک ‌های محیطی حساسیت بیش از حد داشته که به گریه و بی ‌قراری منجر می‌شود.

·         حساسیت‌های غذایی:  احتمال حساسیت به لاکتوز یا پروتئین ‌های موجود در شیر مادر یا شیر خشک وجود دارد.

·         عوامل عاطفی و محیطی:  استرس یا اضطراب در والدین بر نوزاد تأثیر می‌گذارد و باعث تحریک‌ پذیری او می‌شود.

علائم قولنج نوزادی

علائم قولنج نوزادی به طور کلی شامل گریه‌ های شدید و مکرری است که معمولاً بدون علت مشخص و در نوزادان سالم رخ می‌دهد. این گریه ‌ها اغلب در ساعات عصر یا شب تشدید می‌شود و چندین ساعت طول می‌کشد. چهره نوزاد هنگام گریه قرمز و برافروخته می‌شود، و بدن خود را سفت می‌کند یا پاهایش را به سمت شکم جمع کند. شکم نوزاد معمولاً نفخ کرده و سفت به نظر می‌رسد، و گاهی صدای غرغر شکم یا خروج گاز مشاهده می‌شود. نوزاد در این حالت بی‌ قراری شدید نشان می‌دهد و آرام کردن او حتی با شیردهی، تکان دادن یا تغییر وضعیت دشوار است. در برخی موارد، الگوی خاصی در این علائم دیده می‌شود، به طوری که گریه ‌ها در زمان مشخصی از روز یا هفته رخ می‌دهد. این وضعیت به والدین احساس درماندگی می‌دهد، اما در بیشتر موارد، کولیک نوزادی یک وضعیت گذرا بوده و نشانه بیماری جدی نیست.

بیشتر بخوانید: درمان اسهال در کودکان

تشخیص کولیک نوزاد

تشخیص کولیک نوزاد بر اساس علائم بالینی انجام می‌شود. گریه نوزاد بیش از سه ساعت در روز، حداقل سه روز در هفته و به مدت سه هفته متوالی می‌توان نشانه ای از کولیک نوزاد باشد. برای اطمینان از اینکه علت دیگری مانند عفونت، مشکلات گوارشی جدی، یا حساسیت غذایی عامل گریه نوزاد نیست، پزشک تاریخچه پزشکی نوزاد را بررسی کرده و معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در بیشتر موارد، هیچ مشکل جسمی جدی یافت نمی‌شود و کولیک به عنوان یک وضعیت گذرا و بی ‌خطر در نظر گرفته می‌شود که با رشد نوزاد بهبود می‌یابد.

بیشتر بخوانید: هپاتیت در کودکان

درمان کولیک نوزاد

درمان کولیک نوزاد معمولاً بر تسکین علائم و ایجاد آرامش برای نوزاد و والدین متمرکز است، زیرا این وضعیت اغلب به مرور زمان و با رشد نوزاد برطرف می‌شود. روش ‌های مؤثر برای کاهش علائم کولیک عبارت‌اند از:

·         تغییر در شیردهی: اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می‌کند، مادر مصرف غذاهای تحریک ‌کننده مانند لبنیات، کافئین، یا غذاهای گازدار را کاهش دهد. در صورت استفاده از شیر خشک، تغییر نوع شیر خشک با مشورت پزشک کمک ‌کننده است.

·         خارج کردن هوای معده: پس از هر وعده شیر، نوزاد را در وضعیت عمودی نگه داشته و آروغ او را بگیرید تا هوای بلعیده‌ شده خارج شود.

·         ایجاد آرامش: استفاده از تکنیک‌ هایی مانند تکان دادن آرام نوزاد، پخش آرامش بخش ، ماساژ ملایم شکم یا قرار دادن نوزاد روی شکم در زمان بیداری مفید می‌باشد.

·         حمام گرم: یک حمام گرم به آرامش نوزاد و کاهش بی ‌قراری کمک می‌کند.

·         داروهای ضدنفخ: برخی داروهای بدون نسخه مانند سایمتیکون در کاهش گاز معده و تسکین علائم کولیک مؤثر است، اما باید با مشورت پزشک استفاده شوند.

·         برنامه منظم برای خواب و تغذیه: ایجاد یک برنامه منظم برای خواب و تغذیه نوزاد از تحریک ‌پذیری و گریه بیش از حد جلوگیری می‌کند.

·         حمایت والدین: والدین باید استرس خود را مدیریت کنند و در صورت نیاز از اعضای خانواده یا متخصصان کمک بگیرند، زیرا آرامش والدین به بهبود وضعیت نوزاد کمک می‌کند.

سوالات متداول کولیک نوزاد

کولیک نوزادی خطرناک است؟

قولنج نوزادی معمولاً خطرناک نیست و به خودی خود بهبود می‌یابد. با این حال، برای والدین چالش ‌برانگیز می‌باشد و باعث اضطراب والدین خواهد شد.

کولیک در نوزادان با سن بیشتر رخ می‌دهد؟

کولیک معمولاً در نوزادان زیر سه ماه مشاهده می‌شود و به طور طبیعی تا شش ماهگی بهبود می‌یابد. این وضعیت در نوزادان بزرگتر از شش ماه به ندرت دیده می‌شود.

چه زمانی برای کولیک نوزاد باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر گریه نوزاد با علائم غیر معمول یا مشکلات دیگری مانند تب، اسهال، یا استفراغ همراه باشد، یا اگر کولیک به طور مداوم و شدید ادامه یابد، باید به پزشک مراجعه کرد تا سایر مشکلات بررسی شود.

دارویی برای درمان کولیک نوزادی وجود دارد؟

در حال حاضر داروهایی که به طور خاص برای درمان کولیک نوزادی طراحی شده باشند، وجود ندارد. با این حال، برخی داروهای ضد نفخ در کاهش گاز معده و تسکین علائم کولیک مفید هستند اما باید تحت نظر پزشک استفاده شوند.

نتیجه گیری

کولیک نوزادی یک مرحله طبیعی در رشد بسیاری از نوزادان است که اگرچه برای والدین چالش ‌برانگیز است، اما معمولاً با گذشت زمان و رشد نوزاد بهبود می‌یابد. مهم ‌ترین نکته در مواجهه با کولیک صبر و آرامش است. با استفاده از روش ‌های تسکینی مناسب و مراقبت ‌های صحیح، می‌توان علائم را کاهش داد و از اضطراب و استرس جلوگیری کرد. همچنین، اگر کولیک با علائم غیرمعمول همراه باشد یا مدت طولانی ادامه یابد، مشورت با پزشک ضروری است تا هر گونه نگرانی جدی بررسی شود.

چگونه نفخ شکم کودک را درمان کنیم؟ راهنمای کامل والدین

نفخ شکم در کودکان یکی از مشکلات رایجی است که

بهترین متخصص اطفال در خیابان دولت، انتخابی مطمئن برای سلامت کودک شما

انتخاب بهترین متخصص اطفال یکی از مهم‌ترین تصمیماتی است که

کم‌خونی در نوزادان: علائم، علل و راه‌های درمان موثر

کم ‌خونی در نوزادان یکی از مشکلات شایع در دوران