فیستول مقعد و درمان آن - دکتر کرامتی فوق تخصص جراحی کولورکتال

فیستول مقعد چیست ؟

فیستول مقعدی یک مسیر و تونل عفونی است که بین پوست اطراف مقعد و دیواره قسمت انتهایی روده بزرگ ( راست روده یا رکتوم ) ایجاد می شود. بنابراین یک فیستول دارای دو سوراخ است، در روی پوست و دیگری در داخل روده بزرگ. در صورتی که پهنای این تونل فیستول زیاد باشد، خارج از داخل می رود و حتی مدفوع نیز از سوراخ های خارجی آن که روی پوست است می شود و باعث ناراحتی بیمار می شود. ولی به طور معمول شایعات، شامل چارک از سوراخ خارجی آن می شود.

گروهی از بیماران با دیدن سوراخ خارجی فیستول در روی پوست اطراف مقعد، در ابتدا فکر می کنم که دچار پوستی یا جوش چرکی در کنار مقعد شده اند و به همین دلیل توجه زیادی به این علامت نمی دهند یا در مواردی از پمادهای پوستی برای درمان آن استفاده می کنند. این گروه از بیماران مبتلا به فیستول مقعد هستند، ولی به دلیل تشخیص تشخیص و درمان نادرست، به مرور بیماری فیستول آنها آسیب می بینند و در نهایت با مراجعه به جراح کولورکتال به تشخیص میرسند.

در بسیاری از بیماران نیز قبلاً آبسه مقعد وجود دارد که خود را به خود یا با عمل جراحی درمان کرده است. شایع ترین نیمی از مردم بعد از مراجعه به آبسه مقعدی، ماه ها یا سال ها بعد از ابتلا به فیستول مقعدی در همان آبسه قبلی می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ” آبسه مقعدی ” به مقاله مربوطه در همین سایت مراجعه کنید.

انواع فیستول مقعد

بر اساس توسعه گسترش بیماری در بافت های اطراف مقعد، فیستول به انواع مختلف تقسیم می شود. این بیماری و اسفنکترهای مقعدی را درگیر می کند و از بین آنها عبور می کند و حتی می تواند به بالاتر از آن پیدا کند و کف لگن را نیز درگیر کنند. بر اساس درگیری این قسمت ها می توان انواع مختلفی از فیستول را داشت.

دلایل و عوامل خطر

علت دقیق ایجاد فیستول مقعدی هنوز مشخص نشده است. مشکلات کوچک در غدد اطراف مقعد و ایجاد آبسه های کوچک محتملترین علت ایجاد فیستول مقعدی است.

عوامل خطری دارد که احتمال فیستول را در بیشتر موارد بیان می کند از :

یبوست یا اسهال مزمن
بیماری کرون: بیماری کرون یک بیماری بیماریی روده است که در مواردی با آبسه ها و فیستول های متعدد در اطراف مقعد مراجعه می کنند.

بیماری های منتقله از راه جنسی

بیماری سل

وارد شدن ضربه و ضربه به مقعد

سرطان (کانسر) و بدخیمی های انتهای راست روده و مقعد

پرتو درمانی

علائم فیستول مقعدی

~~زائده پوستی ( جوش پوستی) در کنار مقعد~~

درد اطراف مقعد

تورم وقرمزی اطراف مقعد

ترشح چرکی

خارش مقعد

آبسه های مکر مقعدی

خونریزی از مقعد

بی اختیاری گاز و مدفوع

روش های تشخیص

در تصاویری که علیم مشکوک به فیستول مقعدی نمی‌دانید وقت به جراح کولورکتال مراجعه کنید. زیرا این بیماری با گذشت زمان، افزایش میابد و درمان آن نیز سخت تر می شود. معمولاً جراح کولورکتال با معاینه ناحیه اطراف مقعد می تواند فیستول مقعد را تشخیص دهد.

با دیدن دهانه خارجی فیستول روی پوست اطراف مقعد توسط پزشک، تشخیص شما قطعی می شود. در مرحله بعد از پزشک سعی می کند تا میزان عمق تونل فیستول و مسیر حرکت آن را تعیین کند. اما برخی از فیستول ها ممکن است در سطح پوست قابل مشاهده نباشند. در این مورد، ممکن است نیاز به بررسی موارد اضافی وجود داشته باشد. برای مثال می توانید از آنوسکوپی برای دیدن داخل مقعد و راست روده استفاده کنید. این کار توسط جراح کولورکتال انجام می شود. در مواردی ممکن است توصیه به "معاینه زیر بیهوشی" برای تشخیص دقیق بیماری شود.

گروهی از احتمال ممکن است دارای چندین فیستول باشد به این گروه ” فیستول پیچیده ” گفته می شود. در این بیماران جراح به دنبال بیماری های زمینه ای و عمومل خطر دیگر در بیمار خواهد گشت. انجام کولوپی کامل جهت بررسی بیماری بیماری روده و نیز بررسی وضعیت بیماری ها و بیماری های مقاربتی نیز مهم است.

در مواردی که بیماری شما از نوع پیچیده است و با فیستولهای متعدد درگیر هستند یا علارغم درمان بیماری شما پابرجا است یا عود کرده است، MRI می تواند به جراح در بررسی بیشتر عمق و گسترش فیستول کمک کند.

روش های درمان

در حال حاضر، تنها درمان برای بیماری فیستول مقعدی، جراحی است. یا به عبارتی جراحی برای درمان فیستول مقعد تقریباً همیشه نیاز است. این جراحی توسط جراح کولورکتال و در اتاق عمل انجام می شود. هدف از جراحی از بین بردن مسیر فیستول و محافظت از ماهیچه های اسفنکتر مقعد است. لازم است که بیماری فیستول در بیمارانی که در حد کم یا زیاد زندگی می کنند و اسفنکترهای مقعدی آسیب می بینند و در بیماری های طولانی کشیده و پیچیده این آسیب شدیدتر هستند. به همین دلیل انجام عمل می تواند در جلوگیری از گسترش بیماری بسیار کمک کننده باشد.

درمان های جراحی کم تهاجمی تا کنون برای درمان فیستول مقعدی ارائه شده است، منجمله چسب (paste) ، پلاگ (plug) ، لیزر و …. ولی فوق العاده این درمان های نوین دارای اثر کمی هستند و با عود زیادی همراه هستند. استفاده از سلول های بنیادی برای درمان فیستول های بیماران مبتلا به بیماری کرون در حال حاضر در حال حاضر. درمان قطعی فیستول در حال حاضر همان عمل جراحی مرسوم است که در زیر جستجو خواهد شد.

فیستول هایی که هیچ عضله و اسفنکتر در آن وجود ندارد یا کمی درگیر هستند را می توان با فیستولوتومی (باز کردن مسیر و تونل فیستول) یا فیستولکتومی (برداشتن کامل مسیر و تونل فیستول) درمان کرد.

در چند گروه اسفنکتر ها و گروه های مقعدی درگیر هستند و جراح یک جراحی به نام ” ستون ” را داخل فیستول و مقعدی شما قرار می دهد و در بیرون پوست گره میزند. این نخ یا ستون به معنای خروج راحت تر تغییر و کوتاه شدن مسیر فیستول است. در این موارد بیمار به اعمال جراحی متعدد نیاز دارد تا به مقعدی آن آسیب وارد شود. در هر بار عمل جراحی، جراح مسیر فیستول شما را کوتاه تر می کند و ستون را تعویض می کند تا فیستول سطحی شود و در نهایت کاملاً آن را درمان کند. در این موارد صبور باشید و سعی کنید در مسیر درمان، با جراح خود همراهی کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.

کلمات مرتبط :

بهترین جراح کولورکتال در تهران – جراحی همورید – بهترین جراح همورید – بهترین جراح شقاق مقعد – فیشر آنال چیست