طرحواره چیست؟ و چه تاثیری در زندگی ما دارد؟

طرحواره چیست؟ و چه تاثیری در زندگی ما دارد؟

محمد پیریزی
محمد پیریزی
تهران
طرحواره چیست؟.. شاید شما از آن دسته افرادی باشید که کلمه "طرحواره" را شنیده اید و این سوال پیش آمده است که طرحواره چیست؟. … ارسطو، افلاطون و کانت از اولین دانشمندانی بودند که در مورد طرحواره صحبت کردند، اما اولین نظریه رسمی در مورد این موضوع توسط پیاژه در سال 1923 ارائه شد... او طرحواره را **نوعی ساختار ذهنی** که خود را با داده ها و موقعیت های جدید تطبیق می دهد تعریف کرد... در حدود سال 1924 بارتلت در کتاب خود به نام (به یاد آوردن) به انواع طرحواره و ارتباطی که با حافظه برقرار می کند اشاره کرد و سرانجام جفری یانگ که یک روانشناس معاصر است، یک رویکرد طرحواره درمانی را به عنوان روان درمانی خود به عنوان طرحواره درمانی معرفی کرد. میدان.
طرحواره را می توان به عنوان یک فرم و چارچوب یا یک مفهوم شناختی تعریف کرد که به افزایش سازماندهی و تفسیر اطلاعات کمک می کند و از این نظر مفید است که به ما کمک می کند تا بسیاری از اطلاعات را در محیط زندگی خود با سرعت بیشتری تفسیر کنیم. به نوعی می توان گفت که طرحواره ها ما را وادار می کنند بر اساس یک سری کلیشه های خاص رفتار و واکنش نشان دهیم و اطلاعات جدیدی را که از محیط اطراف دریافت می کنیم بر اساس آنها طبقه بندی کنیم. ریشه های ایجاد طرحواره های شخصیتی - **نحوه برخورد والدین با نیازهای عاطفی کودکان** - ** خلق و خوی کودک ** دامنه های طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ و همکارانش 18 طرحواره ناسازگار اولیه را در 5 حوزه شناسایی کرده اند که در این بخش به اختصار به آنها اشاره می شود: ### ناحیه برش و رد: انتظار می رود که نیازهای فرد برای ایمنی، سلامت، ثبات، حمایت، همدلی، پذیرش و احترام به شیوه ای پایدار ارضا نشود. طرحواره های ناسازگار اولیه مرتبط با این حوزه عبارتند از: رها شدن/بی ثباتی، بی اعتمادی/بدرفتاری، محرومیت عاطفی، کمبود/شرم، و انزوای اجتماعی/بیگانگی.. ### حوزه خود مدیریتی و عملکرد ضعیف: فرد اعتقاد راسخ دارد که نمی تواند به طور مستقل وظیفه خود را انجام دهد یا در هر صورت نمی تواند موفق به نظر برسد و این منجر به احساس بی کفایتی در او می شود. طرحواره های ناسازگار اولیه مرتبط با این حوزه عبارتند از: وابستگی/بی کفایتی، آسیب پذیری در برابر از دست دادن، گرفتار شدن و شکست.. اساساً این حوزه افرادی را توصیف می کند که دارای ضعف یا ناتوانی در عملکرد درونی، ضعف یا ناتوانی همراه با مسئولیت پذیری، ضعف و ناتوانی در عملکرد درونی هستند. اهداف بلند مدت.. اولیه طرحواره های ناسازگار مرتبط با این حوزه عبارتند از: استحقاق/منشی بزرگ، خویشتنداری ناکافی و انضباط شخصی.. ### حوزه جهت گیری دیگر: این حوزه حاکی از تاکید افراطی بر ارضای نیازهای دیگران به جای نیازهای خود است. طرحواره های ناسازگار اولیه مرتبط با این حوزه عبارتند از: اطاعت، پذیرش/توجه و فداکاری. این حوزه حاکی از تاکید افراطی بر مهار یا کناره گیری از احساسات، تکانه ها، و یا اجرای قوانین و توقعات درونی خودبه خودی در مورد عملکرد و انتظارات اخلاقی است. طرحواره های ناسازگار اولیه مرتبط با این حوزه عبارتند از: بازداری عاطفی، تنبیه، منفی نگری/بدبینی، و استانداردهای سرسخت.. ویرایش سوم، محترمانه) هر چه طرحواره شدیدتر باشد، موقعیت‌های بیشتری می‌تواند آن را فعال کند. به عنوان مثال، اگر فردی در دوران کودکی به شدت و به طور مداوم مورد انتقاد والدین خود قرار گرفته باشد، احتمالاً طرحواره ای معیوب در برخورد تقریباً با هرکسی خواهد داشت. 8 ویژگی کلی و مشترک طرحواره های ناسازگار اولیه ### مطلق گرایی: مجموعه ای از باورها، افکار و قضاوت های ثابتی که از دوران کودکی یا نوجوانی به صورت مطلق و ارزیابی نشده در مورد خود یا دیگران در ما شکل گرفته است.. ### تکراری: از طریق قضاوت‌های مغرضانه و همچنین رفتارهای مقابله‌ای ناسازگاری که ما نسبت به آنها داریم، مانند اجتناب، جبران بیش از حد، و تسلیم، خود را تداوم می‌بخشند و به بقای خود کمک می‌کنند... ### قابل پیش‌بینی: وقایع را بر اساس آنها پیش بینی می کنیم یا در واقع پیشگویی های خود را محقق می کنیم و با ترفند طرحواره ها فکر می کنیم توانایی پیش بینی وقایع و کنترل اوضاع را داریم... ### مقاوم در برابر تغییر: این شامل خاطرات، برخی از عواطف و احساساتی است که از دوران کودکی عمیقاً در قسمت ناخودآگاه ذهن ما قرار گرفته است و تغییر آن دشوار است... ### تولید افکار غیرمنطقی و خطاهای شناختی: افکار غیرمنطقی مانند تعمیم، اغراق افراطی، مطلق گرایی و... ### حساسیت شدید به رویدادها و استرس: ما دائماً تهدیدات زندگی را رصد می کنیم و حتی در هنگام تهدید احساسات منفی خود را پیش بینی می کنیم. تله ها نیز در هنگام تنش ها فعال می شوند که از آنها به تهدید تعبیر می کنیم.. ### آشنایی و عادت: از آنجایی که از کودکی با آنها بزرگ شدیم، تجربیات زندگی را بر اساس آنها قضاوت کردیم و خودمان را طوری وفق دادیم که در نهایت به آنها عادت کردیم و به آنها وابسته شدیم، بنابراین آنها برای ما یک تجربه آشنا هستند. این یک نوع آشنایی قدیمی است که ممکن است به ما آسیب برساند، اما ما با آن راحت تریم! ### فعال کننده احساسات شدید: شامل احساساتی مانند ترس، اضطراب، خجالت، گناه، یأس، بی قراری و ... پیام طرحواره ها - رها شدن/بی ثباتی: لطفا مرا تنها نگذارید... - وابستگی/بی کفایتی: من به تنهایی نمی توانم از پس مشکلاتم برآیم... - انزوا/بیگانگی اجتماعی: من در میان جمعیت پذیرفته نمی شوم... - محرومیت عاطفی: هیچکس نمی تواند مرا درک کند... - کمبود/ شرم: من فردی بی ارزش هستم... - فداکاری هایم مهم تر از انجام دادن من است: حمایت والدین ... - تنبیه: نباید از زندگیم لذت ببرم!. - بی اعتمادی/بدرفتاری: نمی توانم به کسی اعتماد کنم... - بازداری عاطفی: به هیچ وجه نباید احساساتم را بیان کنم... - استانداردهای سرسختانه: من هرگز از چیزی راضی نیستم... - آسیب پذیری در برابر از دست دادن: همیشه یک حادثه وجود دارد... - پذیرش/توجه طلبی: وقتی دیگران مرا تایید می کنند ارزشمند هستم... - کنترل ناکافی بر خود و عدم انضباط من: بی انضباط در زندگی ام... برای رسیدن به تمام خواسته هایم ... - شکست: احساس می کنم در زندگی ام شکست خورده ام ... - اطاعت: من همیشه باید خواسته های دیگران را دنبال کرد... - منفی نگری/بدبینی: همیشه در زندگی اتفاقات بد برای من می افتد... جاذبه شماتیک بسیاری از ما انسان ها افراد را بر اساس طرحواره ها، طرحواره ها و مسیرهای عصبی خود انتخاب می کنیم که شریک زندگی را برای فرد جذاب و جذاب می کند. طرحواره ها در برداشت ها، ارزیابی ها و واکنش های ما خطاها و سوگیری ایجاد می کنند. وقتی شریکی را انتخاب می کنیم که شبیه افراد مهم زندگی مان باشد، این احساس آشنا به ما می دهد که فکر می کنیم این بازی را می شناسیم، مثلاً در زمان ترجیح می دهیم بیشتر فکر کنیم. به مسائل بیایید، بهتر است بگو در دردهای آشنا امنیت کاذبی نهفته است... یعنی موضوعی با وجود دردناک بودن، اگر آشنا باشد برای ما محفوظ است، البته امنیت کاذب و کاذب است!!.. نتیجه گیری در این مقاله سعی کردیم شما را با طرحواره و انواع آن آشنا کنیم... هر کدام از طرحواره ها باعث می شوند که باورها و رفتارهای خاصی داشته باشیم. طرحواره های متناقض معمولا مشکلات زیادی در زندگی ایجاد می کنند.. نکته مهم این است که شدت طرحواره ها بسیار مهمتر از تعداد آنها است. برای مثال، ممکن است فردی درگیر 10 طرحواره به شکل خفیف باشد و زندگی عادی داشته باشد، در حالی که فردی تنها 2 طرحواره به شکل شدید داشته باشد و عملکرد او در زندگی کاملاً مختل شود. اگر احساس می‌کنید در یکی از این تله‌ها گرفتار شده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم از مشاوره روان‌شناختی **متخصص مرکز پیروزی** بهره مند شوید تا قدمی در مسیر بهبودی بردارید و موفق شوید از شر طرحواره خود خلاص شوید.
به نوبت برسید:
**جهت دریافت مشاوره فردی متخصصین و مشاورین کلینیک پیروزی با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:**
**شماره تماس یپروزی:** 02177431649 شماره تماس قیطریه: 02126456903
#### ساعات کاری
#### تماس: 77431649-021
#### آخرین مطالب
-
بهزادی2025-10-16T21:31:24+00:00#### چرا برخی افراد از صمیمیت فرار می کنند؟.. آشنایی با سبک دلبستگی اجتنابی بهزادی2025-10-16T21:31:24+00:0016 اکتبر 2025|بدون بازدید چرا بعضی ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی اجتنابی، یکی از الگوهای رفتاری که ریشه در اوایل زندگی دارد، سبک دلبستگی اجتنابی است..
-
امینی2025-08-25T16:04:14+00:00#### تأثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی amini2025-08-25T16:04:14+00:0021 آگوست 2025|بدون بازدید آیا خیانت قابل بخشش است؟ نگاهی روانشناختی به بخشش خیانت.. مواجهه با خیانت در یک رابطه عاطفی می تواند یکی از سنگین ترین و پیچیده ترین تجربیات زندگی باشد... وقتی اعتماد \[...\] بازدید روزانه: 1
### می توانید از طریق این دکمه یک جلسه مشاوره راه اندازی کنید...
ایجاد قرار ملاقات

مقالات دیگر از محمد پیریزی

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟ چرا تنبیه بدنی کودک راه حل نیست؟ پیام های تنبیه بدنی کودک تنبیه بدنی کودک، یکی از رایج‌ترین و در عین حال آسیب ‌زا‌ترین روش‌های...

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی آیا می توان خیانت را بخشید؟ نگاهی روان شناسانه به بخشش خیانت مواجهه با خیانت در یک رابطه عاطفی می تواند یکی از سن...

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی چرا از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی یکی از الگوهای رفتاری که ریشه در دوران...

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی وقتی احساسات را قورت می‌دهی: نگاهی به طرحواره بازداری هیجانی آیا تا حالا تجربه کرده اید که نمی تو...

درمان اختلالات یادگیری کودکان

درمان اختلالات یادگیری کودکان

درمان اختلال یادگیری کودکان کارگاه تخصصی تشخیص و درمان اختلالات یادگیری زمینه های مهم روانشناسی، علوم تربیتی، فناوری آموزشی، معلمان، کاردرمانگران و درمانگران در زمینه اختلالات یادگیری کارگاه تخصصی...

درمان چیست و چگونه به ما کمک می کند؟

درمان چیست و چگونه به ما کمک می کند؟

**انواع مختلفی از درمان وجود دارد که هر کدام می تواند اثرات متفاوتی بر افراد مختلف داشته باشد.** جلسات مشاوره به دلایل زیادی می تواند برای هر فردی مفید باشد... شناخت بهتر خود، شناخت محدودیت ها، بهبود...

خودکشی بدون درد

خودکشی بدون درد

خودکشی بدون درد خودکشی به معنای تخریب و نابودی عمدی خود است و این عمل پیچیده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله: ناامیدی در برخی مسائل زندگی، اختلالات روانی مانند افسردگی، شکست عشقی، مصرف مواد...

مقدمات لازم برای ازدواج

مقدمات لازم برای ازدواج

مقدمات لازم برای ازدواج از جمله تمهیدات لازم برای ازدواج که زوجین به آن فکر می کنند آمادگی مالی است اما به مهم ترین آن که آمادگی روانی است توجهی نمی کنند.. در واقع افرادی که به **زمان ازدواج** نزدیک...

تاثیر منفی نگری بر ذهن

تاثیر منفی نگری بر ذهن

اثر منفی گرایی بر ذهن منفی یا تاثیر اتفاقات بد هر چیزی است که ماهیت منفی و بدی داشته باشد مانند افکار ناخوشایند، احساسات منفی نسبت به رویدادها و ... جالب است بدانید که همه این موارد نسبت به چیزهای مث...

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟.. برای اینکه بدانید "چگونه ازدواج موفقی داشته باشیم؟" شاید بهتر است ابتدا بدانیم ازدواج چیست... ازدواج یعنی بستن قرارداد رسمی که طی آن هر دو طرف باید نسبت به یکدیگر م...

تاثیر ورزش بر سلامت روان

تاثیر ورزش بر سلامت روان

**تاثیر ورزش بر سلامت روان** تاثیر ورزش بر سلامت روان یکی از مواردی است که شاید کمتر در مورد آن شنیده باشیم.. در واقع همه ما با فواید ورزش برای بدن و سلامت جسمانی آشنا هستیم و شنیده ایم که ورزش چقدر...

احساس طرد شدن

احساس طرد شدن

رد کردن | انواع و راه های مقابله با آن طرد شدن نوعی احساس درونی است که فرد در حال تجربه احساس طردشدگی، تصور رها شدن، خواسته نشدن، دوست نداشتن و رها شدن است. احساس طرد شدن لزوماً مربوط به روابط فیزیکی...