صدادرمانی(sound healing) چیست؟

هنگامی که بیمار مبتلا به اختلال صدا و گرفتگی صدا به گفتاردرمانی مراجعه می کند و گفتاردرمان برای تشخیص دلایل گرفتگی صدای بیمار ، ارزیابی های منظم و پیوسته ای را انجام می دهد که به نخستین جلسه ی ملاقات بیمار با گفتاردرمانگر خلاصه نمی شود . ارزیابی صدا ، نخستین گام در روند درمان گرفتگی صدا است . متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است قبل و بعد از معاینه ی کامل ، ارزیابی صدا انجام بدهد از این رو نتایج حاصل از ارزیابی متخصص گوش و حلق و بینی را ، متخصص گفتاردرمانی بررسی می کند تا یک برنامه درمانی را تنظیم کند اگرچه تشخیص پزشکی بیماری حنجره بر عهده ی متخصص گوش و حلق و بینی است ولی تشخیص صدا و تحلیل جنبه های آکوستیکی ، ادراکی و فیزیولوژیکی صدا و درمان گرفتگی های صدا بر عهده متخصص گفتاردرمانی می باشد . چه زمانی به صدا درمانی نیاز داریم ؟ هرگونه ناهنجاری در کیفیت صدا که گفتار را تحت تاثیر خود قراردهد و موجب تغییر در جنبه های گوناگون صدا از جمله ارتفاع ، بلندی ، گرفتگی ، نفس آلود بودن ، خشونت و کیفیت کلی صدا شود در آزمون غربالگری صدا درمانی قرار می گیرد . برخی از افراد مبتلا به اختلالات صدا و گرفتگی صدا ، به عنوان مثال افرادی هستند که به اندازه ی کافی بلند صحبت نمی کنند یا کسانی که ارتفاع صدای آنها ناهنجار است و بلند صحبت می کنند و به نظر می رسد که علل آن عملکردی باشد و به ارزیابی پزشک نیازی نداشته باشند . بیماران مبتلا به مشکلات در کیفیت ،طنین صدا جهت موثر بودن برنامه درمانی گفتاردرمانی ، عموما به معاینه ی پزشک گوش و حلق وبینی نیاز دارند . صدا درمانی تا حد زیادی به این بستگی دارد که گفتاردرمانگر تا چه حد بتواند دلایل و علت های گرفتگی صدا و اختلالات مربوط به آن را به درستی تشخیص دهد متخصص گفتار و زبان رفتار بیمار را درجنبه های تنفس ، صدا سازی و طنین مورد ارزیابی قرار می دهد . صدا درمانی چیست ؟ صدا درمانی شامل آزمون هایی است که صدا را از جنبه های متفاوت ارزیابی می کند . **مهمترین بخش های ارزیابی صدا در صدادرمانی عبارتند از:** #### تاریخچه گیری بیمار ارزیابی ارتفاع و بسامد صدا ارزیابی بلندی و شدت صدا تجزیه و تحلیل کیفیت پیچیدگی موج صدا تجزیه و تحلیل گزارش پزشک گوش و حلق وبینی توانایی انتخاب و ارائه ی شگردهای درمانی محتص بیمار تشخیص به هدر رفتن هوای بازدم یا اندازه گیری سرعت جریان هوا تجزیه و تحلیل داده های ویدئو آندوسکوپی مشاهده رفتار بیمار تجزیه و تحلیل داده های حاصل از الکتروگلوتوگرافی برخی از انواع گرفتگی صدا به تدریج گسترش می یابند و گرفتگی های صدا تدریجی به علت موقعیت های متغیری که بیماران در آن قرار می گیرد و گاهی وقت ها گرفتگی صدا از فشار روانی , استرس یا پس از خستگی است گاهی اوقات گرفتگی صدا تنها نشانه اولیه ی ایجاد نوعی بیماری عصبی پیش رونده است در اینجا تاریخچه طولانی مدت گرفتگی صدا وجود دارد و تشخیص پزشکی وجود بیماری خاصی را نشان نمی دهد اما زمانی که در کلینیک بیمار را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع می دهیم می بینیم که نشانه های اولیه فلج پیش رونده ی فوق هسته ای (سوپرانوکلئار) تشخیص داده شده است . صدا درمانی ، همانند سایر انواع درمان های جبرانی ،در مورد بیمارانی موفق تر خواهد بود که برای غلبه بر مشکلاتشان انگیزه داشته باشند . در گفتاردرمانی و صدا درمانی ، جنبه های صدا از هفت جنبه ارزیابی می شود که عبارتند از : **ارتفاع ، بلندی ، کیفیت ، طنین خیشومی ، طنین دهانی ، سرعت گفتار و تغییر پذیری آهنگ** مورد بررسی قرار می گیرد و تولید هر یک از جنبه های صدا در سه موقعیت بررسی می شود که **عبارتند از :** 1. گفت و گو 2. در حین بازی 3. خواندن متن در کلینیک افراد مبتلا به اختلالات صدا و گرفتگی صدا باید مورد ارزیابی شنوایی قرار گرفته بشوند افت شنوایی بر فشار زیر چاکنای ، ارتعاش تار آوا ها ، طنین و نوای گفتار تاثیر عمیق می گذارد و وضعیت شنوایی بیمار باید بررسی شود پیش از آغاز درمان گرفتگی صدا ، شنوایی سنج باید بیمار را ارزیابی کند . ارزیابی دهان ، اندام چهره ، زبان ، دندان ها ، سخت کام ، نرم کام ، حلق ، حفره های بینی و چگونگی رویش دندان ها در ارزیابی صدا حائز اهمیت است بطور کلی باید حنجره و دستگاه های تنفسی ارزیابی کامل شود . **حنجره چیست ؟ حنجره وعملکرد آن در تارهای صوتی و نحوه تولید صدا** کلام آخر مشاهده مجرای صدا و تصویر برداری از طریق آندوسکوپی جزو روش هایی هستند که برای معاینه ی گسترده ی مجرای صدا و اندام های حنجره و کام و حلق انجام می گیرد . بسیاری از گرفتگی های صدا نتیجه ناهنجاری های ظریفی در فیزیولوژی حنجره است و شیوه نزدیک شدن تارهای صوتی به یکدیگر نادرست است و تارهای صوتی در وضعیت زبان یا در تنگی حلق یا در سفتی بیش از اندازه قرار دارند . از آنجایی که با عبور جریان هوای بازدم از وسط چاکنای بسته ، تارهای صوتی وادار به صدا سازی می شوند اندازه گیری تنفس و ارزیابی آن بخش ضروری در صدادرمانی است