عمل جراحی انکساری PRK، لیزیک، لازک، فمتو لیزیک و اسمایل اعمال جراحی انتخابی برای کاهش وابستگی به عینک هستند که از طریق تغییر انحنای قرنیه با اشعه لیزر می برد عیوب انکساری مانند نزدیک بینی، دوربینی؛ و آستیگماتیسم را اصلاح نمی کنند . بیش از دو دهه از انجام این عمل جراحی می گذرد و چشمهای زیادی در سرتاسر دنیا تحت این عمل قرار گرفته اند . با این اعمال جراحی که انجام نسبت به سالهای گذشته پیشرفت های زیادی داشته اند می توانم محدوده نسبتا بزرگی ازاختلالات انکساری چشم را قطع کرد و یا به حداقل رساند. انجام این جراحیها هم مانند سایر جراحیهای وابسته به یکسری فاکتورها و شرایط وجود دارد و ممکن است برای انجام آنها انجام شود و برای انجام آنها قابل انجام نباشد. مزیت هایی که علاوه بر عیب انکساری بیماری دیگری در چشم دارند و یا از بیماری های من در سیستم های بدنشان رنج می برند ممکن است برای اعمال جراحی اصلاح عیوب انکساری و لیزیک نباشند.
توقعات واقع گرایانه در عمل جراحی لیزیک(LASIK )، لازک(LASEK ) و (PRK )
علوم جراحی لیزیک (LASIK ) اصلاح عیوب انکساری می باشد، تحت این اعمال جراحی قرار دادن، داشتن توقعات به جا است. این بدان دلیل است که اگر چه جراحی لیزیک (LASIK ) ، لازک (LASEK ) و (PRK ) از دقت و نسبتاً نسبتاً زیاد باشد، اما نتایج آن در همه افراد کامل و صد در صد نیست.
برای خیلی کاهش وابستگی به عینک و یا لنز تماسی و حذف آن، هدف اصلی است. یعنی به جای نیاز همیشگی و صد در صد به عینک، استفاده از عینک در موقعیت های محدودی مانند مطالعه طول و یا رانندگی در شب را هدف گرفته اند. البته این است که بسیاری از افرادی که تا کنون تحت این گونه عمل جراحی گرفته اند، دیگر نیاز به عینک ندارند، اما این همیشه صادق نبوده و نخواهد بود. حتی در مواردی پس از عمل ( مثلا در افراد در سنین پیر چشمی ) شخص بجای یک عینک ، به دو عدد نیاز پیدا کرده است، اگر چه مدت زمان استفاده از آنها متفاوت است نسبت به عمل کاهش یافته است. این تفاوتهاست که نتیجه عمل را نسبی خواهد کرد. توقع به جاي اينست كه اين تفاوتها و نسبيت را بپذيريم تا پس از عمل مشكل و پشيماني نگرديم.
فاکتورهایی که برای انجام این اعمال باید مورد توجه قرار گیرند عبارتند از :
۱– کمتر از حد سن فرد باید۱۸ سال باشد و نمره چشم فرد کمتر یک مقدار از آخرین معاینه باشد. انگیزه افراد برای انجام این عمل ها، داشتن بیماری و مصرف داروها، سلامت سیستم چشم و بینایی، میزان دید افراد پس از اصلاح با عینک، نداشتن درمان خشکی متوسط و شدید، سلامت پلک ها و مژه ها به دقت بررسی قرار گرفتن و اطلاعات دقیق در مورد مزایا و معایب ومشکلات احتمالی برای افراد ممکن است داده شود.
معاینات قبل از عمل
عمل جراحی لیزیک ، لازک و پی آر کی و سایر روشهای مشابه در زمره ساده ترین عمل های چشم قرار می گیرند و بیش از حد از عمل خود مراقبت می کنند. بنابراین باید معاینات قبل از عمل و یا مراقبت های بعد از عمل بسیار مهمتر از انجام خود عمل باشد . بارها دیده شده است که عمل جراحی به بهترین نحو انجام می شود ولی افراد به دلیل عدم ذقت کافی در معاینات قبل از عمل دچار عارضه شده است . بنابراین انجام معاینات قبل از عمل به خصوص در تعیین دقیق نمره عینک بسیار بسیار مهم است. زیرا اگر میزان ضعیفی به درستی کاهش یابد، ممکن است اصلاح شود.
مرحله اول معاینات قبل از عمل : گرفتن شرح حال عملی است
در این قسمت باید اطلاعات جامعی از سن، جنس، میزان تحصیلات، شغل، وضعیت سلامت آخرین چشم از گذشته، وجود یا عدم وجود سوابقی تغییر کند یا در چشم، استفاده یا عدم استفاده از چشمی، استفاده یا عدم استفاده از چشمی، استفاده از شماره تغییر، عدم استفاده و استفاده از لنز. همچنین سوالاتی از وضعیت سلامت عمومی بدن، وجود یا عدم وجود بیماری های مهم و مزمن مانند بیماری قند و بیماری های روماتیسمی، استفاده از دارو، و درمان درمان باید پاسخ داده شود. در بانوان ، از حاملگی یا شیر دهی نیز باید به موارد فوق اضافه شود . جستجو در سوابق فامیلی در مورد بیماریهای مهم چشمی مانند قوز قرنیه، آب سیاه، پارگی شبکی، و شب کوری نیز بسیار کمک کننده خواهد بود. به عنوان مثال وجود دارد بیماری تبخال چشمی، از احتمال بروز مجدد بیماری تبخال پس از عمل جراحی هشدار می دهد، یا وجود بیماری قوز قرنیه در بستگان درجه اول احتمال بروز عارضه آستیگمات نامنظم را بیشتر دارو می کند یا مصرف دارو ازها مثل آکوتان (Accutane ) که برای درمان جوش صورت (آکنه) مصرف می شود. کند.
مرحله دوم معاینات قبل از عمل : معاینه دقیق چشم
کسانی که انجام عمل جراحی لیزیک، لازک، و پی ار کی دارند، باید با حوصله کامل، تمام مراحل معاینه چشم را انجام دهند. اندازه گیری حدت بینایی بدون عینک و با عینک ، تعیین مجدد و دقیق شماره عینک بدون استفاده از قطره ، اولین قدم می باشد . یادمان باشد که اندازه گیری شماره عینک با دستگاه های اصطلاحا کامپیوتری به تنهایی کافی نیست و نتایج حاصل از این دستگاه حتما باید روی چشم و با استفاده از روش دستی مجددا آزموده شود . چرا که محدوده خطای اندازه گیری در دستگاه های اصطلاح کامپیوتری، بسیار زیاد می باشد و تکیه بر نتایج اندازه گیری با این دستگاه می تواند به طور جدی منتهی شود. پلکه ها، ملتحمه، قرنیه، عنبیه، عدسی و وضعیت لایه ای باید بدقت انجام شود. با چکاندن قطره بی حسی در چشم ، فشار داخل چشم باید اندازه گیری شود . در ضمن میزان و میزان اشک با استفاده از کاغذ مخصوص اندازه گیری می شود . در ادامه با چکاندن قطره های باز کننده مردمک (که موقتا دید را مختل می کند) مجددا شماره عینک چک نهایی شود . همچنین باز شدن مردم امکان معاینه کامل شبکیه را فراهم می کند تا از وجود یا عدم وجود ضایعات شبکیه مطمئن باشید. نقشه توپوگرافی قرنیه که با استفاده از دستگاه های توپوگرافی و اوربی اسکن و پنتا کم و پاکیمتری و سیریوس تهیه می شود در مورد وضعیت قرنیه به ما ارائه می دهد.
حذف هر قسمت از معاینات فوق، ما را از بخشی از اطلاعات در مورد چشم محروم می کند که عدم توجه به آن عمل، احتمال بروز مشکلات بعد از آن خواهد شد. به عنوان مثال عدم اندازه گیری و توجه به وضعیت لایه اشکی، می توان خشکی چشم پس از عمل لیزیک را به ارمغان بیاورد گرفت. یا عدم توجه به بیماران، می تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود.
مرحله سوم معاینات قبل از عمل : مشاوره
گرفتن شرح حال و انجام معاینات فوق الذکر، مجموعه اطلاعات کامل را در اختیار پزشک قرار می دهد تا وی در انتها به صورت اختصاصی جنبه های مختلف تصمیم گیری و تصمیم گیری را با آن انجام دهد. این موضوع از نظر ویژه ای است و باید مطمئن شد که هیچکدام از پرسش های بیمار بدون پاسخ نمانده است، و همچنین همه نگرانی های وی در نظر گرفته شده است. بیان واقعیات بد از اغراق در نتایج و عوارض احتمالی این گونه اعمال جراحی، انتظارات و توقعات بیمار را محک می زند تا افرادی که انتظاراتی منطبق با واقعیات دارند، مورد عمل جراحی قرار گیرند. در این مرحله بر اساس اطلاعات بدست آمده باید نوع و نحوه عمل جراحی، مزایا و مشکلات آن برای بیمار تشریح کرد تا وی قادر باشد راه کم خطر را در پیش بگیرد.
انواع عمل های ضعیفی چشم
بطور کلی عمل های اصلاح نمره چشم ( لیزیک ، لازک ، پی آر کی ، فمتو لیزیک و اسمایل ) به سه دسته عمده تقسیم می شوند . دسته اول که تراش لیزری برای اصلاح شماره عینک در عمق قرنیه انجام می شود که این دسته شامل (لیزیک و فمتو لیزیک ) می شود. دسته دوم که تراش لیزری برای اصلاح شماره عینک در سطح قرنیه انجام می شود که این دسته شامل ( پی آر کی ، لازک و اپی لیزیک ) می شود و دسته سوم ( اسمایل ) که بوسیله تاباندن اشعه لیزر بر سلولهای بین لایه های قرنیه قرنیه باعث جدا شدن یک لایه و خارج از این لایه از یک سوراخ کوچک در کنار قرنیه می شود .
لایه اشکی چشم؛ و سایز مردمک همه در حد قابل قبول باشد؛ توان می هم عمل لیزیک و هم عملهای سطحی مانند لیزر (PRK ) و یا لازک (LASEK ) وسایر عمل ها را انجام داد. از دقت، همه اینها کاملا یکسان عمل می کنند. میزان ناراحتی و درد پس از عمل، در لیزر (PRK ) یا لازک (LASEK ) از عمل لیزیک بیشتر خواهد بود و همچنین دوره نقاهت اندکی در عمل لیزر (PRK ) یا لازک (LASEK) طولانی تر است. اما نکته مهم این است که در عمل لیزر (PRK ) یا لازک (LASEK ) نسبت به عمل لیزیک، قرنیه چشم کمتر دستکاری می شود. احتمال عارضه در هر دو روشی که می تواند باشد، اما این احتمال باز هم در عمل لیزری (LASEK ) یا لازک (LASEK ) کمتر چرا خواهد بود.
اگر جزو افرادی هستند که به طور معمول در معرض آسیب و ترومای بیشتری هستند مانند پرسنل عمل و نظامی و همچنین لایه های ورزشکاران رشته های رزمی، انجام لیزر (PRK ) یا لازک (LASE) یا منطقی (LASE) هیچگاه نمیتواند خود را حتی بعد از سالهای گذشته باز کند.
تکنیک عمل پی آر کی ( PRK )
در عمل (PRK ) ابتدا سلولهای پوششی سطح قرنیه ( اپی تلیوم ) با یک کاردک مخصوص برداشته می شود و سپس سطح قرنیه با لیزر اکزایمر مشابه با شماره چشم تراش داده شده و در انتها یک عدد لنز پانسی روی قرنیه گذاشته شده است. حدودا بین ۳ تا روز طول می کشد تا سلولهای پوششی قرنیه بصورت کامل ترمیم شوند.در طول این پنج روز شخص بایستی در منزل آرام و دستکاری چشم خود را نشان می دهد. در روش پی آر کی نسبت به سایر روش ها قرنیه چشم کمتر دستکاری می شود . در زیر فیلم نحوه عمل پی آر کی را مشاهده کنید . برای مشاهده روی تصویر کلیک کنید .
تکنیک عمل لیزیک
در عمل لیزیک در ابتدا توسط وسیله ای بنام میکروکراتوم ( شبیه رنده نجاری ولی در بسیار بسیار ظریف برداشت ) یک لایه ( flap ) از قسمت سطحی قرنیه به قطر تقریبی ۹ میلی متر و ضخامت در حدود ۱۶۰ میکرون ( هر میکرومتر) می شود. سپس با لیزراکزایمر قسمت مرکزی عمق قرنیه به تناسب ضعیفی چشم تراش داده می شود و در انتها لایه یا flap بجای اولیه خود برگردانده می شود و در جای خود فیکس می شود.
عمل لیزیک کم عارضه ای است ولی بدون عارضه هم نیست .عوارض عمل لیزیک دو دسته هستند. دسته اول عوارض خفیف و گذرایی اکثر افرادی هستند که تحت عمل لیزیک قرار می گیرند کم و بیش از حد ممکن است آن را تجربه کنند. مانند افت کیفیت بینایی علی الخصوص در شب ; مشکلات دید شب مانند پخش نور و دیدن هاله در اطراف اشیا نورانی ; سایه دار دیدن اشیاء خشکی خفیف چشم و خونمردگی زیر ملتحمه نام برد . این دسته عوارض بسیار مهمی نیستند چرا که مشکل جدی را برای بینایی و چشم ایجاد می کند و در عرض چند هفته بهبود می یابند. مانند تغییر غیر عفونی لک قرنیه آستیگماتیسم نامنظم خشکی شدید چشم ; و مشکلات دائمی دید در شب را نام برد . اگر در معاينات اوليه و انتخاب بيمار قبل از عمل دقت لازم را داشته باشيد از بسياري از اين عوارض مي شود. در مورد بحران و غیر عفونی نیز اگر موقعیت درمان شروع شود عواقب به حد اقل می رسد . فیلم زیر نجوه عمل لیزیک را نشان می دهد .
تکنیک عمل لازک ( لازک )
عمل لازک (LASEK ) در واقع شق دیگری از همان عمل لیزر (PRK ) است . در عمل لازک قسمت اصلی عمل کاملا شبیه عمل (PRK ) می با شد، تنها تفاوت در نحوه برداشتن سلولهای پوششی سطح قرنیه است که با کمک الکل رقیق شده سعی کنید این سلولها را به صورت یک لایه پیوسته از قرنیه جدا کنید و پس از تراش با لیزر مجددا این لایه سلولی روی سطح قرنیه برگردانده شود. در اینجا نباید این لایه سلولی را با ایجاد لایه (Flap ) در عمل لیزیک (LASIK ) یکی گرفت. در عمل لیزیک لایه ای با ضخامت حدود 100 میکرون برداشته می شود که بسیار ضخیم تر از لایه های سلولی در لازک (LASEK) می باشد .
جالب است که عمل را انجام دهید که گاهی در حین عمل می توانید این لایه را از دست بدهید که در این صورت اتفاق مهمی پیش نیامده و فقط لازک شود. اما اگر همین حادثه در عمل لیزیک (LASIK ) اتفاق افتاد، یعنی یک لایه به ضخامت ۱۶۰ میکرون از دست رفته است که مطمئناً قابل جبران نیست.
در حدود چهار پنج سال قبل برای عمل لازک (LASEK ) نسبت به عمل لیزر (PRK) تعداد زیادی قائل شدند. ولی این روزها خیلی از جراحان این دو عمل را از نظر نتایج بسیار مشابه مشابه میدانند و تفاوت بین آنها قائل نمیشوند.
در فیلم زیر شما نحوه انجام عمل لازک را مشاهده میکنید. برای مشاهده روی تصویر کلیک کنید .
تکنیک عمل اسمایل ( smile )
تکنیک عمل اسمایل برای اصلاح نمره عینک در حال حاضر جدیدترین و پیشرفته ترین عمل اصلاح عیبوب انکساری هیچگونه است. در این روش با توجه به مقدار ضعیفی چشم و بدون دستکاری سلول های متره های پوششی سطح قرنیه و بدون برداشتن فلپ از سطح قرنیه اشعه لیزر را به عمق ۱۱۰ تا ۱۳۰ میکرون از عمق میانی قرنیه تابانند و یک لایه نازک به شکل یک لایه نازک به شکل یک عدسی کوچک از بین لایه های میانی قرنیه جدا می شود و سپس با استفاده از لیزر فمتو سکند برش می شود. را از محل برش میلی متری از میان قرنیه خارج می کنند و به این وسیله ضعیفی چشم را اصلاح می کنند . در روش هم فمتو اسمایل نانو روش های دیگر لیزیک یا فمتو لیزیک که برای ایجاد فلپ یک برش ۲۰ میلیون میلیونی اشتری ایجاد می کند فقط یک برش ۲ میلی متری ایجاد می کند بنابراین اعصاب حسی قرنیه نسبت به روش های تقریباً بسیار کمتر دارای اشکال می باشد. در عمق لایه های میانی قرنیه انجام می شود بنابراین بعد از انجام عمل ایجاد اختلالات اشکی، خشکی چشم، سوزش چشم و ایجاد خطاهای بینایی نسبت به روش های دیگر به کمتر اتفاق می افتد. همچنین این روش برای نمره های بالا و قرنیه های نسبتا نازک هم عمل قابل اعتمادتری است . در فیلم زیر نحوه انجام عمل فمتو اسمایل را مشاهده میکنید .