چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

دکتر نازی بانیانیان
دکتر نازی بانیانیان
تهران

چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

خانه - مقالات جراحی دهان و دندان - چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

❌ چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

  • آسیب به عصب های اطراف دندان
  • استفاده از داروهای بی حسی با اثر طولانی یا دوز بالاتر
  • التهاب یا عفونت در ناحیه درمان
  • اختلالات عصبی یا متابولیک
  • اشتباه در محل تزریق بی‌حسی
  • واکنش غیرمعمول بدن به داروی بی‌حسی

✅ چکار کنیم که بی حسی دندانمان زودتر از بین برود؟

  • نوشیدن مایعات گرم
  • ماساژ ملایمِ گونه و اطراف فک همراه با انجام حرکات آرام فک و زبان
  • استفاده از کمپرس گرم روی صورت
  • استراحت کافی و پرهیز از فشار به ناحیه
  • پرهیز از خوردن غذا با سمت بی حس
فهرست مطالب

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط متخصصان دندانپزشکی دکتر بنیانیان

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از دندانپزشکی دکتر بنیانیان مشاوره بگیرید.

بی حسی طولانی مدتِ دندان یکی از رایج ترین عوارضی است که پس از انجام درمان های دندانپزشکی مانند درمان ریشه، پر کردن دندان، جراحی دندان یا دندان کشیدن اتفاق می‌افتد.

این عارضه باید طبیعتا پس از چند ساعت برطرف شود. اما در برخی موارد ممکن است خوب شدنش روزها یا حتی هفته ها طول بکشد! همین موضوع باعث نگرانی بیماران می‌شود و آن ها را به جستجو در اینترنت وا میدارد تا بفهمند که چرا بی حسی دندان هایشان از بین نمی رود.

به همین خاطر، ما در این مقاله از سایت دندانپزشکی خانم دکتر بنیانیان، قصد داریم تا به بررسی دلایل ماندگاری بی حسی دندان، عوامل موثر روی این بی حسی، روش های درمان و نکات پیشگیرانه‌ی مربوطه بپردازیم. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

بی حسی دندان چیست؟

مظنور از بی حسی دندان، از دست دادن موقت حس در ناحیه دندان یا فک است که معمولا با استفاده از داروهای بی حسی موضعی ایجاد می‌شود. این داروها اعصاب را موقتا از انتقال پیام های درد و حس به مغز باز می‌دارند.

مطالعه ای که در سال ۲۰۲۰ در مجله Journal of Endodontics منتشر شده است، نشان می‌دهد که حدود ۱ تا ۳ درصد بیماران پس از تزریق داروی بی حسی ممکن است دچار بی حسی طولانی مدتی شوند که علت اصلی آن آسیب عصبی موقتی یا التهاب است. (منبع: Malamed SF. Management of local anesthetic complications. J Endod. 2020;46(8):1157-1163.)

منظور از بی حسی طولانی مدت چیست؟

بی حسی طولانی مدت یعنی حالتی که پس از انجام یک درمانِ دندانپزشکی، حس بی حسی یا گزگز در دندان یا اطراف آن بیش از چند ساعت یا یک روز ادامه پیدا کند و به طور طبیعی برطرف نشود.

این وضعیت نشانه ی این است که عصب ها یا بافت های اطراف دندان دچار آسیب یا التهاب شدند و نیاز به پیگیری پزشکی دارند.

چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

در ادامه به مهم‌ترین دلایل طولانی شدن بی حسی دندان و از بین نرفتنش اشاره می‌کنیم.

۱. آسیب عصبی

یکی از متداول ترین دلایل باقی ماندن بی حسی پس از درمان های دندانپزشکی، آسیب دیدنِ عصب های اطراف ناحیه درمان است.

اعصاب فکی، به ویژه عصب آلوئولار تحتانی و عصب زبانی، بسیار حساسند و اگر در هنگام کشیدن دندان عقل، جراحی فک، جراحی ایمپلنت یا حتی عصب کشی، فشار زیادی به آن ها وارد شود یا مستقیم آسیب ببینند، ممکن است عملکرد طبیعی‌شان مختل شود.

در این شرایط، فرد ممکن است بی حسی دندان، گزگز یا کرختی را برای چند روز تا حتی چند هفته تجربه کند.

گاهی اوقات این آسیب موقتی است و با گذشت زمان و ترمیم طبیعی بدن، حس ناحیه بازمی‌گردد. اما در موارد نادر، آسیب می‌تواند دائمی باشد و نیاز به درمان های تخصصی‌تر داشته باشد.

۲. نوع و دوز داروی بی حسی

داروهای بی حسی شبیه هم نیستند. بعضی از آن ها مانند بوپیواکائین یا آرتیکائین اثر طولانی تری دارند و برای جراحی های پیچیده و زمان بر استفاده می‌شوند.

گاهی هم دندانپزشک برای اطمینان از بی درد بودن کامل درمان، مجبور به استفاده از دوز بالاتری از داروی بی حسی می‌شود و همین موضوع می‌تواند باعث شود اثر دارو بیش از حد معمول باقی بماند و بیمار تا چند ساعت بیشتر بی حسی دندان را تجربه کند.

البته اگرچه این اتفاق معمولا نگران کننده نیست، اما در برخی بیماران ممکن است بدن دیرتر دارو را تجزیه کند و بی حسی مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشد.

۳. التهاب و عفونت

اگر ناحیه ای که تحت درمان قرار گرفته، دچار التهاب یا عفونت باشد، ممکن است روند خونرسانی و ترمیم بافت ها دچار اختلال شود. در نتیجه، اعصابی که درگیر درمان بودند، به زمان بیشتری برای بازگشت به حالت عادی نیاز دارند.

برای مثال، پوسیدگی شدید دندان، عفونت های اطراف ریشه دندان یا آبسه دندان می‌توانند باعث فشار روی اعصاب اطراف شوند و بی حسی را طولانی‌تر کنند.

در این شرایط، درمان عفونت با آنتی بیوتیک یا سایر روش ها، به بهبود حس و عملکرد طبیعی بافت ها کمک می‌کند.

۴. شرایط پزشکی زمینه ای

برخی بیماری های زمینه‌ای می‌توانند روی سیستم عصبی تاثیر منفی بگذارند و فرآیند ترمیم و بازگشت حس را کند کنند.

برای نمونه، دیابت یکی از بیماری هایی است که به مرور زمان باعث آسیب به عصب‌ها (نوروپاتی دیابتی) می‌شود. افرادی که دچار بیماری‌های عصبی، خودایمنی یا اختلالات متابولیک هستند هم ممکن است نسبت به افراد سالم دیرتر حس طبیعی را در ناحیه بی حس شده تجربه کنند.

به همین دلیل، خیلی مهم است که بیمار پیش از انجام درمان های دندانپزشکی، درباره سابقه بیماری هایش با دندانپزشک خود صحبت کند.

۵. اشتباه در تزریق بی حسی

اگر داروی بی‌حسی به درستی و در ناحیه مناسب تزریق نشود، احتمال آسیب به اعصاب اصلی یا بافت‌های حساس بیشتر می‌شود. گاهی اوقات نوک سوزن در نزدیکی یک عصب مهم قرار می‌گیرد یا دارو مستقیما به اطراف عصب وارد می‌شود که می‌تواند باعث التهاب، فشار یا حتی آسیب جزئی به عصب شود.

این اتفاق معمولا نادر است و بیشتر زمانی رخ می‌دهد که تزریق در نواحی عمیق یا نزدیک به عصب فکی انجام شود. اگرچه در بیشتر موارد این آسیب‌ها موقتی اند، اما می‌توانند چند هفته طول بکشند تا به طور کامل برطرف شوند.

مدت زمان طبیعی بی حسی دندان چقدر است؟

معمولا بی حسی دندان پس از تزریق داروی بی‌حسی بین ۱ تا ۴ ساعت از بین می‌رود. اگر این مدت زمان به بیش از ۲۴ ساعت برسد، باید به دندانپزشک مراجعه کرد.

جدول مقایسه مدت زمان بی حسی با توجه به نوع داروی بی‌حسی

نوع داروی بی‌حسیمدت زمان اثر (ساعت)توضیحاتلیدوکائین (Lidocaine)۱.۵ تا ۲.۵پرکاربرد ترین و ایمن ترین داروآرتیکائین (Articaine)۱ تا ۳نفوذ بهتر به بافت های سختبوپیواکائین (Bupivacaine)۴ تا ۸اثر طولانی، برای جراحی های طولانیمپیواکائین (Mepivacaine)۱.۵ تا ۳اثر سریع اما کوتاه تر

علائم هشدار دهنده بی حسی طولانی مدت دندان

  • بی حسی طولانی دندان یا گزگز کردن برای بیش از ۲۴ ساعت پس از درمان
  • ضعف یا فلج عضلات صورت
  • درد شدید در سایر نواحی همراه با بی حسیِ ناحیه درمان شده
  • احساس سوختگی یا سوزن سوزن شدن دائمی

توصیه های دکتر بنیانیان درباره بی حسی دندان

بی حسی طولانی مدت دندان پس از انجام درمان های دندانپزشکی معمولا نگران کننده نیست. اما اگر بیش از یک روز ادامه دار شد، حتما باید به پزشک مراجعه کرد. در بسیاری از موارد، علت بی حسی آسیب عصبی موقتی است که با مراقبت های صحیح و زمان بهبود می‌یابد. البته در موارد نادر ممکن است نیاز به درمان های تخصصی‌تری هم باشد.

روش های رفع بی حسی دندان

اگرچه بی‌حسی دندان موقتی است، اما در مواردی که این وضعیت طولانی تر از حد انتظار باقی بماند، لازم است با روش های درمانی مناسب به تسریع روند بهبودی کمک شود. روش هایی مثل:

۱. صبر و استراحت

در بیشتر موارد، بی حسی دندان ناشی از تاثیر طبیعی داروی بی حسی است و پس از چند ساعت یا حداکثر چند روز به طور کامل از بین می‌رود.

بدن به زمان نیاز دارد تا داروی تزریق شده را تجزیه و دفع کند و همچنین اعصاب دچار التهاب یا فشار به حالت عادی بازگردند. پس در این مدت، مهم‌ترین کاری که بیمار می‌تواند انجام دهد، استراحت کافی، اجتناب از تحریک ناحیه آسیب دیده و رعایت دستورات مراقبتی دندانپزشک است.

پرهیز از جویدن با سمت تحت درمان، خواب کافی و مدیریت استرس هم می‌توانند به تسریع این روند کمک کنند.

۲. داروهای ضد التهاب

در صورتی که بی حسی ناشی از التهاب بافت‌ها یا عصب‌ها باشد، مصرف قرص دندان درد و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند به کاهش تورم و فشار روی عصب ها کمک کند.

این داروها، علاوه بر کاهش درد، موجب بهبود گردش خون در ناحیه درمان شده هم می‌شوند و به بازیابی عملکرد عصب کمک می‌کنند. البته مصرف این داروها باید طبق تجویز پزشک یا دندانپزشک انجام شود. مخصوصا در کسانی که سابقه بیماری های گوارشی یا کلیوی دارند.

۳. فیزیوتراپی و ماساژ

اگر علت بی حسی، فشار یا آسیب جزئی به اعصاب باشد، فیزیوتراپی دهان، فک و صورت می‌تواند خیلی برای فرد مفید باشد. مظورمان انجام تمرین های ساده ای مثل باز و بسته کردن فک، حرکات ملایم زبان یا ماساژ آرام اطراف ناحیه بی‌حس است. همان کارهایی که به بهبود گردش خون و تحریک بازسازی عصب کمک میکنند.

در شرایطی که بی حسی خیلی خیلی طولانی مدت شود (بیشتر از یک ماه!)، باید به سراغ فیزیوتراپیست های تخصصی ای بروید که با استفاده از دستگاه هایی مثل تحریک الکتریکی (TENS) یا اولتراسوند، می‌توانند روند بهبودی شما را تسریع کنند.

۴. استفاده از مکمل

اعصاب برای ترمیم و بازسازی به مواد مغذی خاصی نیاز دارند. یکی از مهم‌ترین گروه های ویتامینی در این زمینه، ویتامین‌های گروه B هستند. مخصوصا B1 (تیامین)، B6 و B12 (کوبالامین) که نقشی کلیدی در سلامت سیستم عصبی دارند.

ویتامین B12 به‌طور خاص در بازسازی میلین (پوشش اطراف عصب ها) موثر است و بیشتر وقت ها در قالب قرص، آمپول یا قطره های زیرزبانی تجویز می‌شود.

۵. مراجعه به متخصص اعصاب

آخرین کاری که میتوانید برای بر طرف کردن بی حسی دندان های خود انجام دهید، مراجعه به یک متخصص اعصاب است. البته در شرایطی که بی حسی برای چندین هفته ادامه دار باشد و به نواحی دیگری مثل عضلات صورت و فک و گردن هم کشیده شده باشد.

در این شرایط، مراجعه به یک متخصص اعصاب ضروری است. نورولوژیست می‌تواند با انجام تست های تخصصی ای مثل نوار عصب و عضله (EMG) یا تصویر برداری مغزی (MRI) بررسی کند که آیا آسیب عصبی جدی ای وجود دارد یا خیر.

درمان بی حسی دندان در خانه

درمان بی حسی دندان در خانه به موارد خفیف و موقتی محدود می‌شود. اما در بیشتر موارد، همین راهکارهای خفیف موثرند و بی حسی دندان شما را از بین میبرند. در ادامه فهرستی از روش های خانگی مفید برای کاهش بی حسی دندان و کمک به بهبود سریع تر را به شما یاد می‌دهیم:

✅ درمان های خانگی برای رفع بی حسی دندان:

  • استراحت و پرهیز از فشار به ناحیه بی حس دندان
  • استفاده از کمپرس گرم (نه داغ)
  • ماساژ ملایم ناحیه بی حس با حرکات دایره ای
  • نوشیدن آب و مایعات گرم (نه داغ) مانند دمنوش بابونه یا زنجبیل
  • انجام حرکات آرام فک و صورت مثل باز و بسته کردن آرام فک و حرکت دادن لب ها و زبان
  • رعایت رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین B مثل تخم‌مرغ، گوشت، عدس، مغزها و لبنیات
  • استفاده از مکمل‌های ویتامین B12 (با مشورت پزشک)
  • پرهیز از مصرف الکل و دخانیات
  • نفس عمیق و کاهش استرس

نکات مهم برای پیشگیری از بی حسی طولانی دندان

  • انتخاب یک دندانپزشک متخصص و با تجربه
  • اطلاع کامل به پزشک درباره بیماری ها و دارو های مصرفی
  • اجتناب از فشار زیاد در ناحیه درمان
  • رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری از عفونت

جمع بندی موضوع بی حسی دندان

بی حسی دندان پس از درمان های دندانپزشکی یک پدیده طبیعی است که عموما طی چند ساعت رفع می‌شود. اما اگر بی حسی بیش از حد معمول طول بکشد، می تواند دلایل مختلفی از جمله آسیب عصبی، التهاب یا عفونت داشته باشد.

الیته که با پیشرفت های دندانپزشکی و ظهورِ تکنولوژی های جدید، درمان های بی حسی دندان روز به روز ایمن تر شدند؛ اما همچنان توجه به جزئیات درمان و مراقبت پس از آن بسیار حیاتی است.

با این حال، در صورتی که این اتفاق افتاد، بیمار باید صبور باشد، نکات مراقبتی را رعایت کند و در صورت نیاز به پزشک متخصص مراجعه کند.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

ارسال رتبه

میانگین امتیاز ۳.۶ / ۵. تعداد آرا: ۱۰

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

سوالات متداول در خصوص چرا بی حسی دندان از بین نمی رود؟

آیا بی حسی دندان خطرناک است؟

خیر، بی حسی بی‌خطر است و به طور موقت حس ناحیه مورد نظر را قطع می‌کند. فقط در موارد نادر بی حسی طولانی می‌تواند نشانه آسیب عصبی باشد.

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کنم؟

اگر بی حسی بیشتر از 24 ساعت ادامه داشت یا همراه با درد و ضعف بود، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.

آیا بی حسی طولانی دندان باعث فلج صورت می‌شود؟

معمولا خیر. مگر در موارد بسیار نادر و شدیدی که آسیب عصبی می‌تواند باعث ضعف عضلات شود.

آیا بی حسی طولانی دندان می‌تواند دائمی شود؟

در موارد خیلی خیلی نادر، بی حسی دندان ممکن است دائمی شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که عصب های فکی در حین درمان دچار آسیب مستقیم یا فشار شدید شده باشند. با این حال، بیشتر موارد آسیب های عصبی خفیف یا متوسط، موقتی هستند و ظرف چند هفته تا چند ماه بهبود می‌یابند.

dr.bonyanian دیدگاه ها اشتراک نظرها

ثبت نظر جدید لغو پاسخ

سایر مقالات مقالات مرتبط
لیفت لثه چیست و برای چه کسانی مناسب است؟

آیا از ظاهر لثه‌های خود راضی نیستید؟ آیا لبخندتان هر چقدر هم کوچک و با ظرافت باشد، باز هم لثه‌های

ادامه مطلب »
جراحی فلپ لثه چیست؟

بیماری های لثه یکی از شایع ترین مشکلات دهان و دندان هستند. وقتی این بیماری‌ها در مراحل اولیه تشخیص داده

ادامه مطلب »
مدت زمان بسته شدن حفره دندان کشیده شده

کشیدن دندان، به خصوص کشیدنِ دندان هایی مثل دندان عقل، یکی از رایج‌ترین اقدامات دندانپزشکی است. بعد از کشیدن دندان،

ادامه مطلب »
فیکسچر چیست؛ معرفی و روش استفاده از آن در ایمپلنت

اگر تصمیم گرفتید که با استفاده از روش ایمپلنت، دندان از دست رفته‌ی خود را جایگزین کنید، بد نیست تا

ادامه مطلب »
آنچه باید درباره‌ی پیوند استخوان دندان بدانید

یکی از جراحی‌های احتمالی و مورد نیاز پیش از ایمپلنت دندان، جراحی پیوند استخوان دندان است. اما پیوند استخوان دندان

ادامه مطلب »

مقالات دیگر از دکتر نازی بانیانیان

اوردنچر چیست؟ معرفی انواع آن

اوردنچر چیست؟ معرفی انواع آن

وقتی فردی تمام دندان های یک یا دو فک را از دست می دهد، می تواند از 3 روش برای جایگزینی این دندان ها استفاده کند: - استفاده از **پروتز متحرک دندان** - استفاده از پروتز نیمه متحرک - استفاده از پروتز مب...

دندان عقل چیست و چرا دردسرساز است؟

دندان عقل چیست و چرا دردسرساز است؟

دندان عقل از آن دسته مفاهیمی است که اگرچه همه درباره آن شنیده اند، اما کمتر کسی می داند که کاربرد و اهمیت آن در دهان چیست... شاید همه از این دندان به عنوان سرچشمه تمام دردهای دوران جوانی خود یاد کنند...

خونریزی لثه

خونریزی لثه

آیا تا به حال با دیدن آثار خون روی مسواک یا پایین دهان خود نگران شده اید؟ بسیاری از افراد این علامت را نادیده می گیرند، در حالی که همین موضوع ساده می تواند هشداری برای سلامت لثه و دندان باشد. خونریزی...

لکوپلاکیا چیست؛ علل و درمان لکه های سفید روی لثه

لکوپلاکیا چیست؛ علل و درمان لکه های سفید روی لثه

لکوپلاکیا چیست؟ لکوپلاکیا لکه‌های سفید یا خاکستری رنگی است که روی زبان، داخل گونه یا روی لثه ظاهر می‌شود. این لکوپلاکیا در اثر واکنش دهان به تحریک مداوم (مزمن) مخاط دهان ایجاد می‌شود. لکوپلاکیا می‌تو...

ایمپلنت دندان کره ای چیست؟ معرفی بهترین برند کره ای ایمپلنت

ایمپلنت دندان کره ای چیست؟ معرفی بهترین برند کره ای ایمپلنت

کشورهای زیادی در دنیا به تولید انواع ایمپلنت دندان مشغول هستند... یکی از این کشورها که از قضا ایمپلنت های محبوب و باکیفیت تولید می کند کشور کره است... ایمپلنت کره ای از کیفیت ساخت بالایی برخوردار است....

دندانپزشکی دکتر بنیانیان است

دندانپزشکی دکتر بنیانیان است

درد لثه چیست؟ لثه همان قسمت نرم و گوشتی دهان است که وظیفه محافظت و نگهداری از دندان افراد را بر عهده دارد.. گاهی اوقات این قسمت گوشتی و نرم دردناک می شود.. معمولا درد لثه نیز مانند دندان درد بسیار شد...

آفت دهان چیست + علل و درمان آن

آفت دهان چیست + علل و درمان آن

آیا تا به حال با زخم کوچک و دردناکی در داخل دهان خود مواجه شده اید که خوردن یا حتی صحبت کردن را برای شما دشوار می کند؟ اگر پاسخ شما مثبت است، احتمالاً با آفت ها آشنا هستید... ضایعه آزاردهنده ای که بسی...

یک دندانپزشک خوب چه ویژگی هایی دارد؟

یک دندانپزشک خوب چه ویژگی هایی دارد؟

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که قصد مراجعه به دندانپزشک را داشته باشید اما نگران انتخاب یک دندانپزشک خوب باشید... نگرانی شما کاملاً بجاست... قرار است زیبایی یا سلامت یکی از مهمترین اعضای بدن خود را...

لیفت لثه چیست و برای چه افرادی مناسب است؟

لیفت لثه چیست و برای چه افرادی مناسب است؟

آیا از ظاهر لثه خود راضی نیستید؟ هرچقدر هم که لبخندتان کوچک و ظریف باشد، آیا باز هم لثه هایتان را به کسی که مقابلتان ایستاده نشان می دهد؟ نگران نباش!. سالهاست که روشی به نام لیفت لثه در دندانپزشکی ایج...

سلامت دهان و دندان + راه های مراقبت از آن

سلامت دهان و دندان + راه های مراقبت از آن

بهداشت دهان و دندان به عنوان یکی از جنبه های حیاتی بهداشت عمومی همواره مورد توجه ویژه افراد، متخصصان و جامعه بوده است. سلامت این قسمت از بدن ما علاوه بر تاثیر بر فرآیند جویدن غذا و هضم غذا، نقش بسیار...

پیوند لثه چیست و دوره نقاهت آن چگونه است؟

پیوند لثه چیست و دوره نقاهت آن چگونه است؟

در بسیاری از افرادی که به علت بیماری لثه دچار التهاب لثه می شوند، پیوند لثه ضروری است... زیرا به تدریج ریشه دندان ها به دلیل التهاب لثه آسیب جدی می بیند... پیوند لثه توسط متخصص لثه انجام می شود که از...

چرا باید انتخاب مسواک مناسب را جدی بگیریم؟

چرا باید انتخاب مسواک مناسب را جدی بگیریم؟

بهداشت دهان و دندان یکی از پایه های سلامت عمومی بدن است... در حالی که بسیاری از افراد تنها به مسواک زدن روزانه دندان های خود بسنده می کنند، انتخاب نوع مسواک هنوز برای بسیاری اهمیت چندانی ندارد... اما...