در نحوه آموزش کودکان مبتلا به سندرم داون به چه مواردی بایدتوجه کنیم؟ باید یک سری محرک های محیطی را کاهش دهیم. با آماده سازی کودک جهت کار گروهی، آموزش زبان و استفاده از لوازم آموزشی و بازی های محتلف آموزش را انجام می دهیم. در ادامه به 3 تمرین گفتاردرمانی در کودکان مبتلا به سندرم داون می پردازیم.
سندرم داون چیست؟
تریزومی 21 به عنوان سندرم داون شناخته می شود. سندرم داون ناشی از یک مشکل ژنتیکی است که در زمان لقاح رخ می دهد. البته، ژنتیک یک زمینه بسیار گسترده و پیچیده است. والدین در مجموع 46 کروموزوم را به نوزاد منتقل می کنند که پس زمینه ژنتیکی ما را تشکیل می دهد. این کروموزوم ها باهم ترکیب می شوند، 23 جفت را تشکیل می دهند. گاهی اوقات یک کروموزوم اضافی به جفت 21 اضافه می شود. در نتیجه کودک دچار سندرم داون می شود.
عدد 21 با تریزومی همراه است؛ زیرا این ناهنجاری در جفت 21 رخ می دهد. انواع دیگری از تریزومی وجود دارد که به جفت های دیگر یک کروموزوم اضافی به وجود می آید مانند تریزومی 18، این معمولا باعث مرگ جنین قبل از اتمام دوره بارداری می شود.
جهت آموزش کودکان مبتلا به سندرم داون به موارد زیر باید توجه کنیم:
**1.کاهش محرک هایی که موجب حواس پرتی می شود** برای جلب توجه کودکان مبتلا به سندرم داون، به طور کلی کاهش محرک های محیطی ضروری است. درب اتاق را ببندید. زمانی که به توجه و تمرکز کودک نیاز داریم، خوب است که کودک را در مقابل دیوار بدون تصویر قرار دهیم. از قرار گرفتن کودک در مقابل پنجره خودداری کنید.
به این خاطر که ممکن است کودک مبتلا به سندرم داون دچار حواس پرتی شود. نشستن کودک در نزدیک موجب افزایش درک و مشارکت کودک مبتلا به سندرم داون می شود.
**2.شما باید بتوانید ثبات را به کودک آموزش دهید** ثبات در دستورالعمل ها ، حفظ همان روال و دستوراتی است که به کودک داده می شود. دستورات باید ساده و به آرامی داده شود. از دادن چندین دستور به کودک سندرم داون خودداری کنید.
اکثر کودکان مبتلا به سندرم داون در کنار آمدن با تغییرات مشکل دارند. برای کمک به کودکان سندرم داون، باید دستورات طبق یک روال تقریبا یکسان، بصورت روزانه انجام شود.
**3.تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس** کودکان مبتلا به سندرم داون را تشویق به مقاومت کنید. این کودکان به راحتی تسلیم می شوند. از طرفی باید مراقب باشیم که بیش از حد از کودکان مبتلا به سندرم داون محافظت نکنیم. این کودکان هم مانند سایر کودکان نیاز به تجربه موفقیت و شکست دارند. به اینصورت شخصیت خود راشکل می دهند. مهارت های جدید کسب می کنند.
برای ارتقای عزت نفس در کودکان مبتلا به سندرم داون، به کودک بیاموزید که قادر به انجام بعضی کارها نیستند.
**4.کودکان مبتلا به سندرم داون از طریق تقلید یادگیری زیادی دارند** وقتی کاری را انجام می دهید، دلیل انجام کار را برای او توضیح دهید. هنگام یادگیری، کودک باید بتواند یک کار را چندین بار تکرار کند تا به خوبی یاد بگیرد.
**اهمیت کار گروهی**، بیش از هر چیز برای کمک به کودک سندرم داون در توسعه مهارت های اجتماعی و ارتباطی اهمیت دارد. می توانید این کار را با برنامه ریزی فعالیت هایی انجام دهید که کودک در آن باید با یک هم تیمی کار کند. مطالبی را به اشتراک بگذارد یا قوانین خاصی را رعایت کند. همچنین باید از درگیری ها و مشکلات ارتباطی احتمالی آگاه کنید.
علائم سندرم داون چیست؟
- تاخیر فکری
- تون عضلانی کم
- تاخیر زبانی که به دلیل مورفولوژی صورت، دهان، زبان و دندان است.
- سندرم داون بااختلالات قلبی، گوارشی یا سایر اختلالات همراه است.
**بنابراین مراقبت های تخصصی خاص برای کودکان مبتلا به سندرم داون باید در نظر گرفته شود.**
آموزش کارگروهی به کودکان مبتلا به سندرم داون
کارگروهی برای کودک مبتلا به سندرم داون مزیت های بسیاری دارد. از طرفی دیگر، کودک برای کار گروهی باید به خوبی آماده شود. کودکان پیش دبستانی مبتلا به سندرم داون از تفاوت خود با سایر کودکان آگاهی کمی دارند. به این معنی که، کودکان مبتلا به سندرم داون خیلی خوب با همسالان خود همکاری می کنند. با بقیه گروه ترکیب می شوند.
اکیدا توصیه می شود، کودک با گروه خود چند روز قبل آشنا شود. به عنوان مثال عکسی نشان دهید و در مورد سلیقه و علایق هم گروهی ها کودک مبتلا به سندرم داون صحبت کنید. خواندن چند کتاب کودک در این زمینه می تواند راه خوبی برای شروع این گفتگو با کودک مبتلا به سندرم داون باشد.
**توجه کنید برای آموزش کودکان مبتلا به سندرم داون حتما با کلینیک های توانبخشی همکاری کنید. ما در کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی دل آرا در کنار شما عزیزان هستیم.**
بررسی ویژگی های کودکان مبتلا به سندرم داون
کودکان مبتلا به سندرم داون چندین ویژگی فیزیکی مشترک دارند. در کنار این شباهت ها، همه کودکان مبتلا به سندرم داون منحصر به فرد هستند. شخصیت، خلق و خو، سلیقه و نیازهای کاملا متفاوتی دارند. هنگام انجام آموزش ها به کودکان مبتلا به سندرم داون، سازکاری با در نظر گرفتن ویژگی های کودک به شدت توصیه می شود.روش مداخله آموزشی عملا مشابه انجام کارگروهی با کودکان مبتلا به سندرم داون است. مانند همه کودکان، باید سرعت یادگیری کودکان مبتلا به سندرم داون را دنبال کنید. نیازها و علایق آنها را شناسایی کنید.
**چیدمان اتاق براساس نیاز کودک مبتلا به سندرم داون باشد** چیدمان مبلمان و وسایل بازی براساس نیاز کودک مبتلا به سندرم داون باشد. به این خاطر که کودک احساس امنیت کند. به راحتی راه خود را در فضا پیدا کند.
**مناطق بازی و تمام سطل های بازی باید به وضوح مشخص باشد.** از تصاویر ساخته شده، استفاده کنید. برای کودکان مبتلا به سندرم داون آسان تر است که یک شی را با تصویری که به واقعیت شبیه است، مرتبط کنید. می توانید از بازی ها عکس بگیرید. با کودک سندرم داون در خصوص آن صحبت کنید.
**کودک باید بتوانددر زمان بازی شما را ببیند و به راحتی پیدا کنید.** محل بازی کودک باید فضای بزرگی داشته باشد. تا کودک به راحتی بتواند در اطراف حرکت کند. به این خاطر که کودک مبتلا به سندرم داون دارای حرکات ناکهانی و غیر ارادی است. هیپرتونی یک علامت رایج در اکثر کودکان مبتلا به سندرم داون است.
**صندلی مناسب باید در دسترس کودک مبتلا به سندرم داون باشد.** به این خاطر که، در صورت درست ننشسته باشد. از میزان توجه کودک مبتلا به سندرم داون بسیار کاسته می شود.
**لوازم آموزشی و بازی تهیه کنید که برداشتن و جابه جایی آنها آسان باشد.** حواس کودک را تحریک کند. لوازم آموزشی باید جذاب و چند منظوره باشد. تخیل و خود انگیختگی کودک مبتلا به سندرم داون را تشویق کند.
کودکان مبتلا به سندرم داون دست های کوتاه تر و پهن تری دارند که می تواند مهارت های حرکتی ظریف را با مشکل مواجه کنند.
### در اینجا چند پیشنهاد برای لوازم مورد نیاز جهت آموزش نیاز دارند عبارتند از:
- مداد شمعی بزرگ
- خودکار های نمدی برای مبتدیان
- پازل
- بلوک هاب بزرگ لگو
- ماشین های پلاستیکی که برای نوزادان استفاده می شود.
**تمرینات گفتاردرمانی جهت نحوه آموزش به کودکان مبتلا به سندرم داون**
### در اینجا به 3 تمرین آموزش به کودکان مبتلا به سندرم داون را داریم:
1.جعبه کوچک حاوی تصاویر مختلف در اختیار کودک مبتلا به سندرم داون قرار دهید. که شامل اشیا و فعالیت های زندگی روزمره باشد، کودک با آن ها در تعامل باشد، شناسایی کند. برای کودکان مبتلا به سندرم داون که تاخیر زبانی و گفتاری دارند. با این کار از کارت های کوچک در بیان کلام و گفتار خود استفاده می کنند.
2.آهنگ و موسیقی راه بسیار موثری برای تشویق زبان هستند. یک آهنگ درست کنید. آهنگ های مختلف را به طور مرتب با تصاویر نمایش دهید. یک کتا ب ترانه بسازید که کودک در اوقات فراغت خود گوش کند.
3.کودکان مبتلا به سندرم داون معمولا ذوق خواندن را دارند. از این خصوصیت کودکان مبتلا به سندرم داون برای توسعه زبان گفتار آنها استفاده کنید. کلمات کوچک و ساده را در هر جمله انتخاب کنید. این کلمات را با یک تصویر کوچک مرتبط با آن کلمه جایگزین کنید.