عمل غیر تهاجمی دیسک کمر روشی موثر برای کاهش درد و بهبود عملکرد ستون فقرات بدون نیاز به جراحی باز است. در این روشها معمولاً با استفاده از تکنیکهایی مثل لیزر یا تزریق، فشار روی عصبها کاهش پیدا میکند. عمل غیر تهاجمی دیسک کمر به دلیل کوتاه بودن دوره نقاهت و ریسک کمتر، برای بسیاری از بیماران گزینهای مناسب محسوب میشود. البته انتخاب این روش باید با نظر پزشک متخصص و بر اساس شرایط بیمار انجام گیرد.
جراحی کم تهاجمی دیسک کمر چیست؟
در واقع عمل غیر تهاجمی دیسک کمر رویکردی نوین در درمان بیرونزدگی یا پارگی دیسک است که با هدف کاهش درد، بازگرداندن توانایی حرکتی و جلوگیری از پیشرفت بیماری بهکار میرود. در این روش برخلاف جراحیهای باز سنتی، از برشهای بزرگ و آسیب گسترده به عضلات و بافتهای اطراف جلوگیری میشود. به همین دلیل بیمار دوران نقاهت کوتاهتری را تجربه کرده و معمولاً زودتر به زندگی عادی بازمیگردد.
جراحیهای نوین در این حوزه با بهرهگیری از ابزارهای پیشرفته، مانند میکروسکوپ جراحی یا اندوسکوپ، قادرند فشار روی ریشههای عصبی را با کمترین دستکاری برطرف کنند. در مقایسه با روشهای کلاسیک، احتمال بروز عوارض نیز در این تکنیکها به میزان قابل توجهی کمتر است.
مزایا و معایب عملهای غیر تهاجمی دیسک
جراحی دیسک کمر دارای مزایای چشمگیری مانند کاهش درد پس از عمل، کاهش خونریزی حین جراحی، کوتاه بودن مدت بستری و کاهش خطر عفونت است. همچنین بیمار معمولاً میتواند ظرف چند روز تا چند هفته به فعالیتهای روزمره بازگردد. با این حال، این روش محدودیتهایی هم دارد. به عنوان نمونه، در مواردی که آسیب دیسک بسیار گسترده باشد یا تغییرات ساختاری شدید در ستون فقرات وجود داشته باشد، امکان انجام جراحی غیر تهاجمی وجود ندارد.
از سوی دیگر، نیاز به تجهیزات پیشرفته و جراحان آموزشدیده باعث میشود این عمل در همه مراکز درمانی در دسترس نباشد. بنابراین، تصمیمگیری نهایی درباره انتخاب این نوع جراحی باید پس از بررسی کامل شرایط بیمار انجام گیرد.
کاندیداهای مناسب برای جراحی دیسک بدون بیهوشی کامل
بیمارانی که دچار بیرونزدگی دیسک کمر با علائمی مانند درد شدید پا (سیاتیک)، بیحسی یا ضعف اندام تحتانی هستند و به درمانهای دارویی یا فیزیوتراپی پاسخ ندادهاند، کاندیدای خوبی برای جراحی غیر تهاجمی دیسک کمر به شمار میروند. این نوع جراحیها معمولاً تحت بیحسی نخاعی یا بیحسی موضعی انجام میشوند.
به همین دلیل برای بیماران مسن یا افرادی که مشکلات قلبی و ریوی دارند، گزینهای بسیار ایمنتر محسوب میشوند. همچنین افرادی که به دنبال بازگشت سریع به فعالیتهای روزمره و کار هستند، میتوانند از مزایای این جراحیها بهرهمند شوند. انتخاب نوع دقیق روش جراحی به نظر متخصص بستگی دارد و ممکن است بهصورت **عمل میکروسکوپی دیسک کمر** یا سایر تکنیکهای پیشرفته انجام گیرد.
روشهای متداول در عمل غیر تهاجمی دیسک کمر
امروزه چندین روش متداول در حوزه جراحیهای نوین برای درمان مشکلات دیسک وجود دارد. این تکنیکها بسته به شرایط بیمار، میزان بیرونزدگی دیسک و نظر پزشک انتخاب میشوند. روشهایی مانند آندوسکوپی دیسک، لیزر، تزریق دیسکوژل و حتی تکنیکهای کم تهاجمی فیوژن ستون فقرات، همگی با هدف کاهش فشار روی ریشه عصبی و ترمیم عملکرد ستون فقرات طراحی شدهاند. برخی از این روشها نیاز به بستری طولانی ندارند و بیمار پس از مدت کوتاهی میتواند مرخص شود. در ادامه هر یک از این تکنیکها به تفصیل بررسی میشود.
### آندوسکوپی دیسک کمر
در روش آندوسکوپی، که یکی از رایجترین تکنیکهای **عمل جراحی بسته دیسک کمر** محسوب میشود، یک لوله باریک مجهز به دوربین از طریق برش کوچک وارد ستون فقرات میشود. جراح به کمک این دوربین میتواند محل دقیق آسیب را مشاهده و قطعات بیرونزده دیسک را خارج کند. مزیت اصلی این روش عمل غیر تهاجمی دیسک کمر ، کم بودن برش جراحی و در نتیجه کاهش خونریزی و درد پس از عمل است. بیمار معمولاً همان روز یا روز بعد از عمل از بیمارستان مرخص میشود. این روش عمل بسته دیسک کمر بهویژه برای بیمارانی که دیسک آنها به صورت موضعی بیرون زده است، بسیار کاربردی است.
### لیزر دیسک
لیزر دیسک یکی از روشهای کمتهاجمی است که طی آن اشعه لیزر به داخل دیسک تابانده میشود. این انرژی باعث تبخیر بخشی از ماده داخلی دیسک و در نتیجه کاهش فشار روی ریشههای عصبی میگردد. این تکنیک بدون برش بزرگ انجام شده و اغلب تحت بیحسی موضعی صورت میگیرد. مهمترین مزیت آن کاهش سریع درد و امکان بازگشت بیمار به فعالیتهای روزمره در مدت زمان کوتاه است. البته باید توجه داشت که این روش برای همه بیماران مناسب نیست و بیشتر در مواردی کاربرد دارد که دیسک دچار بیرونزدگی خفیف یا متوسط شده باشد.
### دیسکوژل و سایر تزریقات درمانی دیسک
تزریق دیسکوژل یکی از روشهای غیرجراحی در درمان دیسک است که طی آن مادهای ژلمانند به داخل دیسک تزریق میشود. این ماده موجب کاهش حجم دیسک و در نتیجه رفع فشار روی اعصاب میگردد. مزیت اصلی این تکنیک جراحی غیر تهاجمی دیسک کمر ، انجام سریع، بدون نیاز به برش جراحی و بدون بیهوشی عمومی است. بیمار معمولاً چند ساعت پس از تزریق قادر به راه رفتن خواهد بود.
علاوه بر دیسکوژل، تزریق استروئید یا اوزون نیز از دیگر روشهای تزریقی هستند که در برخی بیماران مورد استفاده قرار میگیرند. البته اثر این درمانها ممکن است در برخی بیماران موقتی باشد و در صورت عود علائم، جراحیهای کمتهاجمی پیشرفتهتر پیشنهاد میشود.
### تکنیکهای کم تهاجمی فیوژن ستون فقرات
در بیمارانی که علاوه بر بیرونزدگی دیسک، بیثباتی ستون فقرات نیز وجود دارد، از روشهای فیوژن استفاده میشود. در تکنیکهای کمتهاجمی فیوژن، با برشهای کوچک و ابزار مخصوص، مهرههای آسیبدیده به یکدیگر جوش داده میشوند تا ثبات ستون فقرات حفظ شود. این روش برخلاف فیوژن باز، آسیب کمتری به عضلات وارد کرده و دوران نقاهت کوتاهتری دارد.
معمولاً از پیچها و میلههای کوچک برای تثبیت مهرهها استفاده میشود. بیمارانی که دچار درد مزمن ناشی از ناپایداری مهرهها هستند، میتوانند از این روش بهرهمند شوند. اگرچه پیچیدگی بیشتری نسبت به روشهای سادهتر دارد، اما در بسیاری از بیماران نتایج موفقیتآمیز و پایدار به همراه دارد.
دوران نقاهت و مراقبتهای پس از جراحی غیر تهاجمی دیسک کمر
دوران نقاهت پس از جراحیهای غیر تهاجمی بسیار کوتاهتر از جراحی باز است. بیماران معمولاً ظرف چند روز قادر به راه رفتن بوده و پس از چند هفته میتوانند فعالیتهای سبک را از سر بگیرند. رعایت نکاتی مانند پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین، انجام تمرینات کششی و فیزیوتراپی توصیه میشود. ویزیتهای منظم پس از عمل به پزشک کمک میکند روند بهبودی را بررسی کند.
در این میان، انتخاب جراح با تجربه اهمیت زیادی دارد. دکتر یزدان پناهی به عنوان یکی از متخصصان برجسته در زمینه ستون فقرات، تجربه موفقی در انجام عمل غیر تهاجمی دیسک کمر و سایر روشهای کمتهاجمی دارد. بیماران ایشان معمولاً از نتایج درمانی رضایت بالایی دارند و سریعتر به زندگی عادی بازمیگردند.