علت تغییر رنگ لمینت دندان + روش های پیشگیری

تغییر رنگ لمینت دندان، مشکلی رایج است که می‌تواند دلایل متعددی از جمله عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی، سیگار کشیدن و گذشت زمان داشته باشد. برای حفظ زیبایی و طول عمر لمینت، رعایت بهداشت دقیق، پرهیز از عادات مضر و مراجعه منظم به دندانپزشک ضروری است. تشخیص به موقع علت تغییر رنگ و انتخاب روش درمانی مناسب توسط دندانپزشک، می‌تواند به بازگرداندن زیبایی لبخند کمک کند. لمینت دندان‌های ما می‌تواند همانند هر قسمت دیگری از بدن، تحت تاثیر عوامل مختلف بیرونی و درونی قرار بگیرد. برای مثال، یا ترک بخورد، یا بپوسد و یا دچار تغییر رنگ شود. اما اینکه منظور از این تاثیر دقیقا چیست و در مجموع، چه عواملی بیشترین تاثیر را روی تغییر رنگ لمینت دندان می‌گذارند، موضوعاتی هستند که ما در ادامه به توضیح بیشتر و کامل‌تر آن‌ها خواهیم پرداخت. دلایل اصلی تغییر رنگ لمینت دندان همانطور که قطعا می‌دانید، لمینیت دندان روکشی نازک و سفارشی است که روی سطح جلویی دندان‌های شما قرار می‌گیرد و ظاهر آن دندان‌ها را تا حد بسیار زیادی یک دست تر، سفیدتر و جذاب‌تر می‌کند. این قطعه مصنوعی در اکثر مواقع از جنس سرامیک است و به ذات خود در برابر تغییر رنگ مقاوم است. اما با این حال، علارغم مقاومت بالایش، ممکن است با گذشت زمان و تشدید برخی از عوامل، دچار تغییر رنگ شود. در ادامه، تعدادی از دلایل اصلی تغییر رنگ لمینت را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد: - جنس لمینت - مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی - سیگار کشیدن - عدم رعایت بهداشت دهان و دندان - گذشت زمان - افزایش سن - گذشت زمان نصب لمینت - ابتلا به بیماری های دهان و دندان - عدم آماده سازی کامل دندان قبل از نصب لمینت ### ۱- جنس لمینت اولین و مهم‌ترین عاملی که احتمال تغییر رنگ لمینت دندان را افزایش می‌دهد، جنس ماده‌ای است که از آن برای ساخت لمینت استفاده شده است. لمینت‌ها عموما از دو جنس اصلی سرامیک و کامپوزیت ساخته می‌شوند. هر کدام از این جنس‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و به طور طبیعی در برابر تغییر رنگ واکنش متفاوتی نشان می‌دهند. لمینت های سرامیکی (یا لمینت لبه شیشه ای)به دلیل ساختار متراکم و غیر متخلخل خود، مقاومت بسیار بالایی در برابر لکه و تغییر رنگ دارند. آن‌ها هم از نظر ظاهری شباهت بسیار زیادی به دندان‌های طبیعی دارند؛ هم مقاومتشان در برابر رنگدانه‌های موجود در مواد غذایی و نوشیدنی‌ها بسیار زیاد است. به همین دلیل است که لمینت سرامیکی میتواند ظاهر سفید و درخشان خود را برای مدتی طولانی حفظ می‌کنند. در مقابل، لمینت‌های کامپوزیتی به دلیل ساختار متخلخل‌تر خود، نسبت به لمینت دندان سرامیکی بیشتر در معرض جذب رنگدانه‌ها و تغییر رنگ قرار دارند. مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی، نیکوتین موجود در سیگار و سایر عوامل خارجی می‌توانند به راحتی به درون منافذ لمینت‌های کامپوزیتی نفوذ کنند و باعث تغییر رنگ آن‌ها شوند. ### ۲- مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی رنگدانه‌های موجود در مواد غذایی هم می‌توانند به سطح لمینت بچسبند و به مرور زمان باعث تغییر رنگ آن شوند. در این شرایط، هر چه تماس لمینت با این مواد بیشتر باشد، احتمال تغییر رنگ آن هم بیشتر می‌شود. مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی مثل چای، قهوه، نوشابه‌های رنگی، سس سویا و برخی از میوه‌ها و سبزیجات رنگ‌دار حاوی رنگدانه‌هایی هستند که می‌توانند به لمینت نفوذ کنند. این رنگدانه‌ها به مرور زمان به عمق لمینت نفوذ می‌کنند و باعث تغییر رنگ دائمی آن می‌شوند. البته به یاد داشته باشید که علاوه بر نوع ماده غذایی یا نوشیدنی، مدت زمان تماس آن‌ها با لمینت هم در میزان تغییر رنگ لمینت شما موثر است. یعنی هرچه مواد رنگی برای مدت زمان بیشتری با لمینت در تماس باشند، احتمال نفوذ رنگدانه‌ها به داخل لمینت بیشتر خواهد بود. به همین دلیل است که دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان انقدر به شما توصیه می‌کنند که حتما پس از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های رنگی دندان‌هایتان را مسواک بزنید! ### ۳- سیگار کشیدن یکی دیگر از عوامل مهمی که می‌تواند باعث تغییر رنگ لمینت دندان شود، سیگار کشیدن است. زیرا دود سیگار حاوی هزاران ماده شیمیایی مضر است که نه تنها برای سلامت عمومی مضر هستند، بلکه بر روی دندان‌ها و لمینت‌ها نیز تاثیری مخرب می‌گذارند. نیکوتین و تار موجود در دود سیگار به دندان‌ها و لمینت‌ها می‌چسبد و لکه‌هایی زرد و قهوه‌ای روی آن‌ها ایجاد می‌کند. این لکه‌ها به مرور زمان تا حدی تیره‌تر می‌شوند که از بین بردن آن‌ها بسیار دشوار خواهد شد. علاوه بر این، مواد شیمیایی موجود در دود سیگار می‌توانند سطح لمینت دندان را ناهموار کند و شرایطی را به وجود بیاورد که رنگدانه‌های موجود در مواد غذایی و نوشیدنی‌ها به راحتی به لمینت شما نفوذ کند و باعث تغییر رنگ آن شود. فراموش نکنید که سیگار مضرات بسیار بسیار زیادی برای شما، سلامتی عمومی و وضعیت دهان و دندان‌هایتان دارد و تغییر رنگ لمینت دندان، صرفا یکی از عوارض این دخانیات به حساب می‌آید! ### ۴- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان همه‌‌ی ما می‌دانیم که لمینت دندان تا چندین برابر بیشتر از دندان‌های طبیعی به مراقبت روزانه نیاز دارند. زیرا هر چه باشد، لمینت قطعه‌ای مصنوعی است که آسیب پذیری بیشتری در برابر عوامل خارجی از خود نشان می‌دهد. وقتی که ما بهداشت دهان و دندان‌هایمان را به درستی رعایت نکنیم، پلاک و جرم روی سطح لمینت‌های ما تجمع می‌یابند. پلاک، لایه نازکی از باکتری‌ها و مواد غذایی است که به طور مداوم روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. اگر این پلاک به طور منظم پاک نشود، ابتدا سخت و سپس به جرم تبدیل می‌شود. جرم هم به دلیل داشتن رنگی تیره و زبر، باعث تغییر رنگ لمینت می‌شود. علاوه بر این، باکتری‌های موجود در پلاک و جرم از خودشان اسید تولید می‌کنند و می‌توانند به مینای دندان و لمینت‌ها آسیب برسانند. در نتیجه، اول باعث التهاب لثه‌ها و بیماری‌های لثه‌ای می‌شوند و بعد هم رنگ لمینت دندان‌های شما را تغییر می‌دهند. ### ۵- گذشت زمان یکی دیگر از دلایل تغییر رنگ لمینت دندان که البته جزو دلایل طبیعی و اجتناب ناپذیر آن هم محسوب می‌شود، گذشت زمان است. یعنی هر چند از زمان نصب لمینت دندان بیشتر بگذرد، رنگ آن تیره و تیره تر می‌شود. هرچند که توجه کنید منظور ما یک تغییر رنگ ناگهانی و شدید نیست. بلکه منظورمان یک تغییر رنگ تدریجی و آهسته در طی یک بازه‌ی زمانی ۱۰ الی ۱۵ ساله است که به صورت کدر شدن یا زرد شدن جزئی لمینت ظاهر می‌شود. ### ۶- افزایش سن اگرچه لمینت‌ها برای حفظ سفیدی و زیبایی لبخند طراحی شدند؛ اما با گذشت زمان و افزایش سن، ممکن است شاهد تغییراتی جزئی در رنگ آن‌ها باشیم. تغییر رنگی که دلایل مختلفی دارد. یکی از دلایل اصلی این پدیده، تغییرات طبیعی بدن با افزایش سن است. با افزایش سن، تولید کلاژن در بدن کاهش می‌یابد. کلاژن پروتئینی است که به پوست و بافت‌های بدن، از جمله دندان‌ها، استحکام و خاصیت ارتجاعی می‌بخشد. کاهش تولید کلاژن باعث می‌شود که دندان‌ها و در نتیجه لمینت‌ها، به مرور زمان کمی زردتر و کدرتر شوند و در برخی موارد حتی زمینه را برای پوسیده شدن دندان زیر لمینت فراهم کند. علاوه بر کاهش کلاژن، عادات غذایی و سبک زندگی نیز در تغییر رنگ لمینت‌ها با افزایش سن موثر هستند. مثلا در اکثر مواقع، هر چه فرد مسن‌تر می‌شود، تمایل بیشتری به برخی از مواد غذایی (مانند چایی) یا استعمال برخی از دخانیات (مانند سیگار) پیدا می‌کند. پس می‌توانیم ارتباط مستقیمی بین افزایش سن و کدر شدن رنگ دندان‌های آن‌ها پیدا کنیم. ### ۷- ابتلا به بیماری های دهان و دندان ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان هم یکی دیگر از دلایل اصلی تغییر رنگ لمینت دندان است. چرا که این بیماری‌ها می‌توانند به شکلی مستقیم یا غیرمستقیم روی رنگ و ظاهر لمینت دندان‌های شما تاثیر بگذارند. بیماری‌ها لثه‌ای (مثل ژنژیویت و پریودنتیت)، از این دسته بیماری‌ها محسوب می‌شوند. آن‌ها باعث می‌شوند که لثه‌ها از دندان‌ها فاصله بگیرند و فضایی بین دندان و لثه ایجاد شود. در نتیجه، این فضا به محلی برای گیر کردن غذا یا تجمع باکتری تبدیل و به مرور زمان باعث پوسیدگی دندان‌ها و تغییر رنگ لمینت‌ها می‌شود. **نازی بنیانیان:** > پوسیدگی دندان هم خودش عاملی مجزا برای سیاه شدن رنگ لمینت دندان است. چون دندان را زیر این پوسته نازک تیره می‌کند. تیرگی دندان در این شرایط تا حدی زیاد خواهد شد که حتی از روی لمینت هم قابل دیدن است! ### ۸- استفاده زیاد از فلوراید مصرف بیش از حد فلوراید حتی می‌تواند به دندان‌های طبیعی شما هم آسیب بزند. چه برسد به لمینت دندان که پوسته‌ای نازک و مصنوعی است! پس اگر دندان‌هایتان را لمینت کردید، به یاد بسپارید که مصرف زیاد فلوراید باعث می‌شود دندان‌های شما اول زرد و سپس تیره شوند. مطالعه ای در مجله Acta Odontologica Latinoamericana بررسی کرده است که کاربرد محلول فلورید اسیدی (۱.۲۳% acidulated phosphate fluoride) همراه با سفیدکننده، باعث کاهش براقی در سرامیک‌های دندانی می‌شود. خصوصا وقتی «سفیدکننده + فلوراید» به صورت هم زمان استفاده شوند. **منبع:** effect of bleaching agent and topical fluoride application on color and gloss of dental ceramics ### ۹- **مصرف برخی از داروها** برخی داروها (به ویژه آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد آلرژی و داروهای قلبی) می‌توانند باعث تغییر رنگ دندان‌ها و در نتیجه، تغییر رنگ لمینت‌ها شوند. زیرا باعث تجمع رنگدانه‌هایی در دندان‌ها می‌شوند که به مرور زمان، باعث تغییر رنگ دندان می‌شوند. البته این موضوع دلیل دیگری هم دارد! آن هم این است که برخی داروها باعث خشکی دهان می‌شوند. خشکی دهان هم غیر مستقیم به تیره شدن رنگ لمینت دندان مجنجر می‌شود. یعنی محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها و ایجاد پلاک درست می‌کند و با همین کار، منجر به تغییر رنگ لمینت ها می‌شوند. ### ۱۰- استفاده از خمیردندان یا مسواک نامناسب برخی از خمیردندان‌ها به دلیل داشتن ذرات ساینده زیاد، می‌توانند به مرور زمان به سطح لمینت‌ها آسیب برسانند و باعث ایجاد خراش و تغییر رنگ در آن‌ها شوند. استفاده از مسواک‌های سخت و زبر هم عامل دیگری است که می‌تواند به مینای دندان و سطح لمینت‌های شما آسیب برساند. پس بهتر است برای حفظ سلامتی و زیبایی لمینت دندان‌های خود، از خمیردندان‌هایی با شاخص سایندگی پایین (RDA) و مسواک‌هایی با نرمی متوسط استفاده کنید. چگونه باید از تغییر رنگ لمینت دندان پیشگیری کنیم؟ اگر می‌خواهید از لمینت دندان خود در برابر تغییر رنگ محافطت کنید، باید چند تغییر اساسی در سبک زندگی خود بدهید. تغییراتی که نه تنها از تغییر رنگ لمینت دندان‌های شما پیشگیری می‌کنند، بلکه طول عمر لمینت‌هایتان هم طولانی‌تر می‌کنند. برای مثال، یکی از مهم‌ترین عوامل در حفظ رنگ لمینت‌ها، رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن منظم با خمیردندان غیر ساینده و استفاده روزانه از نخ دندان، از تجمع پلاک و باکتری‌هایی که می‌توانند باعث تغییر رنگ لمینت شوند، جلوگیری می‌کند. استفاده از دهانشویه‌های ضد باکتری (در صورت تایید دندانپزشک) هم فاکتور دیگری است که در این دسته بندی قرار می‌گیرد. جدول زیر، توضیحات و ترفندهای متنوعی برای پیشگیری از تغییر رنگ لمینت دندان به شما آموزش خواهد داد. آیا تغییر رنگ لمینت دندان عوارض دارد؟ بله. تغییر رنگ لمینت دندان می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی مثل تجمع پلاک و جرم، پوسیدگی دندان زیر لمینت و مشکلات لثه‌ای باشد. در نتیجه هم می‌تواند به عوارض و مشکلاتی مثل دشواری در جویدن، تکلم و کاهش اعتماد به نفس فرد منجر شود. اگر لمینت دندان هایمان تغییر رنگ داد باید چکار کنیم؟ در صورتی که رنگ لمینت دندان‌هایتان تیره شد، جای نگرانی نیست. چرا که این مشکل برای بسیاری از افرادی که از لمینت استفاده می‌کنند، اتفاق می‌افتد. شما می‌توانید برای حل این مشکل و بازگرداندن زیبایی به لبخندتان به دندانپزشکی مراجعه کنید. چون دندانپزشک با بررسی دقیق لمینت‌های شما، علت تغییر رنگ آن‌ها را تشخیص می‌دهد و بهترین راه حل را به شما پیشنهاد می‌کند. راه حل‌ های رایج رفع تغییر رنگ لمینت - **تمیز کردن حرفه‌ای:** دندانپزشک می‌تواند با استفاده از ابزارها و روش های مخصوصی مثل بلیچینگ تخصصی دندان، لکه‌ها و جرم‌های روی لمینت را تمیز کند. - **جایگزینی لمینت:** اگر تغییر رنگ شدید باشد یا عمر مفید لمینت به پایان رسیده باشد، دندانپزشک ممکن است پیشنهاد کند که لمینت‌های قدیمی را با لمینت‌های جدید جایگزین کنید. - **سفید کردن دندان‌های زیر لمینت:** در برخی موارد، تغییر رنگ لمینت به دلیل تغییر رنگ دندان‌های زیرین است. در این صورت، دندانپزشک می‌تواند دندان‌های زیرین را سفید کند تا ظاهر لمینت‌ها نیز بهبود یابد. ### جمع بندی موضوع تغییر رنگ لمینت دندان لمینت دندان با وجود دوام بالایش، ممکن است به دلایلی مانند عدم رعایت بهداشت، مصرف مواد رنگی و گذشت زمان، دچار تغییر رنگ شود. مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص علت و انتخاب روش درمانی مناسب، بهترین راهکار برای حفظ زیبایی لمینت‌ها است.