عقب ماندگی ذهنی در کودکان چگونه رخ می دهد؟

عقب ماندگی ذهنی در کودکان چگونه رخ می دهد؟

محمد پیریزی
محمد پیریزی
تهران
اختلال عقب ماندگی ذهنی ناتوانی ذهنی اختلالی است که قبل از 18 سالگی ظاهر می شود و با محدودیت در عملکرد ذهنی و مهارت های انطباقی همراه است. افرادی که با این چالش مواجه می شوند ممکن است نتوانند وظایفی را که برای همسالان خود آسان است انجام دهند... در این مقاله قصد داریم به طور جامع به این موضوع بپردازیم... اطلاعات عملی برای درک بهتر این چالش و روش های مدیریت آن ...
تعریف عقب ماندگی ذهنی عقب ماندگی ذهنی که به آن عقب ماندگی ذهنی نیز می گفتند در ذهن اکثر افراد با مفهوم ضریب هوشی و هوش گره خورده است و اولین چیزی که با شنیدن کلمه عقب ماندگی در زندگی به ذهنمان می رسد، کم هوشی است.. درست است که یکی از ویژگی های عقب مانده های ذهنی، هوش پایین آنهاست، اما این تمام ماجرا نیست! بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که برای این افراد دیگر اصطلاح عقب ماندگی ذهنی با اصطلاح عقب ماندگی ذهنی جایگزین شده است. برای تعریف ساده تر از عقب ماندگی ذهنی، بهتر است ابتدا ویژگی های مهم این اختلال را بشناسیم.. از نظر علمی، یک عقب مانده ذهنی دارای دو ویژگی اصلی زیر است: الف) عملکرد ذهنی یا هوش کمتر از میانگین جامعه ب) مشکل یا کمبود در رفتارهای سازگارانه یا مهارت های لازم برای زندگی روزمره علائم عقب ماندگی ذهنی نشانه های زیادی از عقب ماندگی ذهنی در کودکان وجود دارد که ممکن است از دوران نوزادی ظاهر شود و یا تا زمانی که کودک به سن مدرسه نرسد مشخص نباشد. شدت این کمبود در زمان و نوع علائم تاثیر زیادی دارد.. برخی از علائم رایج عبارتند از: - تاخیر در غلتیدن، نشستن، خزیدن یا راه رفتن - تاخیر در گفتار یا مشکل در یادگیری صحبت کردن - یادگیری آهسته مهارت های خودیاری مانند استفاده از توالت، لباس پوشیدن یا غذا خوردن - ضعف در به خاطر سپردن اطلاعات - ناتوانی در درک رابطه بین اعمال و پیامدهای آنها - مشکلات رفتاری مانند عصبانیت شدید و ناگهانی مشکل در حل مسائل یا تفکر منطقی در موارد شدیدتر یا عمیق‌تر عقب ماندگی ذهنی، کودکان ممکن است مشکلات سلامتی دیگری از جمله تشنج، اختلالات خلقی مانند اضطراب یا اوتیسم، اختلال در مهارت‌های حرکتی و مشکلات بینایی یا شنوایی را نیز تجربه کنند. در مقایسه با او معمولاً در تعاملات اجتماعی بلوغ ندارد رشد همسالان.. مفهومی از همسالان است... فرد در رفتار اجتماعی و ارتباطی تفاوت های قابل توجهی نسبت به همسالان خود نشان می دهد... همچنین می تواند نیازهای شخصی خود مانند غذا خوردن، لباس پوشیدن و غیره را برآورده کند... شدید: محدودیت در کسب مهارت های مفهومی... به طور کلی، فرد درک کمی از زبان نوشتاری یا مفاهیم مربوط به اعداد، کمیت و غیره دارد... فعالیت های زندگی روزمره... از جمله غذا خوردن، لباس پوشیدن و غیره... فرد نیاز به نظارت تمام وقت دارد... عمیق: مهارت های مفهومی بیش از دنیای نمادین شامل دنیای فیزیکی می شود... ممکن است از اشیاء به شکلی هدفمند برای مراقبت از خود، کار و تفریح استفاده کند... فرد درک بسیار محدودی از ارتباط نمادین در گفتار و حرکات بدن دارد... ممکن است برخی دستورات ساده یا حرکات بدنی، از جمله مراقبت های جسمی و ایمنی روزانه، از همه جنبه ها، از جمله مراقبت های جسمی و ایمنی فرد، از همه جنبه ها، به سلامتی و سلامتی فرد، از همه جنبه ها وابسته باشد. است.. (انجمن روانپزشکی آمریکا، 1401، راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM-5-TR، دکتر مهدی گنجی، جلد اول، ساوالان) علل اصلی عقب ماندگی ذهنی در کودکان عقب ماندگی ذهنی در کودکان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که هر کدام به تنهایی یا به صورت ترکیبی می تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد. در ادامه به بررسی برخی از مهم ترین عوامل موثر در بروز این اختلال می پردازیم: 1... ### سندرم داون یکی از شایع ترین علل عقب ماندگی ذهنی است که به دلیل وجود یک کروموزوم اضافی در بدن ایجاد می شود و باعث اختلال در رشد شناختی و جسمی کودک می شود.. 2... ### سندرم جنین الکل مصرف الکل در دوران بارداری می تواند اثرات جبران ناپذیری بر روی مغز و سیستم عصبی جنین بگذارد و منجر به مشکلات روحی و رفتاری در کودک شود.. 3... ### سندرم X شکننده این سندرم که در اثر جهش ژنتیکی در کروموزوم X ایجاد می‌شود، یکی دیگر از علل شایع ناتوانی‌های ذهنی است و معمولاً با تأخیرهای شناختی و یادگیری همراه است. 4... ### اختلالات ژنتیکی وجود ناهنجاری های ژنتیکی یا جهش های غیرطبیعی در ژن ها می تواند رشد ذهنی کودک را تحت تاثیر قرار دهد... این اختلالات ممکن است ارثی باشد یا خود به خود ایجاد شود... 5... ### نقص مادرزادی مشکلاتی مانند کمبود اکسیژن در بدو تولد، ناهنجاری های مغزی یا آسیب های جسمی که در دوران بارداری یا زایمان رخ می دهد می تواند بر رشد ذهنی کودک تأثیر بگذارد.. 6... ### عفونت های دوران بارداری قرار گرفتن مادر در معرض عفونت هایی مانند سرخک، توکسوپلاسموز یا سیتومگالوویروس در دوران بارداری می تواند رشد طبیعی مغز جنین را مختل کند و منجر به عقب ماندگی ذهنی شود.. شناسایی و درک این عوامل می تواند به والدین و متخصصان کمک کند تا با اقدامات پیشگیرانه و مراقبت مناسب از بسیاری از این مشکلات پیشگیری یا کاهش دهند.. درمان عقب ماندگی ذهنی عقب ماندگی ذهنی وضعیتی دائمی است که در تمام طول زندگی فرد را همراهی می کند. اما اقدامات به موقع و مستمر می تواند توانایی ها و مهارت های فرد را تقویت کند و به او امکان پیشرفت و سازگاری بیشتر در زندگی را بدهد. عوامل ژنتیکی یا بیماری های مرتبط معمولا چالش های این افراد را پیچیده تر می کند... پس از شناسایی این شرایط، تمرکز اصلی بر شناسایی توانایی ها، نیازها و حمایت های مختلف فرد در مدرسه است. محل کار، و جامعه.. ارائه خدمات ویژه به افراد دارای معلولیت ذهنی و خانواده های آنها می توانند بستر مناسبی را برای حضور موثر و سازنده خود در جامعه فراهم کنند. برخی از این خدمات و حمایت ها عبارتند از: برنامه های مداخله اولیه برای نوزادان و کودکان خردسال آموزش ویژه برای کودکان با نیازهای ویژه حمایت های خانواده، مانند گروه های حمایتی برای والدین خدمات مربوط به گذار از کودکی به بزرگسالی آموزش و برنامه ریزی شغلی فعالیت های روزانه برای بزرگسالان ارائه راهکار برای اقامت مناسب مدیریت و پیگیری نیازهای فردی این خدمات به افراد کمک می کند تا زندگی پربارتری را تجربه کنند و نقش فعال تری در جامعه ایفا کنند. عقب ماندگی ذهنی یک اختلال رشدی پیچیده است که مهارت های شناختی، اجتماعی و عملی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. برنامه هایی برای افراد مبتلا به روانی معلولیت ها. کلینیک تخصصی پیزاره خدماتی از قبیل مشاوره روانشناسی، آموزش های ویژه، برنامه ریزی شغلی و حمایت از خانواده ها را ارائه می دهد و هدف آن ارتقای کیفیت زندگی این افراد و فراهم آوردن فرصت های بیشتر برای حضور موثر در جامعه است...
نوبت بگیرید:
**جهت دریافت مشاوره فردی متخصصین و مشاورین کلینیک پیروزی با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید:**
**شماره تماس یپروزی:** 02177431649 شماره تماس قیطریه: 02126456903
#### ساعات کاری
#### تماس: 77431649-021
#### آخرین مطالب
-
بهزادی2025-10-16T21:31:24+00:00#### چرا برخی افراد از صمیمیت فرار می کنند؟.. آشنایی با سبک دلبستگی اجتنابی بهزادی2025-10-16T21:31:24+00:0016 اکتبر 2025|بدون بازدید چرا بعضی ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی اجتنابی، یکی از الگوهای رفتاری که ریشه در اوایل زندگی دارد، سبک دلبستگی اجتنابی است..
-
امینی2025-08-25T16:04:14+00:00#### تأثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی amini2025-08-25T16:04:14+00:0021 آگوست 2025|بدون بازدید آیا خیانت قابل بخشش است؟ نگاهی روانشناختی به بخشش خیانت.. مواجهه با خیانت در یک رابطه عاطفی می تواند یکی از سنگین ترین و پیچیده ترین تجربیات زندگی باشد.. وقتی اعتماد \[...\] بازدید روزانه: 1
### می توانید از طریق این دکمه یک جلسه مشاوره راه اندازی کنید....
ایجاد قرار ملاقات

مقالات دیگر از محمد پیریزی

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟

چرا تنبیه بدنی کودک اشتباه است؟ چرا تنبیه بدنی کودک راه حل نیست؟ پیام های تنبیه بدنی کودک تنبیه بدنی کودک، یکی از رایج‌ترین و در عین حال آسیب ‌زا‌ترین روش‌های...

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی

تاثیر بخشش خیانت بر سلامت روان و روابط عاطفی آیا می توان خیانت را بخشید؟ نگاهی روان شناسانه به بخشش خیانت مواجهه با خیانت در یک رابطه عاطفی می تواند یکی از سن...

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی

چرا ها از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی چرا از صمیمیت فرار می کنند؟ آشنایی با سبک دلبستگی مراقبتی یکی از الگوهای رفتاری که ریشه در دوران...

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی

نشانه ها و تاثیرات خاموش کردن طرحواره بازداری هیجانی بر زندگی وقتی احساسات را قورت می‌دهی: نگاهی به طرحواره بازداری هیجانی آیا تا حالا تجربه کرده اید که نمی تو...

درمان اختلالات یادگیری کودکان

درمان اختلالات یادگیری کودکان

درمان اختلال یادگیری کودکان کارگاه تخصصی تشخیص و درمان اختلالات یادگیری زمینه های مهم روانشناسی، علوم تربیتی، فناوری آموزشی، معلمان، کاردرمانگران و درمانگران در زمینه اختلالات یادگیری کارگاه تخصصی...

درمان چیست و چگونه به ما کمک می کند؟

درمان چیست و چگونه به ما کمک می کند؟

**انواع مختلفی از درمان وجود دارد که هر کدام می تواند اثرات متفاوتی بر افراد مختلف داشته باشد.** جلسات مشاوره به دلایل زیادی می تواند برای هر فردی مفید باشد... شناخت بهتر خود، شناخت محدودیت ها، بهبود...

خودکشی بدون درد

خودکشی بدون درد

خودکشی بدون درد خودکشی به معنای تخریب و نابودی عمدی خود است و این عمل پیچیده می تواند دلایل مختلفی داشته باشد از جمله: ناامیدی در برخی مسائل زندگی، اختلالات روانی مانند افسردگی، شکست عشقی، مصرف مواد...

مقدمات لازم برای ازدواج

مقدمات لازم برای ازدواج

مقدمات لازم برای ازدواج از جمله تمهیدات لازم برای ازدواج که زوجین به آن فکر می کنند آمادگی مالی است اما به مهم ترین آن که آمادگی روانی است توجهی نمی کنند.. در واقع افرادی که به **زمان ازدواج** نزدیک...

تاثیر منفی نگری بر ذهن

تاثیر منفی نگری بر ذهن

اثر منفی گرایی بر ذهن منفی یا تاثیر اتفاقات بد هر چیزی است که ماهیت منفی و بدی داشته باشد مانند افکار ناخوشایند، احساسات منفی نسبت به رویدادها و ... جالب است بدانید که همه این موارد نسبت به چیزهای مث...

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟

چگونه یک ازدواج موفق داشته باشیم؟.. برای اینکه بدانید "چگونه ازدواج موفقی داشته باشیم؟" شاید بهتر است ابتدا بدانیم ازدواج چیست... ازدواج یعنی بستن قرارداد رسمی که طی آن هر دو طرف باید نسبت به یکدیگر م...

تاثیر ورزش بر سلامت روان

تاثیر ورزش بر سلامت روان

**تاثیر ورزش بر سلامت روان** تاثیر ورزش بر سلامت روان یکی از مواردی است که شاید کمتر در مورد آن شنیده باشیم.. در واقع همه ما با فواید ورزش برای بدن و سلامت جسمانی آشنا هستیم و شنیده ایم که ورزش چقدر...

احساس طرد شدن

احساس طرد شدن

رد کردن | انواع و راه های مقابله با آن طرد شدن نوعی احساس درونی است که فرد در حال تجربه احساس طردشدگی، تصور رها شدن، خواسته نشدن، دوست نداشتن و رها شدن است. احساس طرد شدن لزوماً مربوط به روابط فیزیکی...