آنچه در مقاله میخوانیم
Toggle
###
محتوای تایید شده
این مقاله توسط پزشک متخصص بازبینی و تایید شده است.
دکتر مریم احمدی
متخصص ارتودنسی
**برداشتن ارتودنسی** شاید سادهترین بخش درمان بهنظر برسد؛ اما همین مرحله پایانی میتواند نتیجه همه تلاشهای قبلی را تثبیت کند یا بهخطر بیندازد. پس از ماهها تنظیم و فشاری که به دندانها وارد شده، حالا نوبت دیدن لبخندی است که برایش صبر کردهاید. اما کنار رفتن براکتها پایان راه نیست؛ بلکه شروع یک دوره جدید از مراقبت و دقت است.
در این مقاله با شما درباره نحوه **برداشتن ارتودنسی**، اتفاقاتی که پس از آن میافتد، نکات مهم مراقبتی، استفاده از ریتینر، زمان مراجعه به دندانپزشک و راههای جلوگیری از برگشت درمان صحبت خواهیم کرد.
فرآیند برداشتن ارتودنسی چگونه انجام میشود؟
برداشتن ارتودنسی دقیقتر از چیزیست که فکر میکنیم. این کار فقط برداشتن چند قطعه فلز نیست، بلکه به دقتی نیاز دارد که ساختار مینای دندان آسیبی نبیند و نتیجه درمان حفظ شود.
- برداشتن کش های ارتودنسی: اولین قدم، برداشتن کشهاییست که براکتها را به سیمها متصل میکردند. این مرحله بدون درد است و فقط کمی فشار یا صدا حس میشود.
- درآوردن سیم های ارتودنسی: بعد از برداشتن کشها، سیمها هم بهآرامی از میان براکتها بیرون کشیده میشوند. گاهی این مرحله همراه با کمی کشیدگی در دندان حس میشود، ولی چیزی شبیه درد نیست.
- برداشتن براکت های ارتودنسی: براکتها با ابزاری خاص و با اعمال یک فشار کنترلشده از روی دندانها جدا میشوند. ممکن است در این لحظه احساسی مانند کندهشدن داشته باشید، اما آسیبی به دندان وارد نمیشود.
- برداشتن چسب براکت: در آخر، چسبی که براکتها را روی دندان نگه میداشت، باید کاملا تمیز شود. دندانپزشک با دستگاه پولیش یا ابزار چرخنده، سطح دندان را صاف و براق میکند تا هیچ اثری از چسب باقی نماند.
بعد از برداشتن ارتودنسی چه اتفاقی میافتد؟
پایان درمان ارتودنسی همیشه با یک حس خاص همراه است؛ دندانها بالاخره آزاد میشوند. اما این آزادی، خودش دنیایی از تجربههای جدید است که باید برایشان آماده باشید.
###
ظاهر دندانها
اولین چیزی که توجهتان را جلب میکند، ظاهر دندانهاست که حالا صاف و مرتب شدهاند. اما شاید با دیدن نقاطی از تغییر رنگ یا لکههای ریز تعجب کنید. اینها طبیعی هستند و بهمرور یا با جرمگیری از بین میروند. مهم فرم کلی دندانهاست که حالا درست در جای خودشان قرار گرفتهاند.
###
احتمال حساسیت دندان
در روزهای اول، ممکن است هنگام خوردن خوراکیهای خیلی سرد یا خیلی گرم کمی احساس حساسیت داشته باشید. علت آن، برداشتهشدن فشار از روی دندانهاست. این حس معمولا طی چند روز تا نهایت یکی دو هفته برطرف میشود.
###
حس راحتی و سبکی
دندانهایتان حالا دیگر بدون سیم و براکت هستند. حس سبکی و آزادی در جویدن، صحبتکردن و حتی خندیدن کاملا محسوس است. ممکن است حتی گاهی دندانهایتان برایتان ناآشنا به نظر برسند؛ اما این یعنی درمان موفق بوده است و دندانها در موقعیت درست قرار گرفتهاند.
نکات مهم بعد از برداشتن ارتودنسی
پایان درمان ارتودنسی، آغاز یک مرحله جدید برای مراقبت از نتایجی بهدستآمده است. در این بخش، نکات مهم برای حفظ وضعیت دندانها و جلوگیری از بازگشت مشکلات قبل از ارتودنسی را بررسی میکنیم.
###
استفاده از نگهدارنده (ریتینر) پس از ارتودنسی
بعد از برداشتن ارتودنسی، ریتینر مسئول حفظ نتایج درمان است. اگر استفاده از آن را پشت گوش بیندازید، دندانها میتوانند به حالت اولیه برگردند. ریتینرها دو نوع دارند:
- متحرک که در طول روز یا شب داخل دهان قرار میگیرند.
- ثابت که بهصورت دائمی در پشت دندانها چسبانده میشوند.
مدت استفاده بستگی به نظر متخصص دارد؛ اما معمولا حداقل یک سال بهطور مداوم توصیه میشود. برخی افراد باید تا چند سال، مخصوصا شبها، از آن استفاده کنند.
###
مراقبتهای بهداشتی بعد از ارتودنسی
اکنون که دندانها آزاد شدهاند، زمان آن رسیده که حسابی از آنها مراقبت و بهداشتشان را حفظ کنید.
####
مسواک و نخ دندان
دو بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید، دندانها را تمیز کنید. نخ دندانکشیدن هم هر شب باید در برنامه باشد؛ چون با نبود براکتها دیگر مانعی برای رسیدن نخ به فواصل بین دندانی نیست.
####
جرمگیری و ویزیت دورهای
یک تا دو ماه بعد از برداشتن ارتودنسی، جرمگیری تخصصی میتواند لکهها و چسبهای باقیمانده را پاک کند. پس از آن، هر ۶ ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا سلامت لثه و مینای دندان بررسی شود و ریتینرها هم تنظیم شوند.
####
تغذیه مناسب پس از برداشتن ارتودنسی
در روزهای ابتدایی بعد از برداشتن ارتودنسی، دندانها ممکن است نسبت به گرما، سرما یا فشار جویدن حساس باشند. به همین دلیل، انتخاب غذاهای مناسب در این دوره اهمیت زیادی دارد. برای شروع، غذاهای نرم مثل پوره سیبزمینی، سوپ، ماکارونی، برنج، تخممرغ آبپز، موز و ماست گزینههای خوبی هستند.
برای کاهش حساسیت دندانی، بهتر است:
- از مصرف غذاهای خیلی سرد یا خیلی داغ خودداری شود.
- از خوردن خوراکیهای چسبنده یا سفت مانند تهدیگ، آبنباتهای سفت، بلال، هویج خام یا مغزها پرهیز شود.
- در صورت تمایل به خوردن میوهها و سبزیجات سفت مثل سیب یا هویج، آنها را رنده یا پوره کنید.
- نوشیدنیهای خیلی شیرین یا اسیدی (مثل نوشابه و آبمیوههای صنعتی) محدود شود.
نکته مهم: اگر دندانها به مواد غذایی سرد یا گرم واکنش نشان میدهند، استفاده از نی برای نوشیدنیها و انتخاب غذاهای ولرم، راهحل موثری برای کنترل حساسیت است.
با رعایت این توصیهها، نهتنها دوران بعد از ارتودنسی راحتتر سپری میشود، بلکه سلامت دندانها هم در مسیر درستی باقی میماند.
آیا دندانها بعد از ارتودنسی حرکت میکنند؟
یکی از نگرانیهای رایج بعد از برداشتن ارتودنسی، احتمال جابهجایی دندانهاست. دندانها بهطور طبیعی میل دارند به جایگاه قبلی خود بازگردند، بهخصوص اگر بافتهای نگهدارنده آنها بهخوبی تثبیت نشده باشند. بنابراین، حتی اگر درمان بهدرستی انجام شده باشد، بازگشت جزئی یا کامل دندانها ممکن است اتفاق بیفتد.
دلایل اصلی حرکت دندانها بعد از ارتودنسی:
- استفادهنکردن منظم از ریتینر (نگهدارنده)
- فشارهای ناخواسته مثل دندانقروچه یا جویدن ناخن
- رویش دندان عقل
- عدم تعادل در فک یا عضلات اطراف دهان
برای جلوگیری از برگشت درمان، بهترین اقدام استفاده منظم و طولانیمدت از ریتینر طبق توصیه ارتودنتیست است. در کنار آن، معاینات منظم دندانپزشکی، اصلاح عادات مضر و مراقبت از سلامت کلی دهان میتواند از جابهجایی مجدد دندانها جلوگیری کند.
زمان مراجعه به دندانپزشک بعد از برداشتن ارتودنسی
مراجعه به دندانپزشک بعد از برداشتن ارتودنسی یکی از مهمترین مراحل برای حفظ نتایج درمان است. اگرچه ممکن است دندانها صاف بهنظر برسند؛ اما وضعیت لثه، مینای دندان و استخوان زیرین همچنان به بررسی نیاز دارد.
###
معاینات منظم
در هفتهها و ماههای ابتدایی پس از پایان درمان، ارتودنتیست معمولا چند جلسه چکاپ برای ارزیابی موقعیت دندانها و عملکرد ریتینر در نظر میگیرد. این جلسات کمک میکنند هر نوع حرکت غیرعادی دندان، پوسیدگی پنهان یا آسیب به لثه بهموقع شناسایی شود. معمولا توصیه میشود این مراجعات در فواصل ۳ تا ۶ ماهه ادامه داشته باشند.
###
بررسی سلامت لثه و مینای دندان
ارتودنسی ممکن است باعث التهاب یا پسروی خفیف لثهها شده باشد. در این جلسات، وضعیت لثه بررسی میشود و اگر به درمان خاصی نیاز باشد، دندانپزشک آن را پیشنهاد میدهد. همچنین مینای دندان که در مدت ارتودنسی در معرض فشار و محدودیتهای بهداشتی بوده است، باید برای چککردن علائم ساییدگی، پوسیدگی یا لکهدارشدن بررسی شود.
جمع بندی
پایان درمان ارتودنسی، آغاز مرحلهای جدید برای مراقبت از نتایجی است. **برداشتن ارتودنسی** فقط پایان براکتها نیست؛ بلکه شروع مراقبتهایی است که لبخند شما را ماندگار نگه میدارند. از استفاده منظم از ریتینر گرفته تا رعایت بهداشت دهان و پرهیزهای غذایی هوشمندانه، همه این مراحل نقش مهمی در حفظ جایگاه جدید دندانها دارند.
در صورتی که بهتازگی ارتودنسی را پشت سر گذاشتهاید یا در شرف اتمام آن هستید، مشاورهگرفتن از یک دندانپزشک حرفهای میتواند به شما در درک بهتر مراقبتهای بعد از درمان کمک کند. در کلینیک دندان پزشکی ستاره شرق، مشاورههای رایگان و پرداخت اقساطی برای ارتودنسی اقساطی،نگهدارندهها و خدمات پس از ارتودنسی در نظر گرفته شده است. برای دریافت وقت مشاوره کافی است فرم مخصوص را تکمیل کنید یا با ما تماس بگیرید.
###