آمادگی های قبل از آنژیوگرافی

آنژیوگرافی یکی از روشهای تشخیصی دقیق و حیاتی در پزشکی است که برای بررسی وضعیت خونی قلب، مغز و سایر موارد مورد استفاده قرار می گیرد. این روش به پزشکان اجازه می‌دهد تا جریان، تنگی یا انسداد خون را با دقت بالا مشاهده کنند.

قبل از آنژیوگرافی، تمام داروهایی که مصرف می کنید را به تیم درمانی اطلاع دهید. ممکن است برخی داروها موقتاً قطع شود تا آزمایش ایمن انجام شود.

اما برای اینکه این فرآیند قبل از انجام به بهترین وجه انجام شود و با کمترین خطر، شکل‌های تصویری بسیار زیادی از آنژیوگرافی انجام شود. رعایت نکات احتمالی نه‌تنها ممکن است باعث کاهش عوارض شود، بلکه باعث می‌شود روند تصویربرداری سریع‌تر، دقیق‌تر و ایمن‌تر انجام شود. برای راهنمایی دقیق درباره مراقبت‌های قبل از آنژیوگرافی، می‌توان با دکتر مجید فرجی مشورت کنید تا تمام موارد لازم را انجام دهید.

آنژیوگرافی چیست و چرا قبل از آنژیوگرافی مهم است؟

آنژیوگرافی (Angiography) روشی تصویربرداری است که در آن یک کاتتر نازک از طریق یکی از بدن بدن (معمولاً در کشاله ران یا مچ دست) وارد رگ‌ها می‌شود. سپس با تزریق ماده حاجب، تصاویری از مسیر جریان خون گرفته می‌شود تا پزشک بدون تنگی، انسداد، یا ناهنجاری بدنی را شناسایی کند.
از این روش برای تشخیص بیماری‌هایی مانند:

• بیماری مردم کرونر قلب (CAD)
• انسداد شریان‌های محیطی
• آسیب‌های طبیعی ناشی از فشار یا فشار خون بالا
• بررسی عملکرد مغز قبل از جراحی‌ها می‌شود.

اهمیت آمادگی قبل از آنژیوگرافی

آمادگی پیش از آنژیوگرافی به اندازه‌ی خود عمل دارد. عدم رعایت الزامات ممکن است به بروز عوارضی مانند حاجب، نارسایی کلیوی یا محیط در محل ورود کاتتر شود. رعایت این توصیه‌ها باعث کاهش خطر، افزایش دقت نتایج و سهولت بیشتر در طول فرآیند می‌شود.

1. مشاوره و بررسی اولیه با پزشک

1.1. گفت‌وگو درباره تاریخچه پزشکی

قبل از انجام آنژیوگرافی، باید از سوابق سلامت پزشک شما مشخص شود؛ از جمله بیماری‌هایی مانند:

• دیابت
• فشار خون بالا
• بیماری‌های کلیوی یا بهداشتی
• مشکلات قلبی پیشین

این اطلاعات به کمک می‌کند.

1.2. اطلاع از داروها و آلرژی‌ها

تمام داروهایی که می‌کنید، از مصرف داروهای مصرفی رقیق‌کننده (مثل وارفارین یا آسپرین)، داروها و مکمل‌های گیاهی را به پزشک اطلاع دهید.
اگر ثابت‌شده یا نیازی به داروی حاجب دارید، ممکن است داروی ضدحساس برای شما تجویز شود یا نوع ماده‌ای را تغییر دهد.

۲. آزمایش‌ها و بررسی‌های لازم از آنژیوگرافی

پزشک معمولاً پیش از انجام عمل، چند آزمایش برای اطمینان از سلامت عمومی شما می‌‌‌‌:

• آزمایش خون: بررسی عملکرد کلیه‌ها، سطح قند، چربی و فاکتورهای انعقادی.
• نوار قلب (ECG): ارزیابی ریتم و عملکرد قلب.
• عکس قفسه سینه (X-ray): بررسی وضعیت قلب، ریه‌ها و اندازه قلب.
• در برخی موارد: سی‌تی‌اسکن یا اکوکاردیوگرافی نیز برای بررسی دقیق‌تر توصیه‌ها ممکن است.

3. آماده سازی جسمی قبل از انجام آنژیوگرافی

3.1. پرهیز از خوردن و آشامیدن

به‌طور معمول توصیه می‌شود از ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آنژیوگرافی از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید. این کار از بروز تهوع، استراغ و عوارض ناشی از داروهای آرام‌بخش جلوگیری از می‌کند.

3.2. مصرف داروها طبق پزشک

برخی داروها باید ادامه پیدا کنند (مانند داروهای فشار خون)، اما برخی دیگر باید موقتاً قطع شوند. هرگز بدون پزشک پزشک مصرف دارو را انجام دهید.

3.3. اصلاح محل ورود کاتتر

مطمئن است منطقه‌پزشکی مورد نظر (کشاله ران یا مچ دست) را برای کاهش خطر اصلاح کند.

4. برنامه ریزی برای روز انجام آنژیوگرافی

4.1. انتخاب همراه

داشتن یک همراه مطمئن در روز انجام آنژیوگرافی نیاز است، زیرا پس از پایان کار ممکن است به دلیل دریافت داروهای آرام‌بخش، قادر به رانندگی یا بازگشت به منزل به‌تنهایی نباشید.

4.2. پوشش و وسایل شخصی

لباس راحت بپوشید و از همراه داشتن وسایل قیمتی مانند جواهرات یا ساعت خودداری کنید. همچنین، مدارک پزشکی کارت، بیمه و فهرست داروهای مصرفی خود را همراه داشته باشید.

5. نکات کلیدی در روز انجام آنژیوگرافی

5.1. حضور به موقع

حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه زودتر در بیمارستان حاضر شوید تا مراحل پذیرش، آزمایش نهایی و آماده‌سازی قبل از انجام عملیات انجام شود.

5.2. آرامش روانی

نگرانی و اضطراب در برخی موارد قبل از آنژیوگرافی طبیعی است، اما می‌توان ضربان قلب را افزایش داد و روند را بهبود بخشید. چند دقیقه چند دقیقه یا گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش می‌تواند به کاهش کمک کند.

۶. عوارض احتمالی آنژیوگرافی

اگرچه آنژیوگرافی در موارد بیشتر بدون مشکل انجام می‌شود، اما از عوارض احتمالی به کمک می‌کند تا علائم هشداردهنده را بشناسد و در صورت نیاز سریعاً اقدام کند.

• ریزی یا کبودی: در محل ورود کاتتر ممکن است وجود داشته باشد یا کبودی خفیف ایجاد شود.
• عفونت: اگر از تب، قرمزی یا تورم دیدن کردید، باید پزشک را مشخص کنید.
• آلرژی به ماده حاجب: ممکن است علائمی مانند خارش، کهیر یا تنگی نفس بروز کند.
• اختلال کلیوی موقت: در بیماران مبتلا به بیماری‌های کلیوی، ممکن است عملکرد همه به‌طور دائمی به‌طور موقت انجام شود.

۷. مراقبت‌های پس از آنژیوگرافی

اگرچه این مقاله بر روی آمادگی‌های قبل از عمل است، اما دانستن چند نکته بعد از آن هم مفید است:

• در صورت تجویز پزشک، مایعات فراوان بنوشید تا ماده حاجب سریع‌تر از بدن خارج شود.
• محل ورود کاتتر را خشک و تمیز نگه دارید.
• تا ۲۴ ساعت پس از عمل، از فعالیت های سنگین خودداری کنید.

داروهای قبل از آنژیوگرافی

قبل از انجام آنژیوگرافی قلب، معمولاً در مورد داروهایی که پزشک بیمار مصرف می‌کند، می‌کند تا خطرات احتمالی کاهش و روند بررسی قلب ایمان باشد. داروهایی که بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند شامل داروهای ضدپلاکت مانند آسپرین و پلاویکس (Clopidogrel) هستند.

• آسپرین: مصرف آسپرین معمولاً ادامه می‌یابد، زیرا می‌تواند خطر کند خون در شریان‌ها را کاهش دهد. با این حال، در برخی شرایط خاص و بر اساس نظر پزشک ممکن است مصرف آن محدود شود.
• پلاویکس: این دارو می‌تواند مانند آسپرین باشد که از آنژیوگرافی جلوگیری می‌کند و گاهی اوقات قبل از آنژیوگرافی و در مواردی که احتمال می‌رود نیاز به این داشته باشد، پزشک مصرف کننده آن را با مصرف یا ادامه می‌دهد. مصرف خودسرانه پلاویکس قبل از آنژیوگرافی توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث افزایش آن شود.

همچنین داروهای موقت، برخی از داروهای دیگر مانند فشار خون است. بنابراین، پیروی از دستور پزشک و اطلاع کامل از داروهای مصرفی قبل از آنژیوگرافی است.

مراقبت‌های قبل و بعد از آنژیوگرافی

قبل از آنژیوگرافی بهتر است غذای سبک بخورید و از مصرف غذاهای چرب یا سنگین خودداری کنید. داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید و بیماری یا بیماری قبلی را اطلاع دهید. بعد از آنژیوگرافی، محل ورود کاتتر را فشار دهید و چند ساعت حفظ کنید تا خطر تا کاهش یابد. مصرف مایعات کافی کمک به مصرف مواد حاجب می‌کند و باید از فعالیت‌های شدید و بلند کردن اجسام سنگین پرهیز شود. در صورت درد شدید، تورم یا مشاهده، فوراً با پزشک تماس بگیرید.

نتیجه‌گیری

آمادگی‌های قبل از آنژیوگرافی نقش کلیدی در موفقیت این روش تشخیصی دارند. از مشاوره با پزشک و اطلاع از داروها تا رعایت پرهیز غذا و آماده سازی روحی، همه این موارد به کاهش عوارض کمک می‌کنند. با رعایت این نکات، می‌توان با اطمینان و آرامش خاطر بیشتر وارد فرآیند آنژیوگرافی شد و نتایج دقیق‌تری را به دست آورد.

سوالات رایج درباره قبل از آنژیوگرافی

منبع:

my.clevelandclinic.org