اختلال وسواس فکری در نوجوان یکی از مشکلات روان‌شناختی است که می‌تواند به افکار مزاحم، نگرانی‌های شدید و رفتارهای تکراری بروز پیدا کند. این مشکل در صورت امکان زندگی بی‌توجهی است، روابط خانوادگی و پیشرفت تحصیلی نوجوان را دچار مشکل کند. از آنجایی که نوجوانان به دلیل تغییرات سنی و فشارهای محیطی آسیب‌پذیرتر هستند، توجه والدین و اطرافیان به این علائم مهم هستند. برخی از علائم به‌گونه‌ای است که نیاز به مراجعه به نوجوان شاد، ارتباط با نوجوان، فکری عملی در نوجوان

تشخیص OCD در نوجوانان

تشخیص اختلال وسواس فکری-عملی، توسط یک متخصص سلامت روان انجام می‌شود. وی، شدت و بسامد علائم نوجوان را ارزیابی می‌کند. در حین ارزیابی، درمان ممکن است درباره رفتارهای تکراری و افکار وسواسی و میزان اختلال آن‌ها در زندگی روزمره پرسش کند.

تشخیص، بر اساس معیارهای مندرج در «راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی» (DSM-5) است که الگوهای خاصی از وسواس‌ها و اجبارها را مشخص می‌کند. پزشک همچنین ممکن است اختلالات مشابهی از داروهای ضد فراگیر یا بیماری را که گاهی اوقات هم‌زمان با اختلال وسواس فکری-عملی بروز می‌کند، انجام دهد.

والدینی که به OCD فرزندشان مشکوک هستند، باید برای ارزیابی حرفه ای اقدام کنند. چراکه مداخله زودهنگام، باعث بهبود نتایج درمانی خواهد شد.

درمان اختلال وسواس فکری عملی در نوجوانان

درمان فقط OCD معمولاً شامل ترکیبی از روان‌درمانی، دارودرمانی و اصلاح سبک زندگی است.

• روان‌درمانی

یکی از موفق‌ترین روش‌های درمان اختلال وسواس فکری-عملی، «مواجهه و شناخت از پاسخ» (ERP) است که نوعی از درمان‌های-رفتاری (CBT) می‌شود. ERP به نوجوانان کمک می‌کند تا در محیطی کنترل‌شده با ترس‌هایشان ممکن شود، بدون اینکه اجبارها را انجام دهند. این روند، به‌تدریج باعث کاهش اضطراب و تضعیف چرخه اختلال وسواس فکری-عملی می‌شود.

برای مثال نوجوانی که از می‌تدریج استفاده می‌کند، ممکن است مقدار کمی خاک قرار گیرد و به دست‌هایش را نشوید. مغز با تمرین مکر یاد می‌گیره که در انجام دادن اجبار، اتفاق بدی نمی‌افتد.

درمان شناختی-رفتاری، همچنین به نوجوانان آموزش می‌دهد که افکار غیرمنطقی را به چالش بکشند و راه‌حل‌های مقابله با سالم‌تری ایجاد کنند. این درمان، بسیار مهم بوده و به‌عنوان استاندارد طلایی درمان وسواس فکری-عملی شناخته می‌شود.

• دارودرمانی

در برخی موارد، استفاده از داروها به‌ویژه‌های انتخاب‌شده بازجذب سروتونین (SSRIs) می‌تواند به عنوان بخشی از روند درمان وسواس فکری-عملی در نوجوانان واقعی واقع شود. این داروهای ضدافسردگی با تنظیم سطح سروتونین در مغز، به کاهش شدید افکار وسواسی و رفتارهای اجباری کمک می‌کنند و در بسیاری از بیماران به‌ویژه زمانی که با رواندرمانی ترکیب می‌شوند، نتایج مثبت به همراه دارند.

تصمیم برای تجویز دارو، درمان کاملاً تخصصی و وابسته به ارزیابی دقیق شرایط هر است. روانپزشک با در نظر گرفتن علائم، ویژگی‌های روانی و جسمی نوجوان و همچنین روش درمانی، تشخیص خواهد داد که آیا دارودرمانی گزینه مناسبی است یا خیر.

درمورد درمان، روند درمان و کاهش روانی نوجوان است تا او را با تمرین و تمرین بیشتر در جلسات روان‌درمانی شرکت کرده و مهارت‌های مقابله با آن را کسب کند.

• تغییر سبک زندگی و حمایت روانی

در کنار درمان‌های تخصصی، ایجاد تغییرات در زندگی می‌توان نقشی در مدیریت علائم وسواس فکری-عملی ایفا کند. فعالیت‌های بدنی منظم، استفاده از خواب کافی و از تکنیک‌های مدیریت استرس تاثیر منفی، ذهن‌آگاهی (mindfulness)، به‌طوری‌گیری در کاهش و افزایش عملکرد چشم‌های روانی هستند.

وجود یک شبکه حمایتی قوی از سوی خانواده یا دوستان نزدیک یا گروه‌های حمایتی نیز می‌تواند پشتوانه‌های مهمی در مسیر درمان و بهبود باشد. حمایت عاطفی، درک متقابل و ایجاد فضای امن برای بیان احساسات، به نوجوانان کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‎

با تدوین یک برنامه درمانی جامع که ترکیبی از رواندرمانی، مداخلات دارویی (در صورت نیاز) و اصلاح سبک زندگی را در پرورش، نوجوانان مبتلا به OCD می‌توان مهارت‌های لازم برای کنترل افکار مزاحم و رفتارهای وسواسی را با بیاموزند انجام داد. در نتیجه اعتمادبه‌نفس از دست‌رفته خود را بازیافته و قادر خواهند بود زندگی روزمره‌شان را با احساس آرامش و استقلال بیشتر اسپری کنند.

نتیجه‌گیری

اختلال وسواس فکری عملی در نوجوانان هر قدر می‌تواند تجربه‌ای را تجربه کند و نگران‌کننده باشد، اما با دریافت حمایت تخصصی و مناسب کاملاً قابل مدیریت است. تشخیص به‌موقع علائم، مراجعه به متخصصان سلامت روان و بهره‌گیری از روش‌های درمانی لازم، می‌تواند تاثیرگذار باشد در بهبود کیفیت زندگی نوجوان و کاهش فشار روانی ناشی از این اختلال باشد.

اگر فرزندتان با علائم OCD درگیر است، بدانید که تنها نیستید و راه‌های قابل توجهی برای کمک وجود دارد. تیم متخصصان در کلینیک روانشناسی و روانپزشکی نیک‌مایند، آماده‌اند تا در کنار شما و فرزندتان باشند. از ارائه مشاوره تخصصی گرفته تا طراحی و اجرای برنامه‌های درمانی با نیازهای فردی نوجوانان.