معرفی تکنیک

طرحواره درمانی یکی از روش های جدید درمان انواع اختلالات روانی و الگوهای رفتاری مخرب است که توسط دکتر جفری یانگ ابداع شد. طرحواره ها در دوران کودکی با توجه به شرایط زندگی و رابطه کودک با والدینش ایجاد می شوند و بخش عمیقی از شخصیت ما هستند. به همین دلیل، ممکن است تغییر آنها دشوار باشد. طرحواره های ناسازگار اثرات مخربی بر افکار، احساسات و مهمتر از همه، روابط ما با دیگران دارند. به همین دلیل تغییر و اصلاح آن ضروری و ضروری است. طرحواره در واقع یک چارچوب و الگوی ذهنی است که بر اساس واقعیت یا تجربه ایجاد می‌شود و می‌تواند مثبت یا منفی باشد. طرحواره در واقع یک نقشه شناختی است که ذهن افراد را قادر می‌سازد تا اطلاعات را به طور موثرتری درک، پردازش و ذخیره کند. شکل گرفته در دوران کودکی علت اصلی آن هستند مشکلات رفتاری در افراد.. طرحواره ساختاری پویا و کاملاً در حال تغییر است که با تجربیات، یادگیری و تعامل ما با دیگران تغییر می کند. اگرچه طرحواره های منفی ایجاد شده در دوران کودکی می توانند مشکل ساز شوند.. تبدیل شوند اما باید بدانیم که طرحواره ها توانایی تغییر و انطباق با اطلاعات صحیح را دارند... **گام دوم طرحواره درمانی چیست؟** طرحواره درمانی یکی از انواع روان درمانی است که از ترکیبی از درمان شناختی رفتاری، روانکاوی، تئوری دلبستگی و درمان متمرکز بر هیجان تشکیل شده است. تکنیک طرحواره درمانی برای بیمارانی طراحی شده است که به روش های مرسوم روانکاوی و روان درمانی پاسخ خوبی نمی دهند.. این تکنیک بر این باور است که طرحواره‌های ناسازگار بر اساس تجربیات نامطلوب دوران کودکی شکل می‌گیرد و در نهایت باعث می‌شود افراد در سنین بالاتر دست به انتخاب‌های نامناسب بزنند یا از نظر رفتار و کنترل هیجانی ضعیف شوند. به روش های مختلفی مانند احساس آزادی تبدیل شدن، بی اعتمادی یا نقص ها ظاهر می شود و منجر به رفتارهای مخرب در بزرگسالی می شود مانند مشکلات در روابط، بی اعتمادی عاطفی و رفتارهای خود ویرانگر... طرحواره درمانی به دنبال کمک به افراد برای درک و به چالش کشیدن این طرحواره ها و جایگزینی آنها با الگوهای فکر، احساس و رفتار سالم و سازگارتر است... ** طرحواره درمانی برای چه کسانی مناسب است؟** طرحواره درمانی تلفیقی از چندین روش قدیمی است که به شما کمک می کند تا چرخه های تکراری و آسیب زا را از بین ببرید. این روش درمانی برای آن دسته از افرادی که مشکلات الگوی تکراری مانند برخورد با مشکلات در محل کار دارند و یا از دوران کودکی دارای مشکلات و مسائل حل نشده هستند استفاده می شود. علاوه بر این، برای افرادی که به سایر روش های روان درمانی پاسخگو نیستند، استفاده می شود. طرحواره درمانی می تواند موثر باشد... طرحواره درمانی یکی از به روزترین روش های درمان انواع اختلالات روانی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار گرفته است... این روش درمانی در اصل برای درمان اختلال شخصیت مرزی توسط جفری یانگ در سال 2001 ایجاد شد. اما امروزه این روش علاوه بر درمان اختلال شخصیت مرزی در درمان اختلالات مختلف از جمله درمان افسردگی بدون دارو، درمان اختلال شخصیت خودشیفته، درمان استرس و اضطراب و درمان اختلالات خوردن نیز کاربرد دارد.. **مفاهیم کلیدی طرحواره درمانی** طرحواره درمانی دارای سه مفهوم اساسی است که عبارتند از: طرحواره ناسازگار اولیه، سبک های مقابله ای و ذهنیت طرحواره... ### **طرحواره ناسازگار اولیه** این طرحواره حاوی اطلاعاتی است که ما در مورد دنیای ناشناخته اطرافمان داریم که در اوایل رشد و مبارزه برای بقا شکل گرفته است... وقتی طرحواره ای در کودکی شکل می گیرد، مبنای قضاوت و تفسیر اطلاعات توسط افراد می شود... مثلاً فردی که طرحواره غفلت را تشکیل داده است، همیشه فکر می کند که مورد توجه دیگران قرار نمی گیرد... رفتار ناخوشایند والدین با فرزندان می تواند منجر به ایجاد بی خطری در ایجاد انواع ایمن کودک شود... ### ** مقابله سبک های طرحواره درمانی** روش هایی که فرد برای کاهش ناراحتی و تأثیر طرحواره های منفی استفاده می کند. به آن سبک های مقابله ای می گویند... سبک های مقابله ای شامل تسلیم شدن، اجتناب و جبران افراطی است که در ادامه توضیح خواهیم داد.. تجربه مجدد است... در این سبک رفتار فرد به گونه ای است که طرحواره نباید فعال شود... مثلاً فرد برای دوری از طرح واره به الکل یا سرگرمی های دیگر روی می آورد... - **طرح های افراطی جبران خسارت است:* برای دیگران... مثلا یک نفر که طرحواره غفلت دارد سعی می کند با توجه افراطی به افراد بدون شناخت آنها، آن را جبران کند.. ### **ذهنیت شماتیک** در صورتی که طرحواره ای فعال شود و فرد از سبک مقابله ای خاصی برای محافظت از خود استفاده کند. او از ذهنیت و افکاری رنج می برد که نشان دهنده فعال شدن یک یا چند طرحواره و استفاده از سبک های مقابله ای است. ذهنیت ها به چهار دسته ذهنیت کودکانه، ذهنیت مقابله ای ناکارآمد، ذهنیت ناکارآمد والدین و ذهنیت سالم طبقه بندی می شوند. **5 حوزه اصلی طرحواره درمانی کدامند؟** انواع طرحواره ها معمولاً در دوران کودکی انسان ایجاد می شوند و تأثیرات عمیق و ناخودآگاهی بر افکار و اعمال افراد می گذارند... این طرحواره های ناسازگار در پاسخ به تجربیات آسیب زا، ناراحت کننده و غیر استانداردی که کودک تجربه کرده است ایجاد می شود... تحقیقات انجام شده بر روی طرحواره ها نشان می دهد; به گفته کارشناسان، 18 نوع طرحواره ناسازگار وجود دارد که همه آنها در پنج حوزه اصلی شامل ### *طرحواره رهاسازی و طرد** این طرحواره باعث عدم پیش بینی و بی ثباتی در رابطه می شود و باعث بی اعتمادی نسبت به دیگران می شود... افرادی که این طرحواره را دارند مدام نگران از دست دادن عزیزان خود هستند و برای جلوگیری از طرد شدن، به دیگران بی اعتماد می شوند یا بیش از حد به فرد وابسته می شوند... بزرگترین ترس این افراد رها شدن است; اما معمولا آنها شرکای عاطفی مناسبی را برای خود انتخاب نمی کنند... این طرحواره دارای زیرمجموعه هایی است که عبارتند از: 1... بی اعتمادی و بدرفتاری 2... عیب و شرم 3 ... رها شدن و بی ثباتی 4 ... انزوای اجتماعی ### **طرح تایید** افراد دارای این طرحواره بر این باورند که نیازهای عاطفی فرد هرگز برآورده نمی شود و منجر به احساس پوچی، تنهایی یا ناامیدی می شود. و تمام تلاش خود را برای جلب رضایت دیگران انجام می دهند... این افراد معمولا بدون مشورت با دیگران تصمیم نمی گیرند و سعی می کنند کاملا مورد تایید دیگران قرار گیرند... 1... از خودگذشتگی شدید 2... اطاعت 3... به دنبال پذیرش و جلب توجه است ### **طرح انزوای اجتماعی** این طرحواره شامل این باور است که فرد اساساً با دیگران متفاوت است، بی لیاقت یا دوست داشتنی نیست و قادر به انجام مسئولیت های خود نیست. افراد دارای این طرحواره ممکن است از تعاملات اجتماعی اجتناب کنند، از طرد شدن ترس داشته باشند یا در ایجاد روابط صمیمانه دچار مشکل شوند. 1.. احساس شکست... 3 ... آسیب پذیری 4... خود تبدیل نشده ### *طرحواره نقص و شرم** این طرحواره باعث می شود افراد ذاتاً معیوب، ناکافی و غیر جذاب باشند و ایرادات مختلفی را به شخصیت یا ظاهر ظاهری خود نسبت می دهند. معمولاً این افراد با اعتماد به نفس پایین، انتقاد از خود یا کمال گرایی دست و پنجه نرم می کنند و احساس می کنند لایق محبت و احترام دیگران نیستند.. 1... منفی نگری و بدبینی. 3 ... استانداردهای سرسخت، عیب یابی افراطی 4 ... تنبیه ### **طرح بزرگ منشی** طرحواره یا حق منشی بزرگ شامل این باور است که شخص مستحق رفتار ویژه است، مستحق امتیازات است یا باید از قوانین مستثنی شود. افراد دارای این طرحواره ممکن است از دیگران انتظار زیادی داشته باشند، در برابر بازخورد مقاوم باشند یا نیازهای دیگران را نادیده بگیرند. 1... احساس حق و منشی بزرگ. 2.. خویشتنداری و انضباط ناکافی 3 ... انواع شماتیک رشته های دیگر گرایش **تکنیک های مورد استفاده در طرحواره درمانی** طرحواره درمانی روش درمانی جدیدی است که از ادغام چند روش قدیمی زاده شده است... در طرحواره درمانی روانشناس به درمان طرحواره های منفی می پردازد که در دوران کودکی در نتیجه مشکلات عاطفی و تجربیات بد در گذشته پدیدار شده اند... اگر هیچ یک از روش های درمانی حتی طرحواره درمانی جوابگو نبود، بهترین راه درمان نوروفیدبک است... در این تکنیک، درمانگر خاطرات ناراحت کننده و طرحواره های ناسازگار را کشف می کند.. در این تکنیک، مددجو حافظه خود را تصور می کند و با کمک درمانگر مکالمات خیالی را در ذهن خود شکل می دهد.. ### **روزنامه روزانه** از افرادی که تحت درمان هستند خواسته می شود تا یادداشت های روزانه خود را یادداشت کنند. این روش به آنها کمک می کند تا طرحواره ناسازگار اولیه و احساسات و رفتارهایی را که فرد در آن موقعیت ابراز می کند فعال کنند. ثبت ... این دفترچه در جلسه ای توسط درمانگر بررسی می شود و روش هایی برای رفع نیازهای عاطفی، رفتار صحیح در مواجهه با مشکلات و تصمیم گیری منطقی به فرد ارائه می شود... ### **تکنیک احساسی** این تکنیک شامل استفاده از احساسات برای درمان است... در جلسات درمانی شما به طور کامل احساسات خود را بیان می کنید و سعی می کنید آنها را درک کنید... در طرحواره درمانی هیجانی نیز از تصویرسازی هدایت شده استفاده می شود... به طوری که با ترکیب این دو روش، فرد احساسات خود را درک کرده و با مشکلات احتمالی بهتر برخورد می کند... ### **تکنیک بین فردی** تکنیک بین فردی روابط را بررسی می کند و مشکلات رابطه را حل می کند... در جلسات طرحواره درمانی، روابط خود را با درمانگر بررسی می کنید و روش های موثر بر طرحواره را یاد می گیرید... در تکنیک بین فردی ممکن است مراجعه کننده با دوست یا شریک زندگی خود به جلسات درمانی برود تا مشکلات رابطه را به صورت دوطرفه حل کند... مشاوران می توانند در جلسات زوج درمانی نیز از این روش استفاده کنند... ##*****Flash Car در این تکنیک درمانگر فلش کارت هایی را که حاوی پیام های خاصی است به مراجعه کننده نشان می دهد.. این کارت ها در جلسه درمانی تهیه شده و پیام های مورد نظر توسط درمانگر روی آن نوشته می شود.. با این ابزار می توانند در هر لحظه به وضعیت روانی خود پی ببرند و در مواجهه با مشکل یاد بگیرند که به درستی عمل کنند.. **خلاصه** طرحواره های عمیق و قدیمی نیاز به درمانگر متخصص و مجرب برای درمان دارند.. شما هموطنان شیرازی می توانید با مراجعه به مرکز روانشناسی و لورتا نوروفیدبک بیات و گذراندن جلسات درمانی، با کمک درمانگر خود با تله ها و مشکلات مواجه شوید و با استفاده از سبک های مقابله ای بهترین راه مقابله با آنها را بیاموزید و ذهنیت خود را تغییر دهید.