اکو قلب جنین برای چیست؟

اکو قلب جنین جزء دقیق‌ترین و مهم‌ترین روش‌های تشخیصی در دوران بارداری می‌باشد که به پزشکان امکان این را می‌دهد که ساختار، عملکرد و ریتم قلب جنین را با جزئیات بررسی کنند. این تست زمانی مطرح می‌شود که احتمال وجود ناهنجاری‌های قلبی یا عوامل خطر دیگر در مادر و جنین وجود داشته باشد.

اکوکاردیوگرافی جنین، روش اصلی برای تشخیص و ارزیابی متوالی بیماری‌های قلبی جنین می‌باشد.

در سال‌های اخیر، با پیشرفت تجهیزات تصویربرداری، تفسیر اکو قلب جنین دقیق‌تر و تشخیص بیماری‌های مادرزادی قلب بسیار قابل ‌اعتمادتر شده است. اما انجام چنین آزمایشی چه لزومی دارد و چرا باید انجام شود؟

اکو قلب جنین دقیقا چیست؟

اکو قلب جنین، نوعی سونوگرافی پیشرفته است که با امواج صوتی، بدون هیچ اشعه‌ یا خطر، جزئیات دقیق قلب جنین را نشان می‌دهد. این بررسی امکان مشاهده دهلیزها، بطن‌ها، دریچه‌ها، مسیر جریان خون، شریان‌های اصلی و حتی عملکرد پمپ‌کردن قلب را فراهم می‌کند.

نکته مهم این است که بسیاری از ناهنجاری‌های مادرزادی قلب تنها با سونوگرافی معمولی قابل‌تشخیص نیستند و به همین دلیل پزشکان، حاذقی مانند دکتر مجید فرجی، انجام اکو قلب جنین را ضروری می‌دانند.

اکو قلب جنین در چند هفتگی انجام می‌شود؟

زمان انجام این تست در تشخیص نهایی تأثیر زیادی دارد. بهترین زمان بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۴ بارداری می‌باشد؛ زیرا در این بازه ساختار قلب کامل شده و تصویر دقیق‌تری به‌ دست می‌آید.

البته در بارداری‌های پرخطر، برخی متخصصان، انجام یک اکو زودهنگام در هفته‌های ۱۴ تا ۱۶ را نیز توصیه می‌کنند. این مورد، زمانی که خطر ناهنجاری ژنتیکی یا سابقه بیماری قلبی در خانواده وجود دارد، ضرورت بیشتری می‌یابد.

اکو قلب جنین برای چه کسانی است؟

بسیاری از مادران به درخواست پزشک عمومی یا متخصص زنان به‌ صورت روتین این تست را انجام می‌دهند؛ اما گروه‌های زیر حتما باید یک بار اکو قلب جنین انجام دهند:

• مادران مبتلا به دیابت، فشار خون بالا یا لوپوس
• مادرانی که IVF انجام داده‌اند
• وجود سابقه بیماری قلبی مادرزادی در والدین یا فرزندان قبلی
• مصرف داروهای خاص در سه‌ ماهه اول بارداری
• سونوگرافی آنومالی که یافته مشکوک داشته باشد

اما آیا اکو قلب جنین واجبه؟ ضرورت انجام این تست، به شرایط مادر و یافته‌های قبلی بستگی دارد. اما در صورت وجود کوچک‌ترین شواهد خطر، اهمیت این تست بسیار بالاست؛ چون می‌تواند سلامت جنین را تحت تاثیر قرار دهد.

آمادگی قبل از اکو قلب جنین

این تست برخلاف MRI یا سونوگرافی‌های تخصصی‌تر، نیاز به آمادگی خاصی ندارد؛ اما رعایت یکسری نکات، کیفیت تصویر را بهتر می‌کند. به طور مثال، نوشیدن آب کافی و نیمه‌پر بودن مثانه کمک می‌کند جنین کمی بالاتر قرار بگیرد و تصویر شفاف‌تر شود.

پزشکان توصیه می‌کنند قبل از مراجعه لباس راحت بپوشید، آخرین نتایج سونوگرافی‌ها را همراه داشته باشید و اگر بارداری پرخطر دارید، داروهای مصرفی را نیز اعلام کنید. در برخی موارد، مانند بی‌قراری جنین، ممکن است پزشک چند دقیقه صبر کرده یا تأکید کند مادر کمی شیرینی مصرف کند تا جنین حرکت کند و وضعیت مناسب‌تری بگیرد.

اکو قلب جنین چقدر طول می‌کشه؟

مدت زمان این تست بین ۲۰ تا ۴۵ دقیقه متغیر است. اگر قلب جنین در موقعیت مناسب باشد، کار سریع‌تر پیش می‌رود. اما زمانی که وضعیت قرارگیری نامناسب بوده یا نیاز به بررسی دقیق‌تر حفرات قلب باشد، ممکن است طولانی‌تر شود.

تفسیر اکو قلب جنین چگونه است؟

تفسیر این تست صرفاً کار متخصصین قلب و عروق یا فوق‌تخصصان قلب کودکان است. در تفسیر، چند مورد اصلی بررسی می‌شود:

• شکل و اندازه حفره‌های قلب
• عملکرد دریچه‌ها
• مسیر شریان ریوی و آئورت
• وجود سوراخ‌های مادرزادی مانند VSD یا ASD
• ریتم و ضربان قلب جنین

نتیجه این بررسی ممکن است کاملاً طبیعی باشد یا مواردی تشخیص داده شود که نیاز به پیگیری پس از تولد دارند. در ناهنجاری‌های شدید، امکان برنامه‌ریزی دقیق برای زایمان و درمان پس از تولد فراهم می‌شود.

هزینه اکو قلب جنین در سال ۱۴۰۴

بر اساس تخمین‌های مراکز تصویربرداری و کلینیک‌های معتبر، هزینه اکو قلب جنین در سال ۱۴۰۴ تحت‌تأثیر عواملی مانند نوع دستگاه، تجربه پزشک، شهر و مرکز انجام آن متفاوت است. میانگین هزینه در سال 1404 حدود ۱.۸ تا 4 میلیون تومان برآورد می‌شود. مراکزی که از دستگاه‌های تخصصی داپلر سه‌ بعدی استفاده می‌کنند، طبیعتاً هزینه بالاتری دارند.

اکو قلب جنین کجا انجام میدن؟

این تست باید حتماً در مراکز معتبر تصویربرداری، کلینیک‌های فوق‌تخصصی قلب کودکان یا نزد متخصصین قلب و عروق آموزش ‌دیده در اکو جنین انجام شود. انجام این تست در مراکز غیرتخصصی می‌تواند باعث تشخیص اشتباه یا عدم تشخیص ناهنجاری‌های مهم شود.

آیا اکو قلب جنین واجب است؟

اگر بارداری پرخطر داشته باشید، سونوگرافی آنومالی مشکوک باشد یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی وجود داشته باشد، این تست هم واجب و هم حیاتی است. تشخیص زودهنگام ناهنجاری‌های قلبی می‌تواند مسیر درمان، نحوه زایمان و حتی آینده سلامت کودک را تغییر دهد.

اکو قلب جنین یک تست بدون خطر، دقیق و قابل‌اعتماد است که توسط متخصصانی همچون دکتر مجید فرجی با بالاترین دقت انجام می‌شود و آرامش خاطر قابل ‌توجهی برای خانواده فراهم می‌کند.

منبع:

pmc.ncbi.nlm.nih.gov