12 نکته در رفتار با فرزند افسرده - خدمات مشاوره و روانشناسی

فرزند افسرده، تحت تاثیر و کنترل افسردگی است. فرزند افسرده انتخاب نکرده که مدت‌ها خلق پایین داشته باشد، عملکرد شغلی و تحصیلی اش افت کند و روابط اش دستخوش تزلزل شود. فرزند افسرده قادر نیست افسردگی را متوقف کند، پس نباید فرزند افسرده را مقصر بدانید. بسیاری از اطرافیان فرزند افسرده را فردی ضعیف یا بی مسئولیت می‌دانند. در حالی اطرافیان برای بهبود و کمک به بیمار افسرده باید اقدامی بکنند. پیشنهاد می‌کنیم در این زمینه مقاله رفتار با فرزند افسرده را مطالعه کنید.

ابراز عشق بی قید و شرط به فرزند افسرده

اگر یکی از اعضای خانواده یا فرزندتان به افسردگی مبتلا باشد، دیدن او در حالی که در دنیای افسردگی دست و پا می‌زند و شما کاری نمی‌توانید بکنید درد آور می‌باشد. شاید گاهی با حرف‌ها یا رفتارهایشان باعث رنجش شما شوند ولی در واقع قصد آسیب رساندن به شما را ندارند.

فرزند افسرده در دید دیگران فردی خودخواه تداعی می‌شود. او ممکن است برای حفاظت از شما، خود را محصور کند. معمولا فرزند افسرده دچار احساس ترس و گناه به دلیل از دست دادن دیگران می‌شود، ولی آن را ابراز نمی‌کند. مسلما ابراز علاقه در این شرایط دشوار است ولی بهترین کاری که می‌توانید برای آن‌ها انجام دهید این است که عشق بدون قید و شرط را به آن‌ها نشان دهید.

در رفتار با فرزند افسرده آن‌ها سرزنش نکنید

فرزند مبتلا به افسردگی در ذهنش به طور دایم یک میدان جنگ در حال وقوع می‌باشد، پس این افراد همیشه احساس خستگی می‌کنند. فرزند افسرده، انرژی و انگیزه کافی ندارد تا بتواند توقعاتی که افراد سالم از آن‌ها دارند را برآورده کند. ممکن است از زیر بار هر مسئولیتی شانه خالی کند، بیشتر اوقات روز را در تخت خود باشد، حتی برای حمام رفتن، غذا خوردن و بیرون رفتن بهانه بیاورد. فرزند افسرده را درک کنید، او قصد لجبازی یا نقش بازی کردن ندارد. به فرزند افسرده کمک کنید تا به تدریج از لحاظ رفتاری فعال شود و سعی کنید همواره به او انگیزه بدهید.

عدم سوال در مورد چرایی افسردگی

افرادی که تاکنون افسردگی را تجربه نکرده‌اند گمان می‌کنند که حتما باید دلیل مشخصی برای خلق پایین وجود داشته باشد. به عنوان مثال یک روز بد کاری باعث شده، فرد غمگین باشد. ولی زمانی که از فرزند افسرده می‌پرسید برای چی حوصله یا ناراحت است نمی‌تواند دلیلی ارایه دهد، این موضوع برایش آزار دهنده می‌باشد.

در واقع فرزند افسرده خودشان هم نمی‌دانند که چرا افسرده هستند و علت افسردگی شان را نمی‌دانند. حتی ممکن است با فردی در ارتباط باشید که از نظر شما و دیگران بسیار خوشبخت باشد؛ چون از لحاظ مالی، کاری و خانوادگی از موقعیت مناسبی برخوردار است و فکر کنید او ناشکری می‌کند، ولی باید گفت شما از بیرون به زندگی افراد نگاه می‌کنید و از گذشته آن‌ها خبری ندارید.

افسردگی و احساس ناراحتی

غم و ناراحتی را به طور طبیعی ممکن است در طی مسایل مختلف احساس کنید، اما بعد از مدت کوتاهی به خلق معمول خود باز می‌گردید. در حالی که افسردگی احساس غم و ناراحتی مداوم است که ممکن است به دنبال اتفاق خاصی ایجاد نشود و معمولا هفته‌ها، ماه‌ها یا حتی سال‌ها ادامه پیدا می‌کند و پیامدهای منفی آن گریبان گیر فرد شود؛ به گونه ای که علایق، شخصیت فرد و چشم انداز آینده او را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

افسردگی بار اضافی

گاهی فرزند افسرده فکر می‌کنند که بار مسئولیتی بر دوش اطرافیان خود هستند که دیگران را به دردسر انداخته‌اند و این موضوع در آن‌ها حس گناه و بی کفایتی ایجاد می‌کند. با دلسوزی به فرزند افسرده نشان دهید که بار اضافی نیست؛ بلکه اوست که بار سنگین افسردگی را با خود حمل می‌کند که تحمل کردن آن بدون کمک و حمایت اطرافیان سنگین و طاقت فرسا است. تاریکی و رنج دنیای افسردگی به قدری است که تا زمانی که به آن مبتلا نشوید نمی‌توانید بیماران افسرده را درک کنید. برای اطلاع از درد و رنج افسرده‌ها توصیه می‌کنیم مقاله افسردگی در نوجوانان را مطالعه کنید.

پیشرفت‌های فرزند افسرده را تشویق کنید

شاید اهداف شما قبولی در کنکور، پیشرفت شغلی یا شکوفایی افتصادی و… باشد. اما برای فرزند افسرده زمانی که برنامه خود را به گونه‌ای تنظیم کند که از تخت خود بیرون بیاید، با کسی حرف بزند می‌تواند اهداف بزرگی باشد. شاید این اهداف به چشم شما نیاید ولی از نظر خودش پیشرفت بزرگی در جهت بهبودی است پس او را تشویق کنید، هر گام کوچکی که بر می‌دارد می‌تواند او را به سمت غلبه بر این بیماری هدایت کند.

مهربانی با فرزند افسرده

زمانی که به فرزند افسرده جملات محبت آمیز بیان می‌کنید، به او کمک می‌کنید تا در جهت بهبودی حرکت کند، ممکن است نتواند احساس واقعی خودش را ابراز کند و یا از شما تشکر کند؛ ولی در واقع قدردان مهربانی تان می‌باشد. لطف شما برای فرزند افسرده تان بسیار معنی دار بوده هر چند نشان ندهد.

روزهای خوب در افسردگی

برخی تصور می‌کنند که افسردگی همیشه با روزهای غم و ناراحتی همراه است ولی واقعیت این است که افسردگی ترکیبی از روزهای بد و خوب است. این روزهای خوب، فرصت مناسبی ست که به فرزند افسرده کمک کنید تا دوباره اوج بگیرد و افسردگی را شکست دهد. پس به خاطر افسردگی فرزند افسرده را از هر کاری منع نکنید، آن‌ها را به انزوا نکشانید و مانع آن‌ها نشوید.

فرزند افسرده را برای درمان افسردگی و ادامه درمان شان تشویق کنید. با همراهی فرزند افسرده و تشویق او برای مراجعه به مشاوره افسردگی به او برای بهبودی کمک کنید. مشاور با بیان جزئیات راهکارهای ذکر شده به شما کمک می‌کند تا آن‌ها را به شکل عملی برای فرزند افسرده به کار ببرید و در مسیر درمان همراه او باشید.

ورزش و افسردگی

ورزش تأثیر بسیار زیادی بر مغز دارد و منجر به بهبود عملکر آن می‌شود. فرد با ورزش کردن احساس بهتری نسبت به خود و زندگی‌اش پیدا می‌کند. افسردگی منجر به کوچک شدن هیپوکامپ می‌شود و بر ادراکات و احساسات فرد تأثیر منفی می‌گذارد. ورزش کردن ارتباط بین سلول‌ها را بهبود می‌بخشد و در نتیجه از کوچک‌تر شدن هیپوکامپ جلوگیری می‌کند. بنابراین سعی کنید تا جایی که امکان دارد فرزند افسرده به ورزش کردن تشویق کنید. اما توجه کنید که نباید او را به انجام این کار مجبور کنید.

فرزند افسرده را سرزنش نکنید

فرزندی که افسردگی دارد در دنیای دیگری زندگی می‌کند؛ برای او سخت است هنگام تعریف و تمجید دیگران خوشحالی و لذت را تجربه کند و برعکس آماده‌ی پذیرش احساساتی همچون خشم و اندوه هنگام مواجهه با انتقادهای دیگران است. توجه داشته‌باشید که منفی‌نگری فرد افسرده به هیچ عنوان انتخاب او نیست و در بسیاری موارد کنترلی بر روی افکار منفی خود ندارد. شما با سرزنش کردن و یا نصیحت کردن تنها بر اندوه او می‌افزایید.

به فرزند افسرده سختگیر نباشید

بسیاری گمان می‌کنند با رفتارهای سختگیرانه می‌توانند فرزند افسرده را مجبور به رهایی از دنیای افسردگی کنند. چنین افرادی فکر می‌کنند با رفتارهای سخت‌گیرانه و یا تهدید به ترک کردن، فرزند افسرده به خودش می‌آید و ناراحتی‌هایش را کنار می‌گذارد. ممکن است در برابر فرد افسرده سکوت کنند، حریم شخصی او را نادیده بگیرند، خود را به بی‌حوصلگی و خستگی بزنند و یا فرزند افسرده را تهدید کنند که اگر افسردگیش را کنار نگذارد او را ترک خواهند کرد. چنین رفتارهایی نه تنها هیچ کمکی به فرد افسرده نمی‌کند، بلکه آسیب‌های روانی و فشار عصبی زیادی را برای او به همراه دارد.

رفتار صحیح با فرزند افسرده

از مهم‌ترین و موثرترین کارهایی که برای فرزند افسرده می‌توانید انجام دهید این است که همواره آماده‌ی کمک به او باشید و کاری کنید تا او نیز متوجه آمادگی و تلاش شما برای کمک به خود باشد. ممکن است نتوانید با صحبت کردن تاثیری بر فرد افسرده داشته‌ باشید؛ اما می‌توانید از راه عمل حسن نیت خود را به او نشان دهید.

برای مثال می‌توانید برایش آشپزی کنید. با افزایش آگاهی‌های خود در مورد بیماری بهتر می‌توانید به فرد افسرده کمک کنید. در بسیاری موارد علایم افسردگی ثابت و قابل رؤیت نیستند؛ بنابراین مهم است اطلاعات خود را در زمینه علائم و انواع درمان‌های موجود افزایش دهید.

بخش‌های مهمی از حمایت شما از فرزند افسرده مربوط به صبر و بردباریتان می‌شود. در این صورت فرد افسرده متوجه می‌شود هر چقدر سختی‌ها فشار بیاورند او را تنها نمی‌گذارید. در رفتار با افسرده ها از مقایسه خود به آن‌ها به هر نحوی خودداری کنید. این کار باعث می‌شود تجربه تلخ او در نظر شما کم اهمیت باشد.

صحبت کردن با افراد افسرده

حرف‌های اطرافیان تاثیرات عمیقی بر فرزند افسرده می‌گذارد. در بیشتر مواقع سخت است که با فرزند افسرده صحبت کنید؛ ممکن است ندانید چطور سر صحبت را با او باز کنید و یا چه حرف‌هایی به او بزنید تا به نگرانی شما در مورد خودش پی ببرد. رعایت نکات زیر به شما کمک می‌کند تا در این مسیر موفقیت آمیز عمل کنید. اما لازم است بدانید که شنونده بودن بیشتر از هر چیز اهمیت دارد. فرزند افسرده به کسی نیاز دارد تا صحبت‌هایش را بدون هیچ قضاوتی بشنود و با او احساس راحتی کند.

قضاوت نکنید

هنگام صحبت کردن با فرد افسرده قضاوت کردن را کنار بگذارید. گاه حرف‌های شما این پیام را به مخاطب می‌رساند که به انتخاب خود افسرده شده و هر گاه اراده کند از آن خارج می‌شود. این موضوع قضاوت شما را به فرد افسرده نشان می‌دهد. از گفتن جملاتی همچون موارد روبه‌رو اجتناب کنید. «تو باید باورها و افکارت رو تغییر بدی، به نیمه‌ی پر لیوان نگاه کن، اگر دیدگاهت رو به زندگی تغییر بدی همه‌ی مشکلاتت حل خواهد شد، اگر می‌خوای درمان بشی باید از خونه بیای بیرون و وارد اجتماع بشی».

1. مشکل او را جدی بگیرید

مشکل فرد افسرده را کوچک جلوه ندهید. به او نگویید «تو چرا با هر مسئله بی‌ارزشی ناراحت می‌شوی، چرا انقدر مسئله را بزرگش می‌کنی و یا چرا انقدر زودرنج هستی» با این جملات به او می‌فهمانید که دچار بی‌حالی و ضعف شخصیتی است نه افسردگی. این امر موجب خجالت، سرافکندی و تنفر از خود در فرد افسرده می‌شود.

1. نصیحت نکنید

فرد افسرده به راهنمایی و حمایت نیاز دارد اما نصیحت‌های شما را نمی‌خواهد. به جای نصیحت کردن نگرانی خود را به گونه دیگری ابراز کنید. برای مثال به او بگویید «دوست داری چه کاری برایت انجام دهم؟ چه چیزی در این لحظه خوشحالت می‌کند؟»

1. رفتار با افسرده | شروع صحبت کردن با فرد افسرده

برای این که گفتگویی را با فرد افسرده آغاز کنید و در عین حال تأثیر گذار باشید می‌توانید از جملات زیر استفاده کنید: من نگرانت هستم، احساس می‌کنم جدیدا تغییر کرده‌ای و دوست دارم بدانم در چه حالی هستی، می‌توانی هر موضوعی را که ناراحتت می‌کند با من در میان بگذاری.

1. سؤالات و صحبت‌های تأثیر گذار

و در نهایت برای صحبت کردن با فرد افسرده می‌توانید موارد زیر را به کار ببرید: «از کی چنین احساساتی داری؟ من چطور می‌توانم کمکت کنم؟ دلت می‌خواد که از کسی کمک بگیری؟» یادتان باشد هنگام صحبت کردن با فرد افسرده باید نشان دهید که او را درک می‌کنید و در عین حال به او انگیزه دهید. می‌توانید از چنین جملاتی استفاده کنید: «مطمئن باش تنها نیستی و من هر کاری بتوانم برایت انجام می‌دهم، ممکنه من احساسات رو درک نکنم اما نهایت تلاشم رو می‌کنم تا به بهتر شدن حالت کمک می‌کنم، تو برای من خیلی ارزش داری و من به وجودت افتخار می‌کنم».

امیدواریم که اطلاعات مفیدی را به شما کاربران گرامی ارایه کرده باشیم. لطفا نظرات، پیشنهادات و انتقاداتتون رو در بخش دیدگاه های سایت، با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید. در وبسایت مهدی خلیلی بهترین مطالب آموزشی روانشناسی قرار داده خواهد شد. امیدواریم از این مطالب آموزشی روانشناسی استفاده لازم را ببرید. مقاله افسردگی نوجوانان هم بسیار خواندنی است. پیشنهاد می شود این مقاله را نیز مطالعه نمایید.

پیج اینستاگرام مهدی خلیلی