جراحی انسداد مجرای اشکی روش درمانی برای باز کردن مجرا و بازگرداندن عملکرد طبیعی تخلیه اشک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این جراحی می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد و از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری کند.علت اصلی اشک‌ریزش چشم‌ها به دلیل کاهش تخلیه اشک یا تولید بیش از حد آن توسط غدد اشکی اصلی و فرعی می‌باشد. نقش اصلی اشک‌ها در مرطوب نگه‌داشتن چشم، جذب گرد و غبار هوا و تخلیه آن، و همچنین حفظ سلامت، ایمنی و تغذیه سلول‌های قرنیه و ملتحمه چشم است.

علائم انسداد مجرای اشکی

انسداد در هر بخش از سیستم تخلیه اشک می‌تواند موجب اشکال در تخلیه و باقی ماندن بیش از حد اشک در سطح چشم‌ها شود. تشخیص محل دقیق انسداد مجرای اشکی برای تعیین درمان مناسب بسیار اهمیت دارد. در برخی افراد، تولید بیش از حد اشک می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله ضعف پلک‌ها، التهاب پلک‌ها، وجود جسم خارجی، خشکی چشم به دلیل کاهش کیفیت اشک، التهاب داخل چشم و غیره.

علائم رایج انسداد مجرای اشکی عبارتند از:

• اشک آمدن از چشم‌ها
• قرمز شدن بخش سفید چشم
• عفونت و التهاب چشم
• احساس درد در گوشه چشم‌ها
• ترشح چرکی از پلک‌ها
• تاری دید

اگر ریزش اشک به مدت چند روز ادامه پیدا کرد، توصیه می‌شود به جراح چشم مراجعه کنید. نادیده گرفتن این علائم ممکن است عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

علت انسداد مجرای اشکی

انسداد مجرای اشکی می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• انسداد مادرزادی: برخی نوزادان با انسداد مجرای اشک به دنیا می‌آیند و سیستم تخلیه اشک به درستی رشد نمی‌کند.
• تغییرات ناشی از افزایش سن: با بالا رفتن سن، حفره تخلیه اشک ممکن است باریک شده و مسدود شود.
• عفونت و یا التهاب چشم: عفونت یا التهاب چشم می‌تواند به بافت‌های چشم آسیب زده و عملکرد طبیعی سیستم تخلیه اشک را مختل کند، که منجر به اشک‌ریزی بیش از حد می‌شود.
  
• آسیب و ترومای چشمی: ضربه به چشم یا ناحیه صورت می‌تواند ساختار مجرای اشکی را آسیب زده و باعث انسداد یا اختلال در تخلیه طبیعی اشک شود.
  
• تومور در بینی یا سیستم تخلیه اشک: تومورهایی که در بینی یا نواحی اطراف مجرای اشکی رشد می‌کنند، می‌توانند به انسداد مجرا و جلوگیری از تخلیه صحیح اشک منجر شوند.
  
• اختلالات التهابی: بیماری‌های التهابی مانند روماتیسم یا لوپوس می‌توانند به مجرای اشکی آسیب زده و باعث اختلال در عملکرد آن شوند.
  
• استفاده بیش از حد از قطره‌های چشمی: استفاده زیاد از قطره‌های چشمی می‌تواند منجر به تحریک و خشکی چشم‌ها شده و عملکرد طبیعی مجرای اشکی را دچار اختلال کند.
  

بیشتر بخوانید: انسداد مادرزادی مجرای اشکی در شیرخوار

تشخیص انسداد مجرای اشکی

برای تشخیص انسداد مجرای اشکی، پزشک از روش‌های مختلفی استفاده می‌کند. برای تشخیص، یک آزمایش ساده انجام می‌شود که در آن پزشک از محلول نمکی و قطره کلرامفنیکل یا برخی محلول‌های خاص دیگر برای تست انسداد در مجرای اشکی استفاده می‌کند. این فرآیند با استفاده از قطره بی‌حس‌کننده انجام می‌شود که هیچ گونه ناراحتی برای بیمار ایجاد نمی‌کند. در برخی موارد، نیاز به انجام رادیوگرافی برای تشخیص دقیق‌تر انسداد مجاری اشکی وجود دارد.

بیشتر بخوانید: هزینه جراحی مجرای اشکی

درمان انسداد مجرای اشکی

زمانی که انسداد مجرای اشکی تشخیص داده می‌شود، باید درمان آن آغاز شود. برخی از روش‌های درمانی شامل موارد زیر هستند:

• اگر مجرای اشکی بینی مسدود شده باشد، جراحی برای ایجاد ارتباط بین کیسه اشکی و بینی ضروری است.
• اگر انسداد مجرا جزئی باشد، پزشک ممکن است سعی در پهن کردن مجرا داشته باشد. در این حالت، استفاده از قطره چشمی و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضد التهابی برای کاهش التهاب و بهبود تخلیه اشک توصیه می‌شود.

جراحی باز کردن مجرای اشکی-بینی

جراحی باز کردن مجرای اشکی به‌طور معمول تحت بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. در این روش، یک برش کوچک در سمت بینی ایجاد شده و استخوان بین مجرای اشک و بینی برداشته می‌شود تا این دو قسمت به هم متصل شوند و تخلیه اشک به‌طور دائمی امکان‌پذیر گردد. گاهی در طول جراحی، لوله پلاستیکی از قسمت داخلی چشم وارد بینی می‌شود که به باز نگه داشتن مجرا و جلوگیری از اسکار کمک می‌کند. این لوله بعد از گذشت دو ماه از بدن خارج می‌شود. بخیه‌ها پس از یک هفته کشیده می‌شوند و اسکارها پس از مدتی محو خواهند شد. در برخی موارد، جراحی با روش آندوسکوپی از راه بینی انجام می‌شود که نیاز به برش ندارد.

اقدامات و مراقبت‌های قبل از جراحی

اقدامات و مراقبت های قبل از جراحی عبارت است از:

اقدامات قبل از جراحی:

• از مصرف داروهایی مانند آسپیرین و داروهای ضد التهابی به مدت 10 روز قبل از جراحی خودداری کنید.
• از مصرف مکمل‌های ویتامین E و سایر داروها بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.
• دو روز قبل از جراحی از استعمال دخانیات خودداری کنید.
• فشار خون خود را کنترل کنید تا از بروز مشکلات حین و بعد از عمل جلوگیری شود.
• از شب قبل از جراحی از خوردن و نوشیدن اجتناب کنید.

مراقبت‌های مربوط به زخم:

• پانسمان زخم باید روزانه عوض شود.
• از قرار گرفتن در محیط‌های آلوده خودداری کنید.
• برای جلوگیری از عفونت از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده کنید.
• از رفتن به استخر به مدت دو هفته اجتناب کنید.

به چه دکتری مراجعه کنیم؟

برای درمان انسداد مجرای اشکی و مشکلات مربوط به چشم، بهتر است به دکتر رضا عرفانیان سلیم، فوق تخصص بیماری‌های چشم مراجعه کنید. ایشان با تخصص و تجربه بالا در زمینه بیماری‌های چشمی و تعداد قابل توجهی جراحی در این زمینه قادر به تشخیص و درمان دقیق مشکلات چشم، از جمله انسداد مجرای اشکی، خواهند بود.

نتیجه‌گیری

جراحی انسداد مجرای اشکی یک درمان مناسب برای افرادی است که از مشکلات تخلیه اشک رنج می‌برند. با تشخیص دقیق و درمان به‌موقع، می‌توان از عوارض جدی جلوگیری کرد و به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کرد. برای انجام این جراحی، مراجعه به پزشک متخصص و با تجربه مانند دکتر رضا عرفانیان سلیم که در این زمینه مهارت‌های برجسته‌ای دارند، بسیار توصیه می‌شود.