چه بیماریهایی توسط جراح مغز و اعصاب درمان میشود؟
جراح مغز و اعصاب (نوروسرجن) پزشکی است که به طور تخصصی روی بیماریها و مشکلاتی که در مغز، نخاع و اعصاب محیطی ایجاد میشوند کار میکند. بسیاری از بیماران تصور میکنند جراح مغز و اعصاب فقط عمل جراحی مغز انجام میدهد، در حالی که این پزشکان دامنه وسیعی از بیماریها را تشخیص و درمان میکنند؛ از سردرد و تشنج گرفته تا تومورهای مغزی، دیسک کمر، شکستگی مهرهها و حتی مشکلات مادرزادی ستون فقرات.
در ادامه با مهمترین زمینههای کاری یک جراح مغز و اعصاب آشنا میشویم.
در چه مواردی میتوانید به جراح متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید
۱. بیماریها و مشکلات مغزی
مغز مرکز فرماندهی بدن است و هرگونه اختلال در آن میتواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. جراح مغز و اعصاب به درمان مشکلات زیر میپردازد:
خونریزیهای مغزی
ضربه، سکته یا پارگی عروق میتواند باعث خونریزی مغزی شود. این وضعیت نیازمند تشخیص فوری و گاهی عمل جراحی برای نجات جان بیمار است.
افزایش فشار و مایع مغزی نخاعی (هیدروسفالی)
افزایش غیرطبیعی مایع مغزی نخاعی باعث فشار به مغز و بروز علائمی مانند سردرد، تهوع و مشکلات بینایی میشود. درمان میتواند شامل کارگذاری شنت یا جراحی باشد.
تومورها و تودههای مغزی
انواع تومورهای خوشخیم و بدخیم مغزی نیاز به بررسی دقیق دارند. جراح مغز و اعصاب بسته به نوع و محل تومور، از روشهای جراحی باز یا تکنیکهای مدرن برای برداشتن آنها استفاده میکند.
بیماریهای عملکردی مغز
تشنج و صرع مقاوم به درمان
بیماری پارکینسون
آلزایمر و اختلالات حافظه
این بیماریها نیز بخشی از حوزه کاری متخصصان مغز و اعصاب هستند و در مواردی جراحی میتواند کمککننده باشد.
۲. مشکلات نخاع
نخاع بهعنوان مسیر اصلی انتقال پیامهای عصبی از مغز به بدن، اهمیت ویژهای دارد. آسیب یا فشار بر نخاع میتواند علائم جدی مثل بیحسی، ضعف یا حتی فلج ایجاد کند. مهمترین بیماریهای نخاعی عبارتند از:
دیسک گردن و کمر
فتق یا بیرونزدگی دیسک میتواند باعث فشار بر اعصاب نخاعی شود و درد، گزگز یا ضعف ایجاد کند. در برخی موارد نیاز به جراحی وجود دارد.
تنگی کانال نخاعی
کاهش فضای کانال نخاعی موجب فشار بر نخاع و اعصاب میشود. علائم آن شامل درد، گزگز پاها و مشکل در راه رفتن است.
سرخوردگی مهرهها (اسپوندیلولیستزیس)
وقتی مهرهها از جای خود سر میخورند، میتوانند باعث فشار بر نخاع شوند که در موارد شدید نیاز به تثبیت جراحی دارند.
۳. مشکلات اعصاب محیطی
علاوه بر مغز و نخاع، جراح مغز و اعصاب با بیماریهای اعصاب محیطی هم سر و کار دارد.
فشار روی اعصاب محیطی
شایعترین نمونه آن سندروم تونل کارپال (Carpal Tunnel Syndrome) است که به دلیل فشار روی عصب مدیان در مچ دست رخ میدهد و میتواند باعث بیحسی، گزگز و ضعف در دست شود.
نوروپاتیها
گاهی اعصاب محیطی به علت بیماریهای زمینهای مثل دیابت آسیب میبینند و نیاز به بررسی تخصصی دارند.
۴. مشکلات ناشی از سوانح و ضربهها
سوانح رانندگی، سقوط یا ضربههای شدید میتوانند باعث آسیبهای جدی به مغز و نخاع شوند.
ضربه به سر و شکستگی جمجمه: ممکن است با خونریزی داخلی همراه باشد.
خونریزیهای مغزی پس از ضربه: نیازمند عمل جراحی فوری هستند.
شکستگی مهرهها و آسیب نخاعی: از جمله آسیبهای شدید که میتوانند باعث فلج دائمی شوند.
جراح مغز و اعصاب در این شرایط نقش حیاتی در نجات جان بیمار و جلوگیری از عوارض دارد.
۵. مشکلات مادرزادی ستون فقرات و مغز
برخی اختلالات از بدو تولد وجود دارند و نیازمند مداخله جراح مغز و اعصاب هستند:
انحنای غیرطبیعی ستون فقرات مانند کیفوز (قوز پشت) و اسکولیوز (انحراف جانبی ستون فقرات)
نقایص لوله عصبی مثل اسپینا بیفیدا
هیدروسفالی مادرزادی
در بسیاری از این موارد، درمان بهموقع میتواند کیفیت زندگی بیمار را به میزان زیادی بهبود دهد.
جمعبندی
جراح مغز و اعصاب تنها یک “جراح مغز” نیست؛ بلکه طیف وسیعی از بیماریها و مشکلات سیستم عصبی مرکزی و محیطی، از مغز و نخاع گرفته تا اعصاب محیطی، در حیطه کاری او قرار میگیرند. از خونریزیهای مغزی و تومورها گرفته تا دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی، شکستگی مهرهها و مشکلات مادرزادی ستون فقرات، همگی در تخصص جراحان مغز و اعصاب هستند.
اگر شما یا اطرافیانتان با مشکلاتی مانند سردردهای شدید، تشنج، دردهای نخاعی یا علائم فشار بر اعصاب مواجه هستید، مشاوره با جراح مغز و اعصاب دکتر احسان امیربیک میتواند اولین و مهمترین قدم برای درمان مؤثر باشد. همچنین میتوانید برای دریافت نوبت هم اکنون اقدام نمایید
