روکش ایمپلنت پیچی یا چسبی؟ +مزایا،معایب و کدام بهتر است؟

ایمپلنت با اتصال پیچیمزایا / معایب ایمپلنت پیچیروکش ایمپلنت با اتصال چسبیمزایا / معایب اتصال چسبیکدام بهتره برای انتخاب؟

در دندان‌پزشکی مدرن، ایمپلنت‌های دندانی به‌عنوان یکی از موفق‌ترین روش های جایگزینی دندان های از‌دست رفته شناخته می‌شوند. اما موفقیت نهایی این درمان تنها به پایه‌ی ایمپلنت بستگی ندارد، بلکه نوع اتصال روکش (کراون) به ایمپلنت نیز نقش حیاتی در دوام، زیبایی و راحتی بیمار ایفا می‌کند.

دو روش اصلی برای اتصال روکش به ایمپلنت وجود دارد: اتصال پیچی (Screw-retained) و اتصال با چسب (Cement-retained). هر یک از این روش‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب مناسب بین آن‌ها، بسته به شرایط بیمار، موقعیت دندان، نیازهای زیبایی و تشخیص متخصص، متفاوت خواهد بود.

در این مقاله، به بررسی کامل تفاوت‌ها، مزایا، معایب و کاربردهای هر یک از این دو روش اتصال می‌پردازیم تا دیدی روشن و علمی درباره‌ی این انتخاب مهم در اختیار بیماران و دندان‌پزشکان قرار گیرد.

روکش ایمپلنت با اتصال پیچی

برای ساخت روکش ایمپلنت تکی دندان یا بریج ایمپلنتی، پیش از قرار دادن قطعه‌ی پروتزی (روکش یا بریج دندان) روی ایمپلنت، نیاز به قالب‌گیری یا اسکن دیجیتال وجود دارد. اگر روش روکش پیچی (screw-retained) را انتخاب کنید، ابتدا اباتمنت ایمپلنت به استخوان فک متصل می‌شود؛ پس از طی شدن دوره‌ی ترمیم، این اباتمنت پایه‌ای محکم و سفت برای اتصال مستقیم روکش‌ها –به صورت پیچی فراهم می‌کند.

یکی از نقاط ضعف احتمالی روش پیچی در مقایسه با روش چسبی، از نظر زیبایی شناسی (استتیک) است. حتی زمانی که سوراخ پیچ با مواد کامپوزیتی پوشانده شود، ممکن است کمی قابل مشاهده یا ناصاف باشد. البته با طراحی دقیق و مهندسی‌شده می‌توان بسیاری از این مشکلات ظاهری را کاهش داد یا از آن‌ها جلوگیری کرد.

مزایای ایمپلنت با روکش پیچ شونده

• قابلیت برداشت آسان (Retrievability)

در صورت بروز مشکل، روکش به‌راحتی باز شده و امکان بررسی، تعمیر یا تعویض وجود دارد.

• عدم نیاز به چسب داخل دهان

چسبی استفاده نمی‌شود، بنابراین نگرانی بابت باقی ماندن چسب و التهاب بافتی وجود ندارد

• درمان سریع تر و بیمار زمان کمتری در مطب می ماند.

فرآیند نصب روکش سریع‌تر است و زمان ویزیت بیمار کاهش می‌یابد.

• تشخیص و درمان آسان تر مشکلات

امکان مشاهده مستقیم بافت نرم و ایمپلنت زیر روکش وجود دارد.

• امکان سفت کردن مجدد در صورت شل شدن پیچ

در صورت بروز لق شدن، بدون نیاز به تعویض روکش می توان پیچ را مجدد سفت کرد.

• دقت بالا در طراحی با CAD/CAM

با استفاده از فناوری دیجیتال، دقت ساخت افزایش یافته و تحویل نهایی بدون مشکل انجام می‌شود.

بیشتر بخوانید: میزان موفقیت ایمپلنت دندان

• عدم خطر التهاب ناشی از چسب

باقی‌ماندن چسب در روش‌های چسبی ممکن است باعث عفونت یا تحلیل استخوان شود، که در روش پیچی چنین ریسکی وجود ندارد.

معایب ایمپلنت پیچی

• کاهش زیبایی در دندان های جلویی

سوراخ پیچ حتی پس از پوشش با کامپوزیت ممکن است کمی قابل مشاهده باشد.

• نیاز به طراحی دقیق‌تر برای پنهان‌سازی سوراخ پیچ

اگر زاویه ایمپلنت مناسب نباشد، سوراخ ممکن است در ناحیه‌ی قابل‌دید قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید: قیمت ایمپلنت با روکش

• هزینه بیشتر در برخی طراحی‌های پیچیده با CAD/CAM

در مواردی نیاز به طراحی و تجهیزات دیجیتال دقیق وجود دارد که ممکن است هزینه‌برتر باشد.

• امکان لق شدن پیچ در طول زمان

اگر پیچ شل شود، نیاز به سفت کردن مجدد وجود دارد، هرچند این کار آسان است.

روکش ایمپلنت با اتصال چسبی

. این روش که معمولاً از نظر زیبایی ارجحیت دارد، دقیقاً همان‌طور که از نامش پیداست، به‌جای پیچ‌شدن مستقیم روکش به اباتمنت، روکش با چسب به اباتمنت متصل می‌شود؛ در حالی که اباتمنت به‌صورت پیچی به استخوان فک بسته شده است.

از آنجایی که در این روش، روکش بالای خط لثه قرار نمی‌گیرد، مرز اتصال روکش بسیار کمتر قابل مشاهده است. این موضوع باعث می‌شود که روکش طبیعی‌تر به نظر برسد و زیبایی بهتری در نواحی قابل دید (مانند فک بالا یا دندان‌های جلویی) ایجاد شود. همچنین قرارگیری روکش کمی پایین‌تر از خط لثه، به افزایش دوام ترمیم کمک می‌کند و نسبت به روکش‌های معمولی، آسیب کمتری به دندان‌های مجاور وارد می‌کند.

مزایا ایمپلنت با اتصال چسبی

• زیبایی بیشتر در نواحی قابل‌دید

مرز اتصال روکش در زیر خط لثه پنهان می‌شود و ظاهر طبیعی‌تری ایجاد می‌کند.

• عدم وجود سوراخ پیچ روی سطح روکش

در این روش نیازی به ایجاد سوراخ روی روکش نیست، بنابراین سطح روکش یکپارچه و صاف‌تر است.

• گزینه مناسب برای ایمپلنت هایی با زاویه نامناسب

در شرایطی که ایمپلنت با زاویه‌ی ایده‌آل قرار نگرفته، روکش چسبی انعطاف بیشتری برای اصلاح زاویه دارد.

• آسیب کمتر به دندان های مجاور نسبت به روکش های سنتی

به دلیل قرارگیری دقیق‌تر و هماهنگ‌تر با لثه، فشار کمتری به دندان‌های اطراف وارد می‌شود.

• فرایند نصب ساده و سریع در برخی موارد

در موقعیت‌های خاص، اتصال با چسب می‌تواند راحت‌تر و سریع‌تر از اتصال پیچی انجام شود.

• مناسب برای بیمارانی با حساسیت به پیچ کاری یا تنظیمات پیچیده

در برخی موارد خاص، بیماران با روش چسبی راحت‌تر کنار می‌آیند یا همکاری بهتری دارند.

بیشتر بخوانید: بهترین مرکز ایمپلنت در شرق تهران

معایب احتمالی ایمپلنت چسبی

• عدم امکان برداشت آسان روکش در آینده

در صورت بروز مشکل یا شل‌شدن اباتمنت، روکش قابل جداسازی بدون آسیب نیست.

• احتمال باقی ماندن چسب در بافت اطراف

چسب اضافی ممکن است به‌درستی پاک نشود و باعث التهاب یا عفونت لثه شود.

• افزایش ریسک شکست دیرهنگام ایمپلنت (Late Implant Failure)

چسب می‌تواند بستری برای رشد باکتری‌ها فراهم کند و به اتصال ایمپلنت با استخوان آسیب بزند.

• نیاز به دقت بالا در چسب گذاری و پاک سازی

هرگونه اشتباه در میزان یا محل چسب می‌تواند باعث عوارض بلندمدت شود.

• در صورت لق شدن اباتمنت امکان جداسازی روکش بدون آسیب وجود ندارد.

در چنین حالتی کل ترمیم ممکن است خراب شود و هزینه و دردسر بالایی به‌دنبال داشته باشد.

• کیفیت وابسته به پیشرفت چسب های جدید

اگر از چسب های قدیمی یا نامرغوب استفاده شود، احتمال بروز مشکل بالاتر می‌رود.

چگونه باید بین ایمپلنت های پیچی و ایمپلنت های چسبی انتخاب کرد؟

در بسیاری از موارد، این انتخاب به ترجیح دندان‌پزشک و میزان اعتماد او به کیفیت پروتز و توانایی‌اش در اجرای دقیق چسب‌گذاری بستگی دارد. از آن‌جایی که هر دو روش ایمن هستند و نرخ شکست بسیار پایینی دارند، تصمیم نهایی معمولاً به عهده‌ی پزشک است.

روش چسبی به‌دلیل انعطاف بیشتر هنگام نصب، رایج‌تر است. اگر ایمپلنت حتی کمی زاویه‌دار یا متمایل باشد، این روش امکان تنظیم بهتر موقعیت و کنترل دقیق‌تر روی تماس‌های اکلوزالی (جفت‌شدن دندان‌ها) را فراهم می‌کند. همچنین از نظر مقاومت فیزیکی نیز قوی‌تر تلقی می‌شود.

همچنین بخوانید: چه زمانی روکش دندان خوب و چه زمانی بد است

با این حال، ظهور فناوری‌های پیشرفته مانند CAD/CAM باعث شده است که روکش های پیچی با دقت بالا طراحی و ساخته شوند؛ به طوری که نصب آن ها آسان تر شده و از نظر هماهنگی و تطابق با روکش های چسبی رقابت می کنند. از طرف دیگر، در صورت بروز مشکل، روکش‌های پیچی قابلیت اصلاح آسان‌تر و بدون دردسر را فراهم می‌کنند، که از تجربه‌ی ناخوشایند شکست ایمپلنت برای بیمار جلوگیری می‌کند.

“No significant difference was found between the screw-retained and cemented-retained implant supported reconstructions. However, Screw-retained implant-supported reconstructions were found to pose less biological and technological complications. Retention of the tooth is more stable and functional when implantation is selected based on the efficiency of a treatment procedure.

«هیچ تفاوت معناداری بین روکش‌های ایمپلنت پیچی و چسبی از نظر عملکرد کلی مشاهده نشد. با این حال، روکش‌های پیچی با عوارض بیولوژیکی و تکنولوژیکی کمتری همراه بودند. پایداری و عملکرد ترمیم دندانی زمانی بهتر است که انتخاب ایمپلنت بر اساس کارآمدترین روش درمانی برای بیمار صورت گیرد.» www.ncbi.nlm.nih.gov

در نهایت، با در نظر گرفتن همه‌ی متغیرها، تصمیم‌گیری به تجربه و ترجیح دندان‌پزشک بستگی دارد. همیشه بیمارانی هستند که شرایط خاصی دارند و به روشی مشخص نیازمندند. اما در حالت کلی، روشی که دندان‌پزشک با آن راحت‌تر است و می‌تواند به‌درستی اجرا کرده و به تیم خود آموزش دهد، احتمال موفقیت بیشتری در نتیجه نهایی خواهد داشت.

فناوری دندان‌پزشکی امروز آن‌قدر پیشرفته شده که چند روش عالی برای دستیابی به یک نتیجه مطلوب وجود دارد.

سوالات متداول

۱. کدام نوع ایمپلنت دوام بیشتری دارد؛ پیچی یا چسبی؟

هر دو روش از نظر دوام و نرخ موفقیت بسیار بالا هستند، اما روش پیچی به دلیل قابلیت سفت‌کردن مجدد پیچ، در صورت بروز شل‌شدگی مزیت دارد.

۲. روکش پیچی بهتر است یا چسبی؟

بستگی به شرایط بیمار، محل ایمپلنت، میزان نیاز به زیبایی، زاویه ایمپلنت و ترجیح دندان‌پزشک دارد. روش پیچی قابل برداشت است، در حالی‌که روش چسبی از نظر زیبایی در نواحی جلویی بهتر است.

۳. آیا احتمال التهاب لثه در روش چسبی بیشتر است؟

بله، اگر چسب اضافی به‌خوبی پاک نشود، ممکن است منجر به التهاب لثه یا حتی شکست دیرهنگام ایمپلنت شود.

۴. در صورت شل شدن روکش، کدام روش قابل اصلاح تر است؟

روکش های پیچی به‌راحتی باز شده و می‌توان بدون آسیب به ترمیم، مشکل را اصلاح کرد. اما در روکش چسبی، ممکن است مجبور به ساخت مجدد روکش شویم.

۵. آیا سوراخ پیچ در روکش های پیچی دیده می شود؟

با پیشرفت مواد کامپوزیتی و استفاده از کانال پیچی زاویه‌دار (ASC)، امکان پنهان‌سازی سوراخ پیچ وجود دارد و در اغلب موارد قابل‌مشاهده نیست.

همچنین بخوانید: بهترین متخصص ایمپلنت در پاسداران

۶. آیا امکان استفاده از روکش پیچی در ایمپلنت های زاویه دار وجود دارد؟

بله، با تکنولوژی ASC تا زاویه ۲۵ درجه نیز می‌توان از روش پیچی استفاده کرد.

۷. کدام روش سریع تر و ساده تر انجام می شود؟

نصب اولیه روکش چسبی ممکن است ساده تر باشد، اما در صورت بروز مشکل، روکش پیچی راحت‌تر مدیریت می‌شود.

۸. آیا هزینه این دو روش متفاوت است؟

بسته به متریال و تجهیزات دیجیتال مورد استفاده، گاهی روش پیچی هزینه‌ی بیشتری دارد، اما در بلندمدت ممکن است به‌صرفه‌تر باشد.