تأثیر دندان

دندان قروچه شبانه یا بروکسیسم یک اختلال فشاری غیرارادی است که در طول خواب بین دندان‌های بالا و پایین اتفاق می‌افتد. این فشار مکرر می‌تواند منجر به صدمات ساختاری و پوسیدگی دندان‌ها شود و به‌خصوص هنگام استفاده از لمینت و روکش دندان، خطر شکستگی را افزایش می‌دهد در ادامه به بررسی تاثیر دندان قروچه شبانه بر شکستگی روکش و **لمینت دندان** می پردازیم. **شیوع دندان قروچه شبانه** مطالعات نشان می‌دهد بروکسیسم در جمعیت عمومی بین ۸ تا ۳۱ درصد گزارش شده است. این نرخ در افراد تحت استرس بالا یا مبتلایان به اختلالات خواب بیشتر است و گرایش به بروز آسیب در سطوح مینایی و ترمیم‌های دندانی را افزایش می‌دهد. **علل اصلی بروکسیسم (دندان قروچه)** بروز دندان قروچه شبانه معمولاً با عوامل زیر همراه است: - استرس و اضطراب مزمن - عدم تراز مناسب فک بالا و پایین - اختلالات خواب مانند آپنه انسدادی عادات ناهشیار دهانی این عوامل همگی با وارد کردن نیروی نامتعادل باعث تشدید فشار روی ترمیم‌های دندانی می‌شوند ### **تاثیر شدید بر مینای دندان** فشار بیش از حد حاصل از بروکسیسم یا دندان قروچه می‌تواند به ایجاد میکروترک‌ها و سائیدگی مینای دندان منجر شود. این فرسایش مداوم، حساسیت دندان را افزایش داده و ساختار داخلی را آسیب ‌پذیر می‌کند که زمینه‌ساز بروز شکستگی در لمینت و روکش است. ### **لمینت دندان و آسیب‌ پذیری آن** لمینت سرامیکی پوششی نازک برای اصلاح رنگ، شکل و اندازه دندان است. این لایه در برابر فشارهای شدید مقاومت بالایی دارد اما در مواجهه با دندان قروچه شبانه، احتمال ترک خوردن یا جدا شدن کامل آن از سطح مینای دندان افزایش می‌یابد. ترک‌های کوچک ابتدا در زیر سطح لمینت شکل می‌گیرند و با ادامه فشار به شکستگی کامل منجر می‌شوند. ### **روکش دندان و عوامل شکستگی** **روکش دندان** پوششی برای بازگرداندن عملکرد و زیبایی دندان است. نیروی بیش از حد بروکسیسم می‌تواند به تدریج باعث بروز شکستگی مزمن در زیر ساختار سرامیکی یا فلزیِ روکش شود. این شکستگی‌ها اغلب در مرز بین روکش و چسب دندان ایجاد شده و در صورت عدم درمان، منجربه نیاز به تعویض کامل روکش می‌شود. **راهکارهای پیشگیری و کنترل دندان قروچه شبانه** دندان قروچه شبانه (بروکسیسم) فشار غیرارادی و مکرری است که می‌تواند منجر به ساییدگی مینای دندان، درد عضلات فک و آسیب‌های مفصل گیجگاهی‌ـ‌فکی شود 1. **پیشگیری** برای کاهش احتمال بروز بروکسیسم لازم است عوامل تحریک‌کننده را کنترل کرده و شرایط مناسبی برای خواب و سلامت دهان فراهم کنید. - مدیریت استرس با مدیتیشن، تنفس دیافراگمی، یوگا یا درمان شناختی–رفتاری (CBT) - اصلاح الگوی خواب: تعیین ساعت ثابت خواب، کم کردن نور و سر و صدا در اتاق - بررسی و تنظیم اکلوژن (تراز دندان‌ها) توسط دندان‌پزشک برای حذف نقاط تماس نامتعادل 2. **استفاده از محافظ دهان شبانه** محافظ‌های شبانه سفارشی که بر اساس قالب‌گیری دقیق فک ساخته می‌شوند، فشار ناشی از ساییدن دندان‌ها را یکنواخت پخش کرده و از مینا و روکش‌های دندانی محافظت می‌کنند - جنس نرم یا نیمه‌سخت برای راحتی حین خواب - تعویض یا تنظیم سالانه بر اساس تغییرات فک - استفاده مستمر در تمام شب‌های خواب 3. **مداخلات دندان‌پزشکی و پزشکی** در صورت ادامه علائم یا درد شدید، ترکیب روش‌های زیر به التیام و کنترل، کمک زیادی می‌کند - معاینات دوره‌ای و جرم‌گیری برای ارزیابی ساییدگی و سلامت لثه - فیزیوتراپی مفصل فکی شامل ماساژ نقاط ماشه‌ای، تمرینات کششی و اولتراسوند - تحریک عصبی–الکتریکی (TENS) برای کاهش اسپاسم عضلات جویدن - تزریق بوتاکس در عضلات ماستر و تمپورال برای کاهش فعالیت بیش‌ازحد 4. **اصلاح سبک زندگی** عادات روزانه می‌تواند شدت بروکسیسم را افزایش یا کاهش دهد. تغییرات زیر به کنترل فشار عضلات کمک می‌کند - کاهش یا حذف مصرف کافئین، الکل و دخانیات - پرهیز از جویدن آدامس و اجسام سخت (یخ، خودکار) در طول روز - ورزش منظم برای تخلیه انرژی و تعادل هورمونی - حفظ وزن سالم و جلوگیری از اختلالات تنفسی در خواب **مراقبت‌های پس از نصب لمینت و روکش** - ### **مراقبت‌های اولیه در ۴۸ ساعت اول** در ۴۸ ساعت اولیه پس از چسباندن لمینت یا نصب روکش، باید از وارد آوردن فشار زیاد به دندان‌ها پرهیز کنید. رژیم غذایی نرم شامل غذاهای حرارتی معتدل و املاح نرم بهترین انتخاب است تا از ترک‌خوردگی یا جابجایی باندینگ جلوگیری شود. - ### **بهداشت روزانه دهان و دندان** مسواک ‌زدن با مسواک نرم و خمیردندان غیرساینده را صبح و شب ادامه دهید تا سطوح سرامیکی یا کامپوزیتی‌تان بدون خش باقی بماند. نخ دندان و واتر فلاس به حذف پلاک بین دندان‌ها کمک می‌کند و از تجمع باکتری روی لبه‌های لمینت یا روکش جلوگیری می‌کند. - ### **پرهیز از عادات مخرب** عادت جویدن آدامس یا اجسام سخت مانند یخ، نوک خودکار و ناخن می‌تواند به لبه‌ها فشار وارد کرده و باعث لب ‌پر شدن یا جدا شدن روکش شود. اگر دچار دندان‌ قروچه یا ساییدن دندان‌های خود هستید، گارد شبانه مناسبی بگیرید تا فشار عضلات فک مستقیماً به لمینت منتقل نشود.