نکروز دندان چیست؟

نکروز دندان یا مرگ پالپ دندان، یکی از مشکلات جدی و دردناک در حوزه سلامت دهان و دندان است که اگر به‌موقع درمان نشود، می‌تواند به عفونت، آبسه، و حتی از دست دادن دندان منجر شود. بسیاری از افراد تا زمان پیشرفت بیماری، از وجود نکروز در دندان خود بی‌خبرند، چرا که در مراحل اولیه ممکن است بدون درد یا علامت باشد. در این مقاله از وب سایت **بهترین متخصص ارتودنسی در مشهد**، به‌طور جامع بررسی می‌کنیم که نکروز دندان چیست، چه علائمی دارد، چه عواملی باعث آن می‌شود، چگونه تشخیص داده می‌شود، و چه راهکارهایی برای درمان و پیشگیری از آن وجود دارد. نکروز دندان چیست؟ نکروز پالپ دندان به حالتی گفته می‌شود که بافت زنده درون دندان (پالپ) — شامل رگ‌های خونی و اعصاب — به‌دلایل مختلفی از بین می‌رود یا می‌میرد. این وضعیت معمولاً نتیجه آسیب شدید، پوسیدگی عمیق یا عفونت درمان‌نشده است. نکروز دندان (Dental Pulp Necrosis) به مرگ سلول‌های پالپ داخل دندان گفته می‌شود که در اثر اختلال در خون‌رسانی و التهاب شدید ایجاد می‌گردد. اصلی ترین علائم نکروز دندان در مراحل اولیه، نکروز ممکن است بدون علامت باشد. اما به‌تدریج علائم زیر بروز پیدا می‌کند: علائم رایج: • درد شدید، به‌ویژه هنگام غذا خوردن یا نوشیدنی داغ/سرد • تغییر رنگ دندان (خاکستری، قهوه‌ای یا سیاه) • بوی بد دهان مداوم • حساسیت یا فشار هنگام گاز زدن • تورم لثه اطراف دندان • تشکیل آبسه یا ترشح چرک • احساس لق شدن دندان نکته: برخی بیماران ممکن است اصلاً درد نداشته باشند، اما تغییر رنگ دندان می‌تواند نشانه نکروز خاموش باشد. **بیشتر بخوانید» اصلی ترین روش های تقویت مینای دندان را بشناسید** مهم ترین دلایل نکروز دندان کدامند؟ نکروز پالپ در اثر آسیب‌ مستقیم یا غیرمستقیم به بافت پالپ ایجاد می‌شود. شایع‌ترین دلایل عبارت‌اند از: ۱. پوسیدگی عمیق دندان وقتی پوسیدگی به لایه پالپ برسد، باعث التهاب شدید (پالپیت) شده و در صورت درمان‌نشدن به نکروز منجر می‌شود. ۲. ضربه فیزیکی (ترومای دندان) ضربه‌های شدید به دندان (مثل افتادن یا برخورد جسم سخت) ممکن است به اعصاب و رگ‌های خونی آسیب برساند. ۳. ترک یا شکستگی دندان ترک‌های عمیق می‌توانند راهی برای ورود باکتری‌ها به پالپ ایجاد کنند. ۴. ترمیم‌های دندانی تهاجمی درمان‌های مکرر یا شدید ممکن است به پالپ آسیب وارد کرده و جریان خون را مختل کنند. مراحل پیشرفت نکروز دندان 1\. پالپیت برگشت‌پذیر (التهاب خفیف) 2\. پالپیت غیرقابل برگشت (التهاب شدید و دائمی) 3\. نکروز پالپ (مرگ سلول‌های پالپ) 4\. آبسه پری‌آپیکال (عفونت نوک ریشه و استخوان فک) چگونه نکروز دندان را تشخیص دهیم؟ برای تشخیص دقیق نکروز دندان، دندان‌پزشک از روش‌های زیر استفاده می‌کند: • بررسی علائم بالینی مانند درد، تورم یا تغییر رنگ • تست حرارتی یا الکتریکی پالپ برای بررسی واکنش عصبی دندان • رادیوگرافی (عکس‌برداری) برای مشاهده پوسیدگی، تحلیل استخوان یا آبسه • تست ضربه یا فشار برای سنجش حساسیت هنگام گاز زدن **بیشتر بخوانید» اصلی ترین دلایل زرد شدن دندان در زمان ارتودنسی** روش های درمان نکروز دندان ۱. درمان ریشه (عصب‌کشی) رایج‌ترین روش درمان نکروز دندان، درمان ریشه یا Root Canal Therapy است. در این روش: • پالپ نکروز شده خارج می‌شود • کانال‌های دندان پاک‌سازی و ضدعفونی می‌شوند • دندان پر و سپس ترمیم می‌شود (با پرکردگی یا روکش) ۲. کشیدن دندان در مواردی که تخریب دندان بسیار زیاد باشد یا درمان ریشه موفقیت‌آمیز نباشد، دندان باید کشیده شود. ۳. ترمیم با اندوکراون یا روکش پس از درمان ریشه، بسته به میزان تخریب تاج، دندان ممکن است نیاز به روکش یا اندوکراون برای حفاظت بلندمدت داشته باشد. آیا نکروز دندان خطرناک است؟ بله. اگر درمان نشود، نکروز می‌تواند به عفونت‌های گسترده، آبسه، تحلیل استخوان فک، و حتی انتشار عفونت به نواحی دیگر بدن منجر شود. به همین دلیل تشخیص زودهنگام و درمان سریع آن بسیار مهم است. **بیشتر بخوانید» اصلی ترین دلایل تحلیل لثه و روش درمان** چطور از نکروز دندان پیشگیری کنیم؟ پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. برای جلوگیری از نکروز دندان موارد زیر را رعایت کنید: مسواک زدن منظم (۲ بار در روز) استفاده از نخ دندان مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای معاینه دوره‌ای ترمیم فوری پوسیدگی‌های سطحی محافظت از دندان‌ها هنگام ورزش با محافظ دندان اجتناب از گاز زدن خوراکی‌های بسیار سفت درمان فوری هرگونه ضربه یا شکستگی دندان #### جمع‌بندی نکروز دندان یکی از مشکلات شایع اما جدی دهان و دندان است که اغلب به دلیل پوسیدگی یا ضربه ایجاد می‌شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، کلید جلوگیری از عوارض جدی آن است. اگر هر گونه علائم مشکوک مثل درد، تغییر رنگ دندان یا بوی بد دهان دارید، حتماً با دندان‌پزشک مشورت کنید. ###