شب‌کوری: علل، علائم و درمان - دکتر مهران زارعی قنواتی

شب‌کوری: علل، علائم و درمان - دکتر مهران زارعی قنواتی

دکتر مهران زارعی قنواتی
دکتر مهران زارعی قنواتی تهران
کد عضویت: کد سیستم: 112127

شب‌کوری: علل، علائم و درمان

شب‌ کوری یا (Nyctalopia) وضعیتی است که فرد در محیط‌های کم‌نور یا در تاریکی شب، دچار می‌شود و نمی‌تواند به خوبی محیط اطرافش را ببیند. این عارضه می‌تواند از جمله موارد تغذیه‌ای، بیماری‌های ارثی چشم یا مشکلات چشمی ایجاد شود و زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. اگر شما یا اطرافیانتان با ضعیف در تاریکی یا مشکلات بینایی شبانه آسیب می بینید، تشخیص درست از علل، علائم و روش های درمانی آن می تواند به بهبود کیفیت زندگی و حفظ سلامتی کمک کند. در این مقاله به بررسی کامل این وضعیت بینایی و ارائه راهکارهای تشخیص پرداخت تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

شب‌کوری چیست؟

شب‌کوری به حالتی گفته می‌شود که چشم‌ها را با محیط‌های کم‌نور یا تاریک از دست می‌دهند. باور عمومی، شب‌کوری به معنای نابینایی کامل در شب نیست، بلکه به معنای کاهش توجه قدرت بینایی در شرایط نور کم است. سلول‌های استوانه‌های (Rodcell) در شبکیه چشم مسئول در نور کم و تشخیص حرکت هستند. زمانی که این سلول‌ها به درستی عمل نمی‌کنند، فرد می‌بیند شب‌شده و با چالش‌های جدی در فعالیت‌هایی مانند رانندگی در شب، حرکت در فضاهای تاریک یا حتی دیدن ستاره‌ها می‌شود. این مشکل ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد (مادرزادی) یا در طول زمان و به دلیل عوامل ایجاد کننده (اکتسابی).

6 علت اصلی شب‌ کوری

شب‌کوری می‌تواند وجود داشته باشد که برخی از آن‌ها قابل درمان و برخی دیگر مدیریت‌پذیر هستند. شناخت این علل تشخیص و درمان صحیح از اهمیت بیشتری دارد.

۱. کمبود ویتامین A

ویتامین یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت چشم است و نقش کلیدی در تولید رنگدانه‌های شبکیه، به‌ویژه رودوپسین (Rhodopsin) که برای دیدن در نور کم نیاز است، ایفا می‌کند. ویتامین‌های طولانی‌مدت یکی از شایع‌ترین دلایل شب‌کوری، مخصوصاً در حال توسعه، می‌شود.

۲. رتینیت پیگمانتوزا (رتینیت پیگمانتوزا)

این یک بیماری ارثی و پیش‌رونده چشمی است که به سلول‌های حساس به نور در شبکیه آسیب می‌رساند. رتینیت پیگمانتوزا معمولاً با دید ضعیف در تاریکی آغاز می‌شود و به پایان می‌رسد که میدان دید و در نهایت ممکن است به نابینایی کامل منتهی شود.

3. آب مروارید(آب مروارید)

آب مروارید کدورت عدسی چشم است که باعث تاری دید و مشکل در نور کم می‌شود. با پیشرفت آب مروارید، کمتری به شبکیه می‌رسد و این وضعیت می‌تواند مشکلات بینایی شبانه را تشدید کند.

4. نزدیک‌ بینی (نزدیک بینی)

افراد مبتلا به نزدیک بینی شدید ممکن است در نور کم دچار چشم شب شوند. در این شکل چشم به گونه‌ای است که نور به جای شبکیه، در جلوی آن حالت، می‌شود و این موضوع در شرایط نور کم احساس می‌شود.

۵. گلوکوم (گلوکوم) و داروهای آن

برخی از انواع گلوکوم و همچنین داروهایی که برای درمان آن استفاده می‌شوند، می‌توانند روی تطابق چشم با تاریکی تأثیر بگذارند و به دید ضعیف در تاریکی می‌شوند.

6. دیابت

دیابت کنترل‌شده می‌تواند به رگ‌های خونی کوچک در آسیب شبکیه آسیب برساند و باعث اختلال در بینایی، از جمله شب‌کوری شود.

بیشتر بخوانید: گزارشی چیست؟ نشانه ها،روش های پیشگیر و درمان

نشانه‌ها و علائم شبکوری: چگونه آن را تشخیص دهیم؟

شب‌تشخیص معمولاً بر اساس مشاهدات فردی و مشکلی‌های روزمره صورت می‌گیرد. علائم اصلی عبارتند از:

  • مشکل شدید در دیدن اجسام و مسیر در محیط‌های کم‌نور مانند اتاق‌های تاریک یا غروب آفتاب.
  • دشواری در تطبیق چشم‌ها از محیط روشن به تاریک، که ممکن است طولانی‌تر نسبت به افراد عادی طول بکشد.
  • مشکل در رانندگی در شب، به ویژه با چراغ‌های روشن وسایل نقلیه روبرو می‌شوند.
  • افزایش خطر زمین خوردن یا برخورد با مشکل در تاریکی.
  • ناتوانی در دیدن جزئیات در آسمان شب (ستاره‌ها، ماه).
  • مکن است با تاری دیدم، به نور و درد چشم همراه باشد.

روشهای تشخیص و معاینات لازم برای شب کوری

تشخیص دقیق شب‌کوری نیاز به معاینه کامل چشم توسط چشم‌پزشک دارد. پزشک با بررسی پزشکی و خانوادگی، معاینات را انجام می دهد تا علت اصلی ضعیف در تاریکی را مشخص کند. این معاینات شامل:

  • تست بینایی (تست بینایی): برای بررسی حدت بینایی.
  • معاینه شبکیه (معاینه شبکیه): برای مشاهده ساختار شبکیه و تشخیص آسیب.
  • الکترورتینوگرافی (ERG): تستی که فعالیت‌های الکتریکی سلول‌های حساس به نور در شبکیه را اندازه‌گیری می‌کند.
  • تست میدان بینایی (تست میدان بینایی): برای بررسی وسعت میدان دید.
  • آزمایش خون: برای بررسی سطح ویتامین و سایر مواد مغذی یا تشخیص بیماری‌هایی مانند موارد.

برای درک بهتر، جدول زیر مقایسه‌های برخی از رایج‌ترین شب‌ها را می‌دهد:

<جدول> علت شب‌کوری ویژگی‌های اصلی درمان یا مدیریت اصلی کمبود ویتامین A ناتوانی در طابق با تاریکی، خشکی چشم مکمل ویتامین A، رژیم غذایی غنی رتینیت پیگمانتوزا پیش‌رونده، کاهش میدان دید، ارثی بدون درمان قطعی، مدیریت علائم، تحقیقات ژن‌درمانی آب مروارید تاری دید، کدورت عدسی، افزایش با سن جراحی آب مروارید نزدیک‌بینی دید نامشخص اشیاء دور، تشدید در تاریکی عینک، لنز تماسی، جراحی جراحی گلوکوم آسیب به عصب بینایی، افزایش فشار چشم دارو، لیزر، جراحی

درمان شب‌کوری: راه‌حل‌های پزشکی و مراقبت‌های خانگی

درمان شب‌کوری بستگی به علت‌های آن دارد. با تشخیص به‌موقع و درمان مناسب، در بسیاری از موارد می‌توان این وضعیت را درمان کرد یا از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

درمان علل زمینه‌های

مدیریت و راهکارهای کمکی

  • عینک‌های مخصوص: برخی از عینک‌ها با فیلترهای خاص می‌توانند به کاهش خیرگی و بهبود کنتراست در نور کم کمک کنند.
  • اجتناب از رانندگی در شب: اگر دید ضعیف در تاریکی شدید است، بهتر است از رانندگی در شب خودداری کنید.
  • استفاده از نور کافی: در محیط‌های داخلی، از نورپردازی مناسب استفاده می‌شود تا نیاز به تطابق چشم باریکی کاهش یابد.
  • عصای سفید: در موارد شدیدتر، استفاده از عصای سفید می‌تواند به حرکت ایمن‌تر در محیط‌های کم‌نور کمک کند.

روش‌های آبی از شب‌کوری و حفظ سلامت چشم

پیشگیری از شب‌کوری، به ویژه در مواردی که علت‌های آن قابل کنترل هستند، از اهمیت بالایی برخوردارند. با رعایت نکات زیر می‌توانم از این مشکل جلوگیری کنم و سلامت چشم‌ها را حفظ کرد:

  • رژیم غذایی سالم و سالم: مصرف کافی غذاهای غنی از ویتامین A مانند هویج کدو حلوایی، سیب زمینی شیرین، فلفله‌ای، اسفناج و سایر سبزیجات سبز تیره، جگر، تخم مرغ و محصولات لبنی. همچنین، مصرف غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا ۳ برای سلامت کلی چشم مفید است.
  • معاینات منظم چشم‌پزشکی: حتی اگر هیچ علامتی وجود نداشته باشد، معاینات دوره‌ای چشم توسط چشم‌پزشک می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات چشمی و شروع به موقع درمان کمک کند.
  • محافظت از چشم‌ها در برابر نور خورشید: استفاده از عینک آفتابی با محافظت ۱۰۰% در برابر اشعه UV می‌تواند از آسیب دیدگی شبکیه و عدسی جلوگیری کند.
  • کنترل بیماری‌های مزمن: مدیریت دقیق بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا برای جلوگیری از عوارض چشمی آن‌ها ضروری است.
  • ترک سیگار: سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های چشمی، از جمله آب مروارید و دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد.

نتیجه‌گیری:

شب‌کوری یا دید ضعیف در تاریکی، حالتی است که می‌توان زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار داد و ایمنی فرد را به خطر انداخت. از مشکلات بینایی شب‌های خفیف تا نای‌های شدید در محیط‌های کم‌نور، شامل امکانات وسیعی از علائم را می‌شود. علل آن از روشهای ساده تغذیه‌های گرفته شده تا بیماریهای پیچیده ژنتیکی یا اکتسابی چشم متفاوت است. مهم‌ترین گام در مقابله با این عارضه، تشخیص به موقع و دقیق توسط یک چشم‌پزشک متخصص است. بسیاری از انواع چشم شب، به ویژه آن‌هایی که از ویتامین A یا آب مروارید ناشی می‌شوند، با درمان‌های مناسب برای بهبود یا رفع کامل هستند. با رعایت یک رژیم غذایی سالم، انجام معاینات منظم و محافظت از چشم‌ها، می‌توان تا حد زیادی از این وضعیت وضعیت کرد و سلامت بینایی خود را در طول مدت حفظ کرد. هرگز مشکلات بینایی شبانه را نادیده نگیرید و در صورت مشاهده علامت، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

سوالات متداول درباره شب‌ کوری

۱. آیا شب‌کوری همیشه قابل درمان است؟

خیر، شب‌کوری در برخی موارد مانند ویتامین A یا آب مروارید قابل درمان است، اما در مواردی مانند ارثی مانند ریت پیگمانتوزا، درمان قطعی وجود ندارد و بر روی مدیریت علائم است.

۲. کمبود کدام ویتامین باعث شب‌کوری می‌شود؟

کمبود ویتامین یکی از شایع‌ترین دلایل شب‌کوری است که با مصرف مکمل‌ها یا رژیم غذایی مناسب برای رفع می‌باشد.

3. آیا شب‌کوری ارثی است؟

بله، برخی از انواع شب‌کوری مانند رتینیت پیگمانتوزا دارای زمینه ژنتیکی و ارثی هستند.

۴. رانندگی در شب با شب کوری چه خطراتی دارد؟

رانندگی در شب با شب کوری بسیار خطرناک است، زیرا راننده در نور کم، هنگام برخورد با چراغ‌های مقابل و درک فاصله و سرعت به شدت مختل می‌شود.

۵. چه غذاهایی برای تقویت بینایی در شب مفیدند؟

غذاهای غنی از ویتامین مانند هویج، کدو حلوایی، سیب زمینی شیرین، اسفناج، جگر، تخم مرغ و فلفل دلمه‌ای برای تقویت بینایی در شب بسیار مفید هستند.

a href="https://drmehranzarei.com/%d9%84%d9%86%d8%b2-%d8%aa%d9%85%d8%a7%d8%b3%db%8c/">
a href="https://drmehranzarei.com/%d8%af%d9%88%d8%b1%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c/">
a href="https://drmehranzarei.com/%d9%86%d8%b2%d8%af%db%8c%da%a9-%d8%a8%db%8c%d9%86%db%8c/">
<3

مقالات دیگر از دکتر مهران زارعی قنواتی