داروهای ضد پلاکت + نحوه مصرف، عوارض و تداخلات

با رایج ترین داروهای ضد پلاکتی آشنا شوید ======================================= اگر پزشک برای شما داروهای ضد پلاکت تجویز کرده است. این مقاله را حتما بخوانید... پلاکت ها سلول های خونی هستند که در مواقع لزوم در کنار هم قرار می گیرند و با تشکیل لخته خون از خونریزی بیشتر در اندام های آسیب دیده جلوگیری می کنند... در واقع تولید لخته خون راه طبیعی بدن شما برای جلوگیری از خونریزی است... این روش تولید لخته خون یک فرآیند طبیعی و ضروری است، اما اگر این لخته خون در داخل جریان خون ایجاد شود و در داخل رگ ها سکته کند. داروها با هدف جلوگیری از تشکیل لخته خون.. در وریدها تجویز می شود... در ادامه این مقاله از مجله دکتر کیهانی فرد قصد داریم چند نمونه از مهم ترین داروهای ضد پلاکت را به شما معرفی کنیم، پس تا پایان با ما همراه باشید... معرفی داروهای ضد پلاکت. داروهای ضد پلاکت روند اتصال پلاکت ها به یکدیگر را مختل می کنند و در نتیجه از ایجاد لخته خون جلوگیری می کنند. بیشتر این گروه از داروها به صورت قرص تولید می شوند اما برخی از آنها تزریقی هستند. داروهای ضد پلاکت در شرایط مختلفی توسط پزشک تجویز می شود که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد. - آنژین صدری (درد یا ناراحتی قفسه سینه ناشی از اختلال موقت جریان خون و اکسیژن رسانی به قلب) - فیبریلاسیون دهلیزی - بیماری عروق کرونر - سابقه حمله قلبی یا علائم هشدار دهنده حمله قلبی احتمالی در آینده - سابقه سکته مغزی یا علائم هشدار دهنده سکته مغزی احتمالی در آینده - بیماری عروق محیطی (انسداد وریدها و شریان های خارج از قلب که باعث اختلال در گردش خون می شود.) - جراحی هایی مانند بای پس عروق کرونر، آنژیوپلاستی (قرار دادن استنت در شریان باز) یا جراحی دریچه قلب 1 ... آسپرین آسپرین یکی از داروهای ضد پلاکت است که توسط پزشک تجویز می شود.. این دارو برای طیف وسیعی از بیمارانی که در معرض بیماری های خطرناک عروقی قرار دارند استفاده می شود. از جمله این بیماران می توان به بازماندگان سکته مغزی، سکته قلبی و خونریزی مغزی اشاره کرد. آسپرین در دسته داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) قرار دارد و خطر سکته قلبی، سکته مغزی و سکته مغزی را کاهش می دهد. آرتروز و درد خفیف تا متوسط ... مراقب باشید مصرف این دارو بدون تجویز پزشک ممنوع است ... ### نحوه مصرف آسپرین قبل از مصرف آسپرین به عنوان یکی از داروهای ضد پلاکت، دستورالعمل داخل بسته دارو را به دقت مطالعه کنید... دارو را دقیقا طبق توصیه پزشک مصرف کنید و هرگز خودسرانه دوز دارو را تغییر ندهید... همچنین مصرف یا قطع مصرف این دارو بدون هماهنگی با پزشک ممنوع است... آسپرین را می توان با غذا یا بدون غذا مصرف کرد. در واقع پزشک معمولاً این دارو را همراه با غذا برای کسانی که مشکلات گوارشی دارند تجویز می کند.. دوز داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین باید دقیقاً توسط پزشک تعیین شود.. مقدار تجویز شده آسپرین برای کاهش پلاکت خون بین 75 تا 150 میلی گرم در روز است.. اگر یک نوبت از دارو را فراموش کردید، بلافاصله پس از یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان زیادی گذشت و به نوبت بعدی نزدیک شده اید از نوبت فراموش شده صرفنظر کنید.. مواظب باشید 2 نوبت را همزمان مصرف نکنید.. ### توصیه های قبل از مصرف آسپرین قبل از اینکه پزشک برای شما آسپرین تجویز کند، سابقه پزشکی، وضعیت سلامت و بیماری خود را به پزشک اطلاع دهید. - کم خونی - بیماری های کلیوی - بیماری های کبدی - آسم - سابقه زخم معده یا خونریزی معده - مصرف مداوم مشروبات الکلی - دیابت - نقرس - کمبود ویتامین K - لوپوس واکنش های آلرژیک به آسپرین و سایر داروها علاوه بر این موارد، اگر باردار یا شیرده هستید یا قصد بارداری دارید، حتماً به پزشک خود در این مورد اطلاع دهید.. مانند هر داروی دیگری، آسپرین نیز با برخی از داروهای دیگر تداخل دارد... قبل از تجویز آسپرین، فهرست کاملی از داروهایی که مصرف می کنید تهیه کنید و همه آنها را به پزشک اطلاع دهید... آسپرین به شدت با سه داروی زیر تداخل دارد: - سیدوفوویر - کتورولاک - پروبنسید علاوه بر این سه دارو، سایر تداخلات دارویی آسپرین به شرح زیر است: - الکل - سایر داروهای NSAID مانند ایبوپروفن و ناپروکسن - آلندرونات - ساب سالیسیلات بیسموت - فلاوکاکسید - داروهای دیابت مانند استازولامید و متازولامید - داروهای نقرس - داروهایی که از تشکیل لخته خون جلوگیری می کنند. مانند آپیکسابان، کلوپیدوگرل، انوکساپارین، هپارین و وارفارین - پمترکسد - سولفین پیرازون - واکسن زنده ### عوارض جانبی آسپرین بعد از مصرف آسپرین ممکن است با عوارض این دارو مواجه شوید.. عوارض خفیف این دارو جای نگرانی ندارد اما اگر عوارض شدید شد و یا برای مدت طولانی ادامه داشت حتما باید به پزشک اطلاع دهید.. این عوارض به شرح زیر است: - حالت تهوع و استفراغ - درد دل سوزش سردل برخی دیگر از عوارض جانبی احتمالی آسپرین نادر اما خطرناک‌تر هستند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید: - کهیر - گرفتگی صدا - تورم چشم ها، صورت، لب ها، زبان یا گلو - مشکلات تنفسی یا تنفس سریع - احساس زنگ زدن در گوش یا کاهش شنوایی - ضربان قلب سریع - خنک کننده پوست - خون قرمز روشن در مدفوع - مدفوع سیاه یا قیر رنگ - استفراغ خون یا استفراغ مشابه تفاله قهوه 2 ... پلاویکس کلوپیدوگرل که با نام تجاری Plavix® شناخته می شود از دیگر داروهای ضد پلاکت است. این دارو از تجمع پلاکت های خون و تشکیل لخته های خون جلوگیری می کند و برای بیماران پس از سکته مغزی، سکته قلبی و انواع خاصی از جراحی قلب تجویز می شود. ممکن است پزشک این دارو را به جای آسپرین یا همراه با آن تجویز کند.. ### نحوه مصرف پلاویکس قبل از مصرف کلوپیدوگرل دستورالعمل داخل بسته دارو را بخوانید و مواردی را که متوجه نمی شوید از پزشک خود بپرسید.. این دارو در واقع یک قرص کلوپیدوگرل است که باید با یک لیوان آب مصرف شود... ### دوز مناسب پلاویکس این دارو به صورت قرص با دوز 75 و 300 میلی گرم تولید می شود.. اکثر اوقات پزشک روزانه دوز 75 میلی گرمی را تجویز می کند.. البته گاهی ممکن است پزشک دوز بالاتری از پلاویکس را نیز تجویز کند، یعنی 300 میلی گرم.. نکته مهم این است که باید کلوپیدوگرل را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید و از تغییر دارو خودداری کنید. فراموش کردن یک دوز از کلوپیدوگرل اگر یک نوبت از پلاویکس را فراموش کردید بلافاصله بعد از یادآوری آن را مصرف کنید.. اگر تا نوبت بعدی یادتان نرفت دارو را مصرف کنید روز بعد نوبت فراموش شده را رها کنید و نوبت بعدی را مصرف کنید. هرگز نباید 2 دوز از این دارو را همزمان مصرف کنید.. ### توصیه های قبل از مصرف کلوپیدوگرل قبل از تجویز پلاویکس و هنگام مصرف آن به نکات زیر توجه کنید: - اگر زخم هایی دارید که مستعد خونریزی هستند، مانند زخم های مخاطی، خونریزی در مغز و غیره. - اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید یا در حین مصرف دارو باردار شده اید، به پزشک خود در مورد بیماری های کبدی و کلیوی خود که باعث خونریزی می شود اطلاع دهید. خونریزی راحت تر و طولانی تر از حد معمول است، بنابراین مراقب باشید که دچار بریدگی و جراحت نشوید.. ### تداخلات دارویی پلاویکس مانند هر داروی دیگری، کلوپیدوگرل ممکن است با داروهای مختلف تداخل داشته باشد. بنابراین، قبل از تجویز پلاویکس، باید پزشک خود را در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید مطلع کنید: - داسابوویر، پاریتاویر و ریتوناویر - دفیبروتید - سایر داروهای NSAID مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن داروهایی که از لخته شدن خون جلوگیری می کنند، مانند وارفارین - رپاگلینید مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مانند سیتالوپرام، فلووکسامین و سرترالین - مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (*SNRIs*)، مانند دسوونلافاکسین و ونلافاکسین - مسدود کننده های اسید معده مانند سایمتیدین، اسموپرازول و امپرازول ### عوارض جانبی پلاویکس در حین مصرف کلوپیدوگرل، ممکن است برخی از عوارض جانبی خفیف و غیر نگران کننده را تجربه کنید. اگر این عوارض شدید شد یا برای مدت طولانی ادامه داشت، به پزشک خود اطلاع دهید: - خستگی مفرط - سردرد و سرگیجه - حالت تهوع و استفراغ - درد دل - اسهال - خونریزی بینی علاوه بر موارد فوق، برخی دیگر از عوارض جانبی پلاویکس جدی تر هستند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرید: - مشکل در تنفس یا بلع - کهیر و خارش پوست - خون قرمز در مدفوع - استفراغ خون یا استفراغ مشابه تفاله قهوه - خونریزی یا کبودی غیرمعمول - ادرار صورتی یا قهوه ای - تورم صورت، گلو، زبان، لب ها، چشم ها، دست ها، پاها، مچ پا و ساق پا - گرفتگی صدا و گفتار آهسته و دشوار - مدفوع سیاه و قیر رنگ - تغییر بینایی - تب - ضربان قلب سریع - لکه های بنفش یا خونریزی زیر پوست - گیجی - تشنج - زرد شدن پوست یا چشم 3 ... دی پیریدامول دی پیریدامول از دیگر موارد در گروه داروهای ضد پلاکت است که همراه با سایر داروها برای جلوگیری از لخته شدن خون تجویز می شود. این دارو اغلب برای بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض دریچه قلب قرار گرفته اند استفاده می شود. دیپیریدامول نیز پس از سکته و حمله قبلی تجویز می شود. مراقب باشید این دارو فقط با تجویز پزشک قابل تهیه است.. - **شکل دارویی: ** محلول وریدی (5 میلی گرم در میلی لیتر) و قرص خوراکی (25 میلی گرم، 50 میلی گرم و 75 میلی گرم) ### نحوه مصرف دی پیریدامول قبل از هر چیز توجه داشته باشید که مصرف دی پیریدامول باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود... بدون دستور پزشک مصرف را قطع نکنید یا دوز آن را تغییر ندهید... تزریق تزریقی این دارو باید توسط پزشک یا پرستار انجام شود و این تزریق داخل وریدی است... قرص یا کپسول دی پیریدامول را همراه یا کمی بعد از مصرف دارو مصرف کنید و از مصرف مقدار کافی دارو خودداری کنید... آب ... ### دوز مناسب دی پیریدامول مقدار مصرف دی پیریدامول باید توسط پزشک تجویز و دقیقا طبق دستور پزشک مصرف شود.. بدون نظر پزشک دوز دارو را کم یا زیاد نکنید.. معمولاً دوز تجویز شده این دارو به شرح زیر است: - دوز معمول برای کپسول آزادسازی: 200 میلی گرم و 2 بار در روز - دوز معمول برای قرص ها و مایعات: 300 تا 600 میلی گرم 3 یا 4 بار در روز - مصرف دارو برای کودکان: 2 یا 3 بار در روز (دوز روزانه بر اساس وزن کودک شما تعیین می شود) #### فراموش کردن یک دوز دی پیریدامول اگر مصرف دی پیریدامول را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید... اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده بود، نوبت فراموش شده را نادیده بگیرید و نوبت بعدی را در زمان معمول مصرف کنید... از مصرف همزمان 2 دوز دارو خودداری کنید.. ### توصیه های قبل از مصرف دی پیریدامول قبل از اینکه پزشک قرص دی پیریدامول یا فرم تزریقی را تجویز کند، پزشک خود را از موارد زیر مطلع کنید: - آلرژی به دی پیریدامول یا هر حساسیت دارویی - بیماری عروق کرونر (شریان سخت شده) - حمله قلبی درد سینه کنترل نشده (آنژین صدری) - میاستنی گراویس - فشار خون پایین - بیماری کبدی - مصرف داروی آسم به نام تئوفیلین - زنان در دوران بارداری یا شیردهی مراقب باشید که دی پیریدامول خوراکی برای افراد زیر 12 سال مورد تایید نیست. همچنین تزریق دی پیریدامول فقط در بزرگسالان مجاز است.. ### تداخلات دارویی دی پیریدامول مشابه سایر داروهای ضد پلاکت، دی پیریدامول با برخی از داروهای دیگر نیز تداخل دارد... در زمان تجویز دی پیریدامول، سایر داروهایی که مصرف می کنید به طور کامل به پزشک اطلاع دهید: - داروهای دیگر برای جلوگیری از لخته شدن خون، مانند آسپرین، کلوپیدوگرل، تیکاگرلور، وارفارین یا ریواروکسابان - داروهای فشار خون بالا، مانند بیسوپرولول، رامیپریل یا فوروزماید همچنین، داروهای سوء هاضمه، مانند رانیتیدین، مهارکننده های پمپ پروتون، یا آنتی اسیدهای حاوی منیزیم یا آلومینیوم. - دیگوکسین برای مشکلات قلبی ### عوارض جانبی دی پیریدامول برخی از عوارض جانبی پس از مصرف دی پیریدامول شایع تر و خفیف تر است. اگر این عوارض شدید شد یا مدت طولانی است که از این عوارض رنج می برید، به پزشک خود اطلاع دهید. عوارض شایع دی پیریدامول شامل موارد زیر است: - سردرد - سرگیجه - ناراحتی معده دی پیریدامول ممکن است عوارض جانبی دیگری ایجاد کند که جدی‌تر هستند. اگر موارد زیر را تجربه کردید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید: - علائم یک واکنش آلرژیک مانند کهیر، مشکل در تنفس و تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو - احساس سبکی - درد قفسه سینه - مشکلات کبدی مانند درد بالای معده، خارش، بی اشتهایی، ادرار تیره و زردی پوست یا چشم 4 ... داروی بریلاوس داروی تیکاگرلور که با نام تجاری برلینتا شناخته می شود یکی از داروهای ضد پلاکت تجویز شده توسط پزشک می باشد. بریلاوس یکی از نمونه های مشابه داروی تیکاگرلور و برند ایرانی تولید شرکت داروسازی عبیدی می باشد. از لخته شدن خون بعد از جراحی قلب جلوگیری کنید. پزشکان معمولا این دارو را همراه با آسپرین تجویز می کنند.. تیکاگرلور به صورت قرص است و باید آن را در ساعات معینی از روز و طبق توصیه پزشک مصرف کنید... اگر بلعیدن قرص برایتان راحت نیست، می توانید قرص را له کرده و با آب مخلوط کنید، سپس محلول را بنوشید... در نهایت آن را در یک لیوان آب بریزید و دوباره آب آن را بنوشید تا مطمئن شوید قرص کاملا مصرف شده است... علاوه بر این، قبل از شروع دارو، دارو را با دقت بخوانید. در مورد چیزهایی که متوجه نمی شوید.. قرص تیکاگرلور 90 میلی گرم و دوز کمتر 60 میلی گرم تولید می شود... دکتر در مورد دوز مناسب برای شما تصمیم می گیرد... در صورت نیاز به دوز کمتر قرص تیکاگرلور 60 میلی گرمی برای شما مناسب خواهد بود... این دارو را می توان با غذا یا بدون غذا مصرف کرد و معمولاً دو بار در روز تجویز می شود... مراقب باشید این دارو را دقیقاً مطابق با نظر پزشک مصرف کنید و از تغییر دوز دارو خودداری کنید. خودسرانه.. اجتناب از ... #### فراموش کردن یک دوز از Brilavos اگر مصرف یک نوبت دارو را فراموش کردید، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و از نوبت بعدی خود در زمان معمول استفاده کنید... به هیچ وجه این دو دوز تیکاگرلور را همزمان مصرف نکنید... ### توصیه های قبل از مصرف بریلاووس قبل از تجویز و شروع مصرف بریلاووس به نکات زیر توجه کنید تا پس از مصرف دارو دچار مشکل نشوید: - اگر به تیکاگرلور یا هر داروی دیگری حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.. ticagrelor باردار هستید، با پزشک خود تماس بگیرید... ### تداخل دارویی Brilavos برخی از داروها بر نحوه عملکرد تیکاگرلور تأثیر می گذارند و با این دارو تداخل دارند. قبل از تجویز تیکاگرلور، پزشک خود را در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید مطلع کنید.. از جمله داروهایی که با تیکاگرلور تداخل دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد: داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون، مانند آسپرین با دوز کم، وارفارین، ریواروکسابان یا آپیکسابان - دیگوکسین برای مشکلات قلبی - داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)، مانند سیتالوپرام - داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن - برخی آنتی بیوتیک ها مانند کلاریترومایسین و ریفامپیسین - داروهای صرع مانند فنی توئین و کاربامازپین استاتین ها برای کاهش کلسترول مانند سیمواستاتین ### عوارض جانبی Brilavos پس از مصرف تیکاگرلور ممکن است عوارض جانبی داشته باشید. عوارض جانبی شایع این دارو شامل موارد زیر است که خفیف هستند. اگر این عوارض شدید یا طولانی مدت شد به پزشک خود اطلاع دهید: - سرگیجه - حالت تهوع برخی از عوارض جانبی دیگر این دارو جدی تر است و در صورت مشاهده هر یک از آنها باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید: - ضربان قلب آهسته تنگی نفس حتی با فعالیت خفیف یا در حالت استراحت - ادرار قرمز، صورتی یا قهوه ای - مدفوع سیاه، خونی یا قیر رنگ - خونریزی بینی یا هر خونریزی که قطع نمی شود ... - کبودی آسان و لکه های بنفش یا قرمز زیر پوست - سرفه خونی یا استفراغ مانند تفاله قهوه واکنش های آلرژیک مانند کهیر، مشکل در تنفس و تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو مصرف داروهای ضد پلاکت فقط طبق دستور پزشک در این مقاله از مجله دکتر کیهانی فرد به معرفی چند نمونه از مهم ترین داروهای ضد پلاکت پرداخته و اطلاعات دارویی آنها از جمله نحوه مصرف و دوز، تداخلات و عوارض جانبی را معرفی می کنیم. نکته مهمی که باید مجدداً به آن اشاره کنیم این است که این گروه از داروها جزو داروهای حساس و خطرناک طبقه بندی می شوند و مصرف آن ها نیز در صورت مصرف هر گونه داروی ضد پلاکت باید با دستور پزشک انجام شود. دوز از داروها یا قطع مصرف آنها باید مورد بحث قرار گیرد.. پزشک باشید... **:منابع محتوا** medlineplus.gov clevelandclinic.org pubmed.ncbi.nlm.nih.gov webmd.com nhs.uk drugs.com mayoclinic.org